همه ما در زندگی حداقل با یک نفر برخورد کرده ایم که صدای خوب و زیبایی داشته است و هنگام صحبت کردن آنچنان مجذوب صدایش شده ایم و لذت برده ایم که شاید هیچ توجهی به محتوای کلام او نداشته ایم! البته منظورمان از صدای خوب، صدایی صاف و بدون مشکل نیست که مناسب خوانندگی باشد! بلکه منظور طرز بیان و آهنگ جملات است که به خوبی رعایت می‌شوند و تاثیر حرف ها را چند برابر افزایش می‌دهند. ما در این مقاله می خواهیم درست به همین موارد بپردازیم و بگوییم که چگونه صدای خوبی داشته باشیم؟ در واقع شما با موارد زیر به خوبی آشنا خواهید شد:
- ویژگی صدای خوب
- صدای خوب، تقلید نیست!
- چگونه صدای خود را خوب کنیم؟
- تن صدای جذاب
- چه بخوریم تا صدای خوبی داشته باشیم؟
- ارتباط صدای خوب با فن بیان
- بهترین راه تقویت فن بیان و صداسازی
ویژگی صدای خوب
صدای خوب یکی از فاکتور های است که اعتماد به نفس مارا بالا می برد و باعث می شود که بتونیم در شرایط مختلف مثل جلسات شغلی ، دورهمی های خانوادگی ، بین دوستان و … به راحتی ارتباط برقرار کنیم.
خیلی از مواقع به خاطر این موضوع که نمی توانیم با قدرت و اعتماد به نفس بالا سخن بگویم سکوت کردیم و از جمع فاصله گرفتیم.
منظوراز صدای خوب، صدایی است که شفاف، بدون گرفتگی ، رسا، واضح و دلنشین باشد.
صدای خوب، مهربان، با اعتمادبه نفس، رسا و قوی، مخاطبین بسیاری جذب می کند. صدا باید احساس و عواطف را نیز منتقل کند؛ مانند حس مادری، علاقه، دوستی، ناراحتی و غیره؛ کاری که دوبلورها، گوینده ها و هنرپیشه های نمایشنامه های رادیویی هنرمندانه انجام می دهند.
صدای خوب، تقلید نیست!
صدایی که تقلید از دیگران باشد می توان گفت صدای خوبی نیست حتی اگر زیبا باشد.
یعنی قرار نیست برای داشتن صدای خوب بخواهیم ادای افراد موفق را در بیاوریم. یادمان باشد برای داشتن صدای خوب سعی نکنیم صدای کسی را تقلید کنیم، یا شبیه به گوینده ها، مجری ها و یا بازیگران حرف بزنیم. در این حالت مخاطبین متوجه تقلید و یا فیلم بازی کردن خواهند شد و شما آن ها را از دست خواهید داد.
خبر خوب اینکه شما هم می توانید صدای جذاب و گیرایی داشته باشید و از صحبت کردن خودتون لذت ببرید و هم دیگران را مجذوب خودتان کنید، فقط باید کمی وقت بگذارید و تمرین کنید تا بتونید صدایی جذاب و زیبایی داشته باشید.
چگونه صدای خود را خوب کنیم؟
- صحبت کردن با صدای خوب
- شمرده صحبت کردن
- تلفظ درست کلمات
- نفس عمیق بکشید
- تن صدای خود را بالا و پایین بکشید
- صحبت کردن را تمرین کنید
- خواندن با صدای بلند را تمرین کنید
- صدایتان را ضبط کنید
- با یک مربی تمرین کنید
- لبخند بزنید
زمانی که شما بتوانید با صدای پرقدرت، واضح، اصولی و پرانرژی صحبت کنید قطعاً در انتقال پیامتان بسیار موفق تر خواهید و به واسطه این ابزار قدرتمند شما از فن بیان عالی برخوردار خواهید بود. اگر می‌خواهید صدای خوبی داشته باشید مراحل زیر را دنبال کنید. روش ها و راهکار های زیر برگرفته از منبع اطلاعاتی wikihow می باشد. اما کلیپ زیر که بخشی از دوره غیر حضوری فن بیان است، برخی دیگر از تکنیک های داشتن صدای خوب را به شما آموزش می‌دهد که پیشنهاد می‌کنم حتماً آن را هم مشاهده کنید.
1. صحبت کردن با صدای بلند
خیلی مهم است که با صدای بلند و واضح صحبت کنید. منظور از صدای بلند صدایی است که به وضوح شنیده شود. بنابراین سعی کنید صدای خود را بالا ببرید.
اگر با صدای آهسته یا مِن‌مِن کنان حرف بزنید، دیگران حرف‌تان را قطع می‌کنند یا شما را نادیده می‌گیرند. در سخنرانی هم این چنین است؛ اگر شما با صدای بلند و رسایی صحبت نکنید، قطعاً مخاطبان شما را جدی نخواهند گرفت و نمی‌توانید آن طور که می‌خواهید سخنرانی خوبی انجام دهید. پیشنهاد می‌کنم حتماً مقاله آموزش سخنرانی را هم مطالعه کنید تا بتوانید به خوبی با راه های بلند و رسا صحبت کردن در زمان های مناسب آشنا شوید.
شما یا باید سکوت اختیار کنید یا اینکه با توجه به موقعیتی که در آن هستید، تُنِ صدایتان را بالا ببرید. برای مثال وقتی افراد زیادی مخاطب شما هستند، حتماً باید با صدای بلند صحبت کنید تا صدایتان به وضوح شنیده شود.
باید به این نکته توجه کنید صحبت کردن با صدای خیلی بلند، همیشه هم ضرورت ندارد و گاهی می‌تواند اثر منفی داشته باشد و مخاطب را از شما دلزده کند!
2. شمرده صحبت کردن
تند تند و باعجله صحبت کردن عادت نامناسبی است؛ زیرا ممکن است مخاطب شما نتواند صحبت‌تان را دنبال کنند یا حتی متوجه نشود چه می‌گویید. در نتیجه باعث می‌شود که به ادامه حرف‌های شما توجه نکند.
آرام و شمرده صحبت کردن، ادای درست کلمات و ایجاد وقفه بین جملات، اهمیت زیادی دارد و به شما کمک می‌کند تا در صورت لزوم روی بعضی جملات تأکید کنید و نیز فرصتی برای نفس کشیدن داشته باشید و در نتیجه اگر ترس از سخنرانی دارید
لحن صدا نباید بیش از حد آهسته و کش‌دار باشد. خیلی آرام و کُند صحبت کردن نیز برای مخاطبان خسته‌کننده و یکنواخت خواهد بود و باعث می‌شود به حرف‌هایتان گوش ندهند.
لحن و سرعت ایده‌آل برای صحبت کردن، بین ۱۲۰ تا ۱۶۰ کلمه در دقیقه است؛ بنابراین اگر می‌خواهید خوب صحبت کنید باید با لحن مناسبی که نه تند و نه کند باشد، حرف بزنید. برای تأکید، کلمات را آهسته و شمرده‌تر بیان کنید و برای ایجاد شور و هیجان، سریع‌تر و با صدای بلند صحبت کنید. پیشنهاد می‌کنم برای آشنایی با تکنیک های شمرده صحبت کردن، حتماً مقاله چگونه سرعت صحبت کردن خود را کنترل کنیم را هم مطالعه کنید.
3. تلفظ درست کلمات
واضح و شمرده صحبت کردن مهم‌ترین بعد خوب صحبت کردن است. شما باید به تک‌تک کلماتی که بیان می کنید توجه داشته باشید و آن ها را درست تلفظ کنید.
سعی کنید در هنگام صحبت، دهان‌تان کاملا باز باشد و لب‌ها، زبان و دندان‌ها در حالت مناسبی باشند. این کار به شما کمک می‌کند تا در صورت داشتن مشکل گفتاری یا لکنت زبان ، بتوانید مسئله را پنهان کنید. ممکن است در ابتدا کمی سخت به‌نظر برسد، اما اگر دائما تلفظ صحیح کلمات را تمرین کنید بعد از مدتی این کار برایتان آسان می‌شود.
درست تلفظ نکردن کلمات هنگام صحبت کردن باعث می شود تپق بزنید و رشته کلام را از دست بدهید. در این مواقع کلام شما تاثیر خود را از دست می دهد. یکی از مهم ترین ویژگی های یک سخنران خوب هم همین است که بتواند کلمات را به درستی و به خوبی ادا کند.
4. نفس عمیق بکشید
برای داشتن صدایی خوب و گیرا، نفس عمیق بکشید. بیشتر افراد هنگام صحبت، سریع و کوتاه تنفس می‌کنند که موجب می‌شود صدایشان غیر‌طبیعی و نارسا به نظر برسد و بیشتر بر این موضوع تمرکز دارند که حرف خود را تند تند به پایان برسانند.
برای داشتن تنفس عمیق باید از عمق ریه‌ها نفس بکشید. برای فهمیدن این که آیا درست نفس می‌کشید یا نه، مُشت خود را بر روی شکم‌تان درست زیر آخرین دنده قرار دهید. منبسط شدن شکم و بالا و پایین رفتن شانه‌ها همراه با دم‌و‌بازدم، نشانه‌ی تنفس عمیق است.
تنفس عمیق را تمرین کنید. هوا را به مدت ۵ ثانیه وارد شکم کنید و سپس در ۵ ثانیه آن را بیرون دهید. به این روش تنفس عادت کنید و هنگام صحبت کردن از آن استفاده کنید.
موقع نشستن و برخاستن چانه را بالا نگاه دارید و شانه‌های‌تان را عقب بدهید. این کار به شما کمک می‌کند بتوانید عمیق‌تر نفس بکشید و راحت‌تر حرف بزنید. در ضمن با این روش در هنگام صحبت اعتماد به نفس بیشتری خواهید داشت.
سعی کنید در پایان هر جمله نفس بکشید. به این ترتیب می‌توانید بدون ایجاد وقفه بین جملات صحبت کنید؛ ضمن اینکه مخاطبان شما نیز فرصت کافی برای درک و تحلیل گفته‌های شما خواهند داشت.
5. تن صدای جذاب
تُن صدا می‌تواند بر کیفیت صحبت کردن و مخاطبان شما اثرگذار باشد. صدای ضعیف و لرزان، این پیام را به مخاطبان می‌دهد که شما استرس دارید. درحالی‌که صدای صاف و هموار، آرام‌بخش‌تر و تاثیرگذارتر است.
فرض کنید تمام صحبت های شما روی یک خط ثابت حرکت کند و افزایش و کاهشی نداشته باشد. وقتی این اتفاق بیفتد، در اصطلاح می گوییم که صدای شما می میرد! درست مثل ضربان قلب؛ ضربان قلبی که بالا و پایین می شود و اگر این اتفاق نیفتد فرد خواهد مرد.
سعی کنید که در صحبت هایتان تُن صدای خود را بالا و پایین ببرید. همچنین در شرایط عادی صحبت کردن، نه افراط کنید و نه تفریط، یعنی نه خیلی صدایتان را بالا ببرید و نه زیاد آن را پایین بیاورید، یعنی طوری صحبت کنید که وقتی کسی صدایتان را می شنود، نگوید که چرا داد می زنید یا چرا انقدر آرام صحبت می کنید!
اما این نکته برای عادی صحبت کردن و شرایط معمولی شماست. گاهی اوقات شما برای مورد خاصی، باید تُن صدایتان را بالا و پایین کنید؛ مثل لحظاتی از سخنرانی.
پس در شرایط عادی که تقریباً اکثر صحبت های ما را در بر می گیرد، روی تُن صدایتان دقت داشته باشید و در آن، نه افراط کنید و نه تفریط. برای انجام دادن هر چه بهتر این کار حتماً مقاله آموزش فن بیان و گویندگی را هم مطالعه کنید.
6. صحبت کردن را تمرین کنید
یکی از راه‌های مؤثر برای بهتر کردن صدایتان این است که در هنگام تمرین صحبت کردن روبه‌روی آینه بایستید و به نکات زیر توجه کنید:
سعی کنید دهان‌تان را کمی باز نگاه دارید و تارهای صوتی خود را تقویت کنید. می‌توانید این کار را با خمیازه کشیدن، حرکت دادن فک به طرفین، زمزمه کردن و ماساژ دادن گلو با انگشتان انجام دهید.
با خارج کردن کامل هوا از ریه‌ها و کشیدن هوا به داخل و حبس کردن آن در سینه به مدت ۱۵ ثانیه و سپس تخلیه‌ی مجدد آن، ظرفیت تنفس خود را افزایش دهید.
با صدای معمول آآآآ بکشید؛ سپس به‌تدریج صدای خود را پایین ببرید تا چگونگی تغییر دادن تُن صدا را یاد بگیرید. با ادای سایر حروف الفبا نیز می‌توانید این تمرین را انجام دهید.
با ادای جملاتی که کلمات مشابهی دارند، چرخش زبان در دهان را تمرین کنید.
7. خواندن با صدای بلند را تمرین کنید
همان طور که در مقاله چگونه لرزش صدا را هنگام سخنرانی از بین ببریم هم گفتیم، برای تمرین تلفظ، درست ادا کردن جملات و لحن صدا، و خواندن با صدای بلند فکر خوبی است.
قسمتی از یک کتاب یا مجله را انتخاب کنید؛ یا متن صحبت یک گوینده یا خواننده‌ی معروفی را پیدا کنید و آن را با صدای بلند برای خودتان بخوانید.
به یاد داشته باشید که در هنگام خواندن، باید صاف بایستید، نفس عمیق بکشید، دهان‌تان را کاملا باز کنید و البته این کار را در مقابل آینه انجام دهید.
این کار را تا جایی تکرار کنید که به نتیجه‌ی رضایت بخش برسید نه اینکه کلافه و دچار سردرد شوید. سعی کنید هنگام سخنرانی هم این موارد را رعایت کنید.
8. صدای تان را ضبط کنید
می دانیم که بیشتر افراد علاقه ای ندارند که به صدای خود گوش کنند؛ اما این کار فکر خوبی است و فواید زیادی دارد:
ضبط صدا به شما کمک می‌کند تا نقاط ضعف صدای خود را که به طور معمول قادر به تشخیص آن ها نیستید، پیدا کنید. می‌توانید از خودتان فیلم بگیرید تا حالات بدنی، ارتباط چشمی و حرکت دهان خود را هنگام صحبت کردن ببینید.
خودتان را جای مخاطب بگذارید، نقات ضعف و قوت خود را قضاوت کنید.
9. با یک مربی تمرین کنید
اگر تمرین صحبت کردن با صدای خوب برای شما اهمیت زیادی دارد و می‌خواهید در مباحثه، مناظره، ارائه یا سخنرانی مهارت کسب کنید، می‌توانید از یک مربی کمک بگیرید تا روی نحوه‌ی صحبت کردن و صدای شما کار کند و خطاهایتان را برطرف سازد.
اگر لهجه‌ی خاصی دارید و می‌خواهید آن را مخفی کنید از یک مربی کمک بگیرید، زیرا این کار کمی مشکل است و به تمرین نیاز دارد.
اگر فکر می‌کنید به مربی نیاز ندارید، می‌توانید از اعضای خانواده یا دوستان‌تان بخواهید تا به سخنرانی شما گوش دهند و نکاتی را که به ذهن‌شان می‌رسد به شما گوشزد کنند. این کار به شما اعتماد‌به‌نفس می‌دهد تا بتوانید به‌راحتی در مقابل دیگران صحبت کنید.
10. لبخند بزنید
لحن دوستانه و لبخند زدن، صمیمی و دل‌گرم‌کننده شما هنگام صحبت، احساس بهتری به مخاطبان‌تان می‌دهد.
بهترین روش برای اینکه لحن صدای شما دوستانه و گرم به نظر برسد، لبخند زدن در هنگام صحبت است. نیازی نیست که دندان‌هایتان نمایان شود، فقط کافی است لبخندی ملیح داشته باشید تا صدایتان جذاب‌تر باشد.
البته لبخند زدن همیشه مناسب نیست؛ مخصوصاً اگر در مورد موضوعی جدی صحبت می‌کنید زیرا مخاطب احساس می کند بحث را به مسخره گرفته اید. فقط به یاد داشته باشید که باید با احساس صحبت کنید تا روی مخاطب تاثیرگذار باشد.
چه بخوریم تا صدای خوبی داشته باشیم؟
برای داشتن صدای خوب، هر چیزی که غیر از موارد زیر باشد را می توانید بخورید؛ به همین دلیل دیگر به این موارد اشاره نمی کنم و فقط موادی را که نباید بخورید به شما توضیح می دهم.
مواد اسیدی (نوشابه، ترشیجات)
اولین ماده ای که باید از آن به شدت دوری کنید، مواد اسیدی است. مثل نوشابه و ترشیجات که متأسفانه خیلی هم در زندگی ها جاری است. اما باید بگویم که این موارد، صدایتان را به شدت نابود می کنند. اگر خیلی از این دسته مواد استفاده می کنید، توصیه می کنم یک دفعه آن را قطع نکنید، سعی کنید کم کم از آن ها دوری کنید.
مواد یخ و داغ
مواد خیلی یخ و داغ قاتل صدا هستند. بارها از کسانی که کارشان صحبت کردن است شنیده ام که می گویند سال هاست چای داغ یا شربت خنک نخورده اند! حالا اگر قرار نیست شما خیلی حرفه ای با صدایتان کار کنید، لازم نیست تا این حد رعایت کنید اما اگر قرار است یک سخنران حرفه ای شوید، حتماً از آنها دوری کنید.
ادویه و فلفل
ادویه جات و فلفل هم حتماً برای صدا مضر هستند؛ زیرا باعث گرفتگی و خش افتادن روی تار های صوتی می شوند. پس تا می توانید از آن ها کمتر استفاده کنید.
مواد کافئین دار
قهوه، نسکافه، چایی و سایر مواد کافئین دار هم باعث گرفتگی عضلات صوتی شما می شوند.
دود و گرد و غبار
مواد دودزا و گرد و غبار هم به شدت برای صدا مضر هستند و حتماً باید از آن ها دوری کنید.
قند و شیرینی جات
مواد شیرین هم می توانند به شدت روی تارهای صوتی شما اثر منفی بگذارند.
حرص!
آخرین چیزی هم که نباید بخورید، حرص است! چون وقتی حرص می خورید به شدت به تارهای صوتی فشار می آید. پس سعی کنید حتماً کمتر عصبی شوید.
ارتباط صدای خوب با فن بیان
انسان تنها موجود شناخته شده ای هست که توانایی ارتباط کلامی اختیاری و آگاهانه را دارد. ابزار ارتباط کلامی صدای انسان می باشد. وقتی شما موفق به ارتباط موثر با دیگر انسان ها می شوید، یعنی فن بیان خوب دارید و بخش کلامی این فن بیان خوب، وابسته به کلمات و لحن شما است. به کار بردن کلمات مناسب نیازمند داشتن هوش کلامی و بکار بردن لحن مناسب نیازمند داشتن صدای مناسب است.
اگر می‌خواهید با تکنیک های فوق العاده ای هم برای تقویت فن بیان خود آشنا شوید و به صورت عملی از آن ها استفاده کنید، پیشنهاد می‌کنم حتماً مقاله فن بیان و راه های تقویت آن را هم مطالعه کنید.
بهترین راه تقویت فن بیان و صداسازی
راستی، یکی دیگر از راه های فوق العاده خوبی که برای تقویت فن بیان و صداسازی معمولاً پیشنهاد می‌شود، شرکت در کلاس های مرتبط با فن بیان است. اگر در این کلاس ها به صورت حضوری شرکت کنید که چه بهتر! اما اگر وقت یا حوصله این کلاس ها را ندارید، پیشنهادی که برایتان دارم این است که در کلاس های غیرحضوری فن بیان شرکت کنید. در این کلاس ها علاوه بر این که مطالب فوق العاده درجه یکی یاد می‌گیرید، تمرین های عملی نیز به شما داده می‌شود که با انجام دادن آن ها، شک نکنید بهترین اتفاقات برایتان رقم خواهد خورد.
موسسه گام برتر سال هاست به صورت تخصصی روی موضوع فن بیان در حال فعالیت است و اکنون، دوره ای غیر حضوری برای تقویت فن بیان شما تدارک دیده که با استفاده از آن، می‌توانید به بهترین شکل ممکن فن بیان و مهارت های کلامی خود را تقویت کنید. برای مشاهده توضیحات این دوره که بخشی از آن را در همین مقاله هم مشاهده کردید و تهیه آن، روی دوره غیر حضوری فن بیان کلیک کنید.
امیدوارم با راهکارهایی که در این مطلب بیان شد بتوانید صدای خود را به بهترین شکل ممکن تقویت کنید و بهترین صدا را داشته باشید. راستی اگر شما هم راهکار دیگری برای داشتن یک صدای خوب و رسا سراغ دارید حتماً در بخش نظرات آن را با ما در میان بگذارید.
موفق باشید…
مطالبی که مناسب شماست:
رقیه کریمی
سلام در سخنرانی چند دقیقه ای اخیر من این موارد را رعایت کردم . هم اسناد وهم حاضران در کلاس همه راضی بودند
سلام
خیلی عالیه
ممنون از نظر شما خانم کریمی عزیز
صفری
سلام مطالب خیلی خوبی بود صدای خوب داشتن و خوب صحبت کردن واقعا ارزوی خیلی از افراد هستش.
سلام
خوشحالم که براتون مفید بوده
بعد از رعایت کردن راهکارهای گفته شده ممنون میشم نتیجه رو با ما و کاربران به اشتراک بگذارید
معصومه شاهری
سلام.مطالب عالی وجالب بود. خانم حاج علی عزیزاستفاده کردم.سپاس
سلام
سپاس گزارم خانم شاهری عزیز
خوشحالم که براتون مفید بوده
موفق باشید