بزرگ ترین اشتباهات رایج در سخنرانان!

بزرگ ترین ترس هر سخنرانی، ترس از اشتباهات سخنرانی می‌باشد. بسیاری از سخنران عزیز فکر می‌کنند که نمی‌توانند یک سخنرانی بی عیب و نقص داشته باشند و ممکن است شما هم جزء این دسته از افراد باشد، اما امروز یک خبر خوش برای شما دارم. امروز قرار است با 16 راهکاری که یاد می‌گیریم به کابوس ترس از سخنرانی پایان بدهیم! قرار است که تک مشکلاتی که در صحنه ممکن است برای شما رخ دهد را بررسی کنیم و بعد سراغ درمان آن‌ها برویم. پس بریم ادامه مقاله بزرگ ترین اشتباهات رایج سخنرانان را بخوانیم تا یک سخنرانی بی عیب و نقص و بدون استرس داشته باشیم!

در ادامه بخوانید: اشتباهات رایج در صحبت کردن

فاجعه بار ترین اشتباهات در سخنرانی

قبل از اینکه برویم سراغ 16 مورد از اشتباهات رایج سخنرانی، بهتر است از یک حقیقت بزرگ برای شما پرده برداری کنم. لطفا جمله زیر را با دقت بخوانید.

هیچ سخنی نیست که به نوعی در شنوندها تأثیر نکند

(آلفونس کار)

جمله به ما می‌گویید که هر حرف و جمله‌ای بر روی شنوندگان تأثیر خواهد داشت، اما اینکه چقدر تأثیر داشته باشد و شما بتوانید آن‌ها را به وجد بیاورید به دوری کردن شما از اشتباهات سخنرانی وابسته است!! خیلی خلاصه بخواهیم یک نتیجه گیری از روی این جمله داشته باشیم، متوجه می‌شویم که برای تبدیل شدن به سخنرانی که مو لای درز صحبت‌هایش نمی‌رود باید تمامی مشکلاتی که پیش روی خودمان هست را از بین ببریم.

حالا ما این مشکلات را در قالب 16 مشکل اساسی برای شما دسته بندی کرده‌ایم که هر کدام توضیح مختصری درباره آن مشکل است و بقیه ماجرا هم مربوط به مهندسی معکوس و درمان آن اشتباه از سخنرانی است. ویدئوی آموزشی مربوط به اشتباهات سخنرانی را در این قسمت می توانید مشاهده کنید:

آمادگی لازم نداشتن!

اولین اشتباه بزرگی که معمولاً افرادی که می‌خواهند سخنرانی کنند و یا در جمعی صحبت کنند مرتکب می‌شوند، این است که اصلاً از قبل تمرین نکرده اند و آمادگی خوبی ندارند. طبیعی است که زمانی که تمرینی در کار نباشد و هیچ پیش زمینه ای نسبت به ارائه خود نداشته باشید، قطعاً نتیجه و خروجی خوبی هم دریافت نخواهید کرد.

این کار دقیقاً مانند این است که پرینتر را به کامپیوتر وصل نکنید و هیچ ورودی به آن ندهید، اما انتظار داشته باشید که پرینتر به شما یک برگه چاپ شده تحویل دهد! همین قدر بی معنی و عجیب! پس حتماً قبل از سخنرانی خود چندین و چند بار تمرین کنید و به این بهانه ها که :”می‌دونم می‌خوام چی بگم، حرفامو حفظم دیگه، خودم بلدم چی کار کنم و…” از تمرین غافل نشوید. حتماً لازم نیست جلو چند نفر ارائه بدهید؛ رو به روی آیینه بایستید و شروع کنید به انجام دادن سخنرانی خود.

طولانی معرفی کردن!!

از رایج ترین اشتباهات مربوط به شروع سخنرانی ، توصیف رزومه و معارفه طولانی مدت است. زیرا اگر معرفی خود را در ابتدای سخنرانی به صورت طولانی بیان کنید ، حتی اگر رزومه کاملی داشته باشید، در ذهن مخاطب مورد تشویق قرار نمی گیرید بلکه به فردی مغرور و از خود راضی تبدیل می شود. حتی امکان باقی ماندن اطلاعاتی که در مورد خودتان به مخاطبان داده اید هم خیلی کمتر است و شاید حتی این امکان وجود نداشته باشد.

کار معرفی خود را در طول سخنرانی به صورت داستان های شخصی بیان کنید. یعنی مستقیما خودتان را معرفی نکنید و در قسمتی از سخنرانی که نیاز به یک مثال داشتید، مثال ها را از کار و زندگی خودتان بگویید. با این روش در ذهن مخاطبان تاثیرگذاری و ماندگاری بیشتری خواهید داشت. 

بی برنامه بودن هنگام سخنرانی

منظورم از برنامه داشتن این است که دقیقاً بدانید در هر زمان از سخنرانی خود می‌خواهید چه کاری انجام دهید. مثلاً اگر قرار است 3 ساعت سخنرانی کنید، بدانید دقیقاً در هر ساعت چه نکاتی را می‌خواهید بگویید؟ چقدر زمان استراحت به حاضرین می‌دهید؟ در چه زمانی چه شوخی انجام می‌دهید؟ و…

متأسفانه اکثر سخنرانان ما این برنامه را ندارند و همین امر، موجب می‌شود سخنرانی آن ها خوب از آب در نیاید. شک نکنید تا زمانی که برای هر کاری برنامه مشخصی نداشته باشید و کارهای دقیق خود را نشناسید، هیچ اتفاق خوبی برایتان نخواهد افتاد و به نتیجه دلخواه خود نخواهید رسید.

تپق زدن

اگر سخنرانی خود را با ترس و استرس شروع کنید، همه تلاش های تان بی ثمر خواهد ماند. اصلاً به این جمله از آقای هنری دونان دقت کنید.

“سخن، معرف شخص است. تا نگفته‌ای، کسی تو را نخواهد شناخت”

تپق زدن باعث می‌شود که درجه و ارزش شما از دید مخاطب پایین بیاید. دست خودش نیست و به هر حال فکری هست که از ذهنش می‌گذرد. به قولی هر کسی تپق بزند از دید شنوندگانش یک آدم غیر حرفه ای به نظر می‌رسد. برای اینکه این مشکل را به صورت ریشه ای از بین ببریم توصیه می‌کنم مقاله چگونه با تپق زدن خداحافظی کنیم؟ را بخوانید. در آن مقاله دقیقا توضیح دادیم که تپق واقعاً به چه معناست و چگونه آن را با انجام دادن چند کار ساده از بین ببریم. فقط در این حد درباره تپق به شما بگوییم که این مورد یکی از نبایدهای شروع سخنرانی است و تا حدودی طبیعی است، اما باید سعی کنید آن را رفع کنید و یا کاهش دهید. تپق زدن و لکنت داشتن در هنگام بیان کلمات، به دلیل نداشتن تمرینات کافی است. شما باید متن ابتدای شروع سخنرانی خود را چندین بار تکرار کنید زیرا شروع پر اهمیت ترین بخش مربوط به سخنرانی شماست.

مشخص بودن اضطراب و ترس از سخنرانی

شایع ترین ترس در میان تمام مردم جهان، ترس از سخنرانی است؛ به صورتی که 75 درصد مردم دنیا از سخنرانی و صحبت کردن در جمع واهمه دارند! شاید برایتان جالب باشد که بدانید حتی بزرگ ترین سخنرانان دنیا هم با این ترس دست و پنجه نرم می‌کنند و نمی‌توانند بدون استرس به سراغ صحبت کردن بروند.

پس اگر شما هم این ترس را دارید کاملاً طبیعی است و نباید خود را سرزنش کنید. قطعاً خیلی از شما هم در ابتدای سخنرانی ترس زیادی دارید و حتی ممکن است صدایتان بلرزد، دست هایتان عرق کند، میزان تپش قلبتان افزایش پیدا کند و…؛ اما چیزی که غیر طبیعی است و می‌تواند سخنرانی شما را به کلی نابود کند این است که ترستان را علنی کنید. مثلاً آب دهانتان را زیاد قورت دهید، دست و پایتان بلرزد، خودتان بگویید که من استرس دارم و یا همان طور که گفتم صدایتان بلرزد. پس قطعاً برای جلوگیری از مشکلات هیچ راهی نیست جز غلبه بر ترس از سخنرانی.

برای از بین بردن این ترس راه های بسیار زیادی وجود دارد که هر کدام می‌تواند به خوبی ترس از سخنرانی شما را مدیریت کند. در مقاله ترس از سخنرانی ، 7 مورد از بهترین و ساده ترین راه ها و تکنیک ها را برای مدیریت ترستان بیان کرده ایم که پیشنهاد می‌کنم حتماً برای داشتن سخنرانی هر چه بهتر، آن مقاله را هم مطالعه کنید.

بزرگ ترین اشتباه در سخنرانی، خود زنی کردن!

حالا می‌رسیم به بزرگترین اشتباه از اشتباهات سخنرانان ؛ یعنی خودزنی! منظورم از خودزنی این است که…

دیدید خیلی از افراد را که هنگام سخنرانی می‌گویند:

• ببخشید من استرس دارم!
• نمی‌تونم به خوبی سخنرانی کنم!
• عذر می‌خوام از این که وقتتونو گرفتم.
• زیاد مزاحمتون نمیشم.
• و…

به همه جملات بالا و جملات شبیه به آن ها در اصطلاح “خودزنی” می‌گویند. چرا که فردی که چنین حرفی می‌زند مدام در حال نابودی اعتماد به نفس خود و پایین آوردن شأن و قدرت خودش است. قطعاً خودزنی نه تنها هیچ سودی برای کسی نخواهد داشت، بلکه منجر به سلب شدن اعتماد سایرین به او هم می‌شود و خودش هم لحظه به لحظه ضعیف تر خواهد شد…

ریتم خسته کننده داشتن

مطالبی را که قصد بیان کردن آنها را دارید را در هنگام تمرین های خود بررسی کنید و دقیقا بدانید که چه وقت باید بلندی صدای خود را تغییر دهید. اگر در شروع سخنرانی خود به طور یکنواخت صحبت کنید و از اوج و فرود صدای خود بهره نبرید ، ممکن است که توجه مخاطبان را از دست بدهید. به عبارتی جلسه سخنرانی شما مثل خوابگاه برای مخاطبانتان می‌شود. یک خاطره برایتان بگوییم که بهتر این داستان را درک کنید.

در دوران دبیرستان یک معلم تعلیمات دینی در مدرسه ما بود که هر وقت شروع می‌کرد به صحبت کردن، بچه‌های کلاس خوابشان می‌برد. اول فکر می‌کردم که بچه های مدرسه شوخی می‌کنند یا جهت خنده این ماجرا را تعریف می‌کنند، اما وقتی خودم یک جلسه در کلاس آن معلم شرکت کردم، خودم را با سیلی بیدار نگه داشتم! کافی بود 15 دقیقه از صحبت هایش را می‌شنیدید و به خواب ناز فرو می‌رفتید. مطالب درسی را مثل لالایی آنقدر آرام و یکنواخت می‌گفت که اگر خوابتان نمی‌برد نابغه بودید. خلاصه آن سال با دو منفی خواب در سر کلاس (که به نظر خودم منصفانه نبود) به پایان رساندم، اما یک درس خیلی بزرگ را یاد گرفتم. هیچ وقت یکنواخت صحبت نکنم!!!!

مخاطب را نشناختن

یکی از مهم ترین نکاتی که هر فردی برای سخنرانی باید آن را رعایت کند، این است که مخاطبان خود را به درستی بشناسد. یعنی با علایق، سن، اخلاقیات و… آن ها به خوبی آشنا باشد. شاید برایتان سوال پیش بیاید که اگر می‌خواهید برای افرادی صحبت کنید که آن ها را نمی‌شناسید، چه کار کنید؟

بله درست است، کارتان کمی سخت خواهد شد. اما حداقل می‌دانید که برای افراد چه سنی می‌خواهید صحبت کنید. یا احتمالاً مذهبی بودن یا نبودن حضار را هم می‌دانید. این ها اطلاعاتی هستند که می‌توانند بسیار به شما کمک کنند. خیلی این اطلاعات خوب هستند. شوخی های هر مجلسی با توجه به مخاطبان آن جلسه تنظیم می‌شود و اگر شوخی نامناسب را در جای نادرست بکنید داستانی پیش می‌آید که فیصله دادن به آن کار هر شیخی نیست.

متاسفانه خیلی از افراد بدون این که اصلاً اطلاعات زیادی درباره مخاطبین خود داشته باشند آماده سخنرانی می‌شوند و همین موضوع باعث می‌شود نتوانند سخنرانی موفقی داشته باشند.

روخوانی کردن از روی متن

اگر در شروع سخنرانی خود از روی کاغذ یا پاورپوینت روخوانی کنید مخاطبان اعتماد خود را به شما از دست می دهند. باید سعی کنید در شروع سخنرانی خود تسلط خود را نشان دهید. هنگام روخوانی کردن ارتباط چشمی را از دست می دهید و این اصلا اتفاق خوبی نیست. چرا که مخاطب حواسش از شما پرت می شود و به جای توجه به شما چیزهای دیگری را وارسی می کند.

ارتباط چشمی خیلی مؤثر است. اگر کسی به صحبت های شما گوش نمی‌داد کافیست یک ارتباط چشمی با او بگیرید تا دوباره روی صحبت های شما تمرکز کند. ما در مقاله چگونه ارتباط چشمی خوبی داشته باشیم؟ 9 راهکار طلایی را به آموزش دادیم که به کمک آن می‌توانید ارتباط چشمی های خوبی را برقرار کنید. توصیه می‌کنم حتماً سراغ آن بروید و آن را مطالعه کنید. همانطور که می‌دانید بحث ارتباط چشمی خیلی خیلی مهم است و نمی‌شود در حد چند خط در این مقاله درباره آن صحبت کرد.

تند یا کند صحبت کردن!

سرعت بالا در بیان کلمات  و جملات در میزان توجه و فهم مخاطبان مشکل ایجاد می کند. زیرا در هنگامی که هنوز مخاطب در حال درک و فهم یک جمله است، شما جمله بعدی را بیان کرده اید. برای تاثیر بیشتر نیاز داریم که در حین سخنرانی از مکث ، شمرده شمرده بیان کردن و سکوت هم استفاده کنیم.  البته باید سطح مخاطبان و سطح جمله ای که در حال استفاده از آن هستید را هم در نظر بگیرید و بر حسب آن سرعت خود را کنترل کنید. 

تحرک کافی نداشتن در سخنرانی

ششمین اشتباه از اشتباهات سخنرانان ، عدم به کارگیری مناسب از زبان بدن است. همان طور که در مقاله راه های تقویت فن بیان هم گفتم، زبان بدن یکی از مهم ترین لازمه های داشتن خوب صحبت کردن و سخنرانی قدرتمند است. زمانی که شما به خوبی از دست ها، اجزای صورت، پاها و… خود استفاده کنید، قطعاً سخنرانی فوق العاده ای خواهید داشت و می‌توانید بهترین اتفاقات را در سخنرانی خود رقم بزنید.

اما متاسفانه اکثر سخنرانان ارزش و جایگاه بالای زبان بدن را نمی‌دانند و به همین دلیل نمی‌توانند به خوبی از زبان بدن و اعضای بدن خود در سخنرانی استفاده کنند. در صورتی که هر چه زبان بدن افراد قوی تر باشد، میزان اثرگذاری و قدرت صحبت های آنان هم بیشتر خواهد بود.

استفاده از اصطلاحات ناملموس و ناشناخته

برخی از افراد در سخنرانی های خود از کلمات ناملموسی استفاده می کنند که قطعاً برای مخاطبان زیاد جذاب نخواهد بود و اگر معنای آنها را متوجه نشوند خواهند گفت که شما سخنران خوبی نیستید و نتوانستید آنها را راضی کنید.

مثلاً همین کلمه ناملموس! شاید اگر به جای آن می‌گفتیم “عجیب و ناشناخته” شما بهتر این مطلب را درک می کردید و می توانستید از آن استفاده کنید. پس تا می‌توانید از کلمات ساده و مخاطب پسند ساده کنید تا هم مخاطب مطلب را بهتر درک کند و هم احتمال تپق زدن شما کمتر باشد. پیشنهاد می‌کنم برای این که سایر راه های جلوگیری از تپق زدن هنگام سخنرانی را هم یاد بگیرید، حتماً مقاله چگونه هنگام سخنرانی تپق نزنیم را هم مطالعه کنید.

بیش از حد از تیکه کلام استفاده کردن

تیکه کلام یعنی استفاده زیاد از صدا یا کلماتی  در صحبت های خود، که باعث عدم زیبایی و تاثیرگذاری کمتر صحبت ها می شود. رایج ترین تیکه کلام هایی که اکثر سخنرانان ما از آنها استفاده می کنند صداهایی مانند اِ…، اوووووم، مثلاً، در واقع و… هستند که احتمالاً شما هم زیاد آنها را شنیده اید یا از آن استفاده کرده اید.

این صداها که در اصطلاح به آن ها جا پرکن هم می گویند فقط به این دلیل می آیند که فاصله بین دو کلمه را پر کنند تا ذهن کلمه درست بعدی را پیدا کند. شاید استفاده کم از این صداها در سخنرانی زیاد به چشم نیاید، اما قطعاً به استفاده بیش از حد در طول سخنرانی مخاطب را آزار خواهد داد و از تاثیرگذاری کلام شما کم خواهد کرد.

پیشنهاد می کنم با مطالعه مقاله تیکه کلام راه های از بین بردن این صداها را یاد بگیرید و به خوبی از آنها استفاده کنید تا سخنرانی قدرتمند تر و بهتری داشته باشید.

بیش از حد معذرت خواهی کردن!!

یکی از اشتباهات متداولی که اکثریت سخنرانان مرتکب ان می شوند عذرخواهی و متاسف بودن است. ممکن است همه ما در سخنرانی هایی شرکت داشته باشیم که در ان سخنران از ابتدای کار شروع به معذرت خواهی کردن می کند. برای مثال می گوید “عذرمیخواهم که وقت شما را می گیرم”

شاید استفاده از این عبارات سخنران را بسیار فروتن و متواضع نشان دهد اما واقعیت این است که در ذهن مخاطبان این عبارات تداعی می شوند و ممکن است فکر کنند طی مدتی که در حال گوش دادن به سخنران هستند واقعا وقتشان در حال هدر رفتن است و حس بدی به انها دست بدهد.

این کار کاملا اشتباه و غیر حرفه ای است. باعث می شود شنوندگان فکر کنند سخنران تسلط کامل به سخنرانی خود ندارد. به جای عذرخواهی کردن سعی کنید که اشتباهتان را جبران کنید.

درباره موضوعی بیش از حد صحبت کردن

دیدید یک سری از افراد را که درباره یک موضوع زیاد صحبت می کنند و به قول معروف به آن موضوع را کش می‌دهند؟ طبیعتا این کش دادن ها برای مخاطب جذاب نخواهد بود و باعث عصبانیت و ناراحتی آنها می‌شود.

بهتر است موضوع خیلی مختصر و مفید مطالب را توضیح دهید تا هم مخاطب بهتر متوجه آن ها شود و هم برای او جذاب نیز باشد.

ادامه دادن پس از اتمام زمان تعیین شده

به عنوان نکته آخر باید به شما بگویم که سعی کنید بیش از حد سخنرانی خود را ادامه ندهید و درست در زمانی که قرار است، آن را به اتمام برسانید. قطعاً پس از اتمام زمان تعیین شده، مخاطب بیشتر حواسش به زمان پایان جلسه می رود طبیعتاً تمرکزش بسیار کاهش خواهد یافت.

اما متاسفانه بیشتر از سخنان ما هیچ دقتی به این زمان ندارند و ممکن است چندین دقیقه بعد از اتمام آن، باز هم سخنرانی خود را ادامه دهند و همین موضوع می‌تواند باعث عدم تاثیرگذاری روی افراد شود.

سوالات متداول درباره اشتباهات سخنرانی

تعدادبسیار زیادی از افراد سؤالات زیر را در دایرکت اینستاگرام و چت آنلاین سایت از ما بپرسیدند و گفتم شاید این سؤالات برای شما هم پیش آمده باشد. بد نیست نگاهی به آن‌ها داشته باشید.

چطور بدون اشتباه سخنرانی کنیم؟

در این مقاله 16 راهکاری را برای شما آماده کردیم که با استفاده از آن‌ها می‌توانید مشکلات خودتان در صحبت کردن را روز به روز بهبود ببخشید و به مرحله‌ای برسید که دیگر اشتباهای نداشته باشید.

بدترین اشتباهات سخنرانی کدام هستند؟

از دید مخاطب یک اشتباه کوچک شما یک فاجعه بزرگ است. در این مقاله 16 مشکل سخنرانان بزرگ و کوچک را بررسی کردیم و بهترین راه‌حل‌های ممکن را ارائه دادیم تا در این شرایط بحران را کنترل کنید!!

چگونه یک سخنران بی عیب و نقص باشیم؟

آخرین و مهم ترین اشتباهی که یک سخنران می‌تواند مرتکب شود را در این بخش نگه داشتم. چرا که این حق شماست که همه چیز را درباره این موضوع بدانید. در حقیقیت مهم ترین اشتباه اکثر سخنرانان آموزش دیدن هست! یکی از بهترین اساتید سخنرانی به من گفت هر وقت که به مشکلی برخوردم و نتوانستم آن را حل کنم، بروم آموزش ببینم. حالا هم من این صحبت استاد را به شما توصیه می‌کنم. کاری را که نمی‌توانید در آن پیشرفت کنید آموزش ببینید تا به درجات بالا برسید. اگر می‌بینید که نمی‌توانید در سخنرانی پیشرفت کنید برای آن آموزش ببینید!

اگر می‌خواهید سخنرانی خود را به بهترین حالت ممکن برسانید، پیشنهاد می‌کنم حتماً مقاله آموزش سخنرانی به سبک حرفه ای ها را هم مطالعه کنید.

اگر شما اشتباه دیگری از اشتباهات سخنرانان می‌شناسید که ما در این مقاله به آن اشاره نکرده ایم، پیشنهاد می‌کنم حتماً آن را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.

امیدوارم روی قله های موفقیت ببینمتان…