چگونه شوخ طبع باشیم؟
احتمالاً شما هم بارها و بارها افرادی را دیده اید که با شیرین زبانی و فن بیان قدرتمند خود معمولاً در جمع های مختلف می درخشند و فردی محبوب و قدرتمند به حساب می آیند؛ می توان گفت یکی از مهم ترین مهارت هایی که این دسته از افراد دارند، مهارت شوخ طبعی است، مهارتی که اگر صحیح و به جا از آن استفاده شود، حتماً می تواند اتفاقات فوق العاده خوبی را برای هر فردی رقم بزند. ما در این مقاله قصد داریم درباره این موضوع بیشتر صحبت کنیم و بگوییم که باید چگونه شوخ طبع باشیم ؟
شوخ طبعی چیست؟
شوخ طبعی یکی از تاثیرگذارترین قالب هایی است که به دلیل جاذبه ای که دارد با بیشتر روان ها سازگار است و برای همین است که مخاطبان بیشتری را به خود اختصاص می دهد. همچنین خنده ابزاری است که آثار درام را از طنز متمایز می کند بنابراین انبساط روحی در مخاطب اشکار می شود و با این طریق که احساسات و عواطف را در دست می گیریم میتوان پیام خود را به طور غیر مسقیم به مخاطب بقبولانیم.
درواقع خود مفهوم شوخ طبعی ، گیج کننده است. هر شخصی بصورت شهودی شوخي را درک ميکند و لغت نامه ها آن را به سادگی بعنوان « ویژگی سرگرم کننده » تعریف ميکنند ، ولی دشوار است که شوخي را طوری تعریف کنیم که تمام جنبه هایش دربرگرفته شود. منظور از شوخ طبعی این است که وقتی یک چیزی می گوییم، صدای خنده بیاید. یا حداقل یک لبخند کوچک روی لب ها بنشیند.
فواید شوخ طبعی
- به برطرف شدن ترس کمک می کند. وقتی در حال صحبت کردن با شخص جدیدی هستیم، شوخ طبعی به مدیریت استرس ما کمک می کند. چون هنگام خندیدن، میزان تنش و استرس کم می شود.
- برخورد اول، باعث می شود برای طرف مقابل ترسناک به نظر نرسیم! خاص و حرفه ای به نظر می رسیم. چون انگار به همه چیز تسلط داریم.
- شوخ طبعی باعث علاقه مند شدن مخاطب به ما می شود. وقتی شوخ طبع باشیم، محبوب قلب آدم ها و جذاب می شویم. وقتی آدم ها می خندند، حالشان خوب است. آدم ها کسی را که حالشان را خوب می کند، دوست دارند. بنابراین آدم ها دوست دارند وقت بیشتری را با فرد شوخ طبع بگذرانند.
- مخاطب از ما خسته نمی شود. وقتی می خواهیم چیزی را به او یاد بدهیم، با خندیدن، مغزش انرژی می گیرد و ادامه می دهد. شوخ طبعی، زنگ تفریح مغز انسان هاست.
- با مخاطب ارتباط احساسی برقرار می کنیم. طبیعی است که وقتی ما با کسی بخندیم، با او راحت تریم. اینطور می شود که می گوییم: فلانی خییییلی با حاله!
- هنگامی که جو سنگین شده، تنش را کاهش می دهد. مثلاً وقتی در یک تیم کاری، دلخوری پیش آمده، با شوخ طبعی می توانیم یخ گروه را بشکنیم. پس شوخ طبعی به ما کمک می کند رهبر خوبی باشیم.
- خندیدن به کاهش درد افراد کمک می کند. هنگام ملاقات با یک بیمار، شوخ طبعی مان درد او را کاهش می دهد. بعد از عمل جراحی، پزشک با بیمارش شوخی می کند که بیمار، روحیه اش بهتر شود.
شوخ طبعی نشانه چیست؟
شوخ طبعی به تسلط بالایی روی صحبت ها نیاز دارد پس نشان دهنده هوش کلامی بسیار بالا و حتی حاضر جوابی است. شوخ طبعی و بذله گویی یک ویژگی روانی است. بنابراین نمی توانیم بگوییم هر شخصی که شوخ طبع و بذله گو است الزاماً مشکلی دارد و برای پنهان کردن غم ها و مشکلاتش این گونه رفتار می کند. گاهی هم هستند افرادی که در زندگی شخصی و بیرونی خود زیاد موفق به نظر نمی رسند. ولی شادمان بودنشان ناشی از خلق ویژه و دنیای درون آنهاست. وقتی با این افراد بیشتر معاشرت داشته باشیم متوجه می شویم این آدم ها زیاد هم زندگی را سخت نمی گیرند. برداشت های ذهنی این افراد نسبت به پدیده ها با خیلی از ما متفاوت است و زیاد حساسیت به خرج نمی دهند. این افراد برداشت های منفی ندارند. یعنی نقاط منفی کمتر به چشمشان می آید و زودرنج نیستند. چنین افرادی وقتی با ناکامی و شکستی در زندگی شان مواجه می شوند، دنیا برایشان به آخر نمی رسد.
نکات مهم درباره شوخ طبعی
پیش از بیان هر تکنیک و تمرینی برای شوخ طبعی، بهتر است چند نکته فوق العاده مهم را بدانید تا هرگز در شوخی های خود دچار اشتباه نشوید و سوءتفاهم هایی را رقم نزنید؛ به همین دلیل در این بخش ابتدا به این نکات مهم اشاره خواهیم کرد و سپس تمرینات شوخ طبعی را بیان می کنیم. این نکات مهم عبارتند از:
- شوخ طبعی با لودگی تفاوت دارد
- مخاطبین خود را خوب بشناسید
- به زمان و مکان شوخی خود توجه کنید
1. شوخ طبعی با لودگی تفاوت دارد
بسیاری از افراد وقتی نام شوخ طبعی را می شوند زمین و زمان را به هم می دوزند و تلاش می کنند افراد را از این کار منع کنند! اگر شما نیز جز این دسته افراد هستید اکیداً توصیه می کنم این تفکر غلط را از دهنتان حذف کنید، در غیر این صوت به احتمال بسیار زیاد شما فرد محبوبی در جمع نزدیکان خود نخواهید بود!
برخی دیگر از افراد نیز هستند که دقیقاً همین فکر را می کنند که شوخ طبعی همان لودگی است؛ اما با این تفاوت که سعی می کنند با لودگی دیگران را بخندانند و با آن ها شوخی کنند! در صورتی که به هیچ وجه این طور نیست و این کار آداب مخصوص به خود را دارد که در ادامه نیز با آن ها آشنا خواهید شد. پس به عنوان نکته مهم ابتدایی این را در نظر داشته باشید که شوخ طبعی را از لودگی جدا کنید.
2. مخاطبین خود را خوب بشناسید
اگر شما مخاطبین خود را به خوبی نشناسید و با علایق و ویژگی های آن ها به درستی آشنا نباشید، قطعاً نمی توانید نتیجه خوبی از شوخی های خود بگیرید؛ به طور مثال نمی توان با یک پیرمرد 90 ساله درباره نحوه استفاده از اینستاگرام شوخی کرد! یا افراد کم سن و سال هرگز اتفاقات زمان گذشته را درک نمی کنند که بخواهند به آن ها بخندند!
همچنین توجه داشته باشید که مخاطبین شما چه سن و سالی دارند؟ چه جنسیتی دارند؟ فرهنگ و قومیتشان چیست؟ چه ویژگی های مشترکی دارند؟ اهل کجا هستند؟ و…
معمولاً بسیاری از این ویژگی ها را در همان لحظات اولیه می توان دریافت کرد؛ پس سعی کنید حتماً به خوبی این موارد را پیدا کنید و برای شوخی کردن مناسب، از آن ها استفاده کنید. اگر نمی توانید به خوبی از پس این کار بربیایید، پیشنهاد می کنم حتماً مقاله مخاطب شناسی در سخنرانی را هم مطالعه کنید.
3. به زمان و مکان شوخی خود توجه کنید
قطعاً اگر شما بهترین طنزپرداز و شوخ طبع ترین فرد جهان هم باشید و همه نکات آن را هم به خوبی رعایت کنید، در برخی مکان ها و زمان ها نمی توانید مخاطبان را به خوبی بخندانید.
به طور مثال اگر در یک مجلس رسمی و مهمانی سیاسی لطیفه تعریف کنید و طنز پردازی کنید، حتماً اتفاقات خوبی برایتان رخ نخواهد داد و دیگران هم به شما نخواهند خندید.
یا مجلس ختم مکان مناسبی برای شوخ طبعی نیست! پس ابتدا جو حاکم را بسنجید و سپس اگر شرایط مساعد بود، طنز پردازی را شروع کنید.
تکنیک های شوخ طبعی
خب، اکنون می رسیم به مهم ترین بخش مقاله، یعنی راه ها و تکنیک های شوخ طبعی؛ تکنیک هایی که قرار است در ادامه درباره آن ها صحبت کنیم عبارتند از:
- دائماً در معرض شوخ طبع ها باشید
- با کارهای عام شوخی کنید
- با کلمات بازی کنید
- مخاطب خاطره و داستان دوست دارد
- مراقب باشید به فردی بی احترامی نکنید
اما پیش از مطالعه این نکات، در نظر داشته باشید که در کل طنز پردازی چند رکن اصلی و بسیار مهم دارد و اگر می خواهید به فرد شوخ طبعی تبدیل شوید، حتماً باید به آن رکن ها توجه کنید؛ ارکانی مانند ویژگی های شاخص گوینده، شنونده، متن طنز و نوع فراهم کردن زمان مناسب برای شوخی؛ طبیعتاً همه این موارد خودشان نکات مهم و مجزایی دارند که قرار نیست در ادامه درباره آن ها صحبت کنیم! بلکه فقط تکنیک ها و الگوهای شوخ طبعی را مطرح خواهیم کرد.
به همین دلیل پیشنهاد می کنم اگر می خواهید با این ارکان و پایه های اصلی شوخی به خوبی آشنا شوید و بتوانید به خوبی از پس این کار بربیایید، حتماً مقاله طنز در سخنرانی را که مفصلاً در این رابطه صحبت کرده ایم مطالعه کنید.
1. دائماً در معرض شوخ طبع ها باشید
به عنوان راه اول، سعی کنید اطراف خود را از استندآپ کمدی، کتاب های طنز، فیلم ها و سریال های کمدی، افراد شوخ طبع وطنز پرداز و موارد این چنینی پر کنید؛ چرا که شما وقتی در معرض این موارد قرار می گیرید، ناخودآگاه شبیه به آن ها می شوید و مهات شوخ طبعی تان هم افزایش پیدا می کند.
جمله بسیار معروفی وجود دارد که می گوید: شما میانگین 5 نفری هستید که بیشترین زمان را با آن ها می گذارنید؛ پس سعی کنید همیشه ازراف خود را پر از موارد این چنینی قرار دهید تا ناخودآگه شما هم به سوی شوخ طبعی پیش بروید.
2. با کارهای عام شوخی کنید
فکر می کنم دیده باشید که بسیاری از کمدین ها یا سخنرانان، با رفتارهای رایج مردم شوخی می کنند. مثلاً با نصیحت ها و غر زدن های دائمی مادران! یا باز کردن در یخجال بدون دلیل! خاموش و روشن کردن کولر و بخاری و… توسط پدرها! یا خیلی چیزهای دیگر…
شما هم سعی کنید تعداد زیادی از این موقعیت ها و رفتارهای عمومی را پیدا کنید و در زمان های مناسب از آن ها استفاده کنید؛ شک نکنید تعداد این کارها اصلاً کم نیستند و می توانند به شوخ طبع بودن شما کمک بسیار زیادی بکنند.
3. با برخی افراد حاضر در جمع شوخی کنید
اگر دیدید هر کاری می کنید نمی توانید از طنز در صحبت هایتان استفاده کنید، نهایتاً با افراد مختلف شوخی کنید. البته به شرطی که آن فرد با جنبه باشد. اگر حتی درصدی فکر کردید ممکن است طرف ناراحت شود، اصلاً این کار را انجام ندهید.
اما اگر واقعاً همه چیز آماده باشد، اصلاً اشکالی ندارد که با یک نفر شوخی کنید؛ البته سعی کنید فردی که با او شوخی می کند درجه اش از شما پایین تر باشد که باعث ناراحتی او نشود. همان طور که گفتم مخاطبین خوششان می آید که استاد با آن ها شوخی کند.
4. مخاطب خاطره و داستان دوست دارد
هر فردی با هر سن و سالی که باشد، به داستان فوق العاده علاقه مند است. پس می توان گفن که داستان گویی کلام را هم بسیار جذاب می کند.
تا کنون چند فیلم دیده اید که هنگام تماشای آن به اصطلاح یک پلک هم نزدید؟ دلیل جذابیت آن ها چیست؟
مسلماً داستان جذاب فیلم است که شما را جذب آن می کند. به همین علت هم هست که یکی از سرگرمی های اصلی مردم، تماشای فیلم است.
پس هر چیزی که داستانی در آن نهفته باشد، برای انسان ها جذابیت فوق العاده بالایی دارد که شما می توانید از این اتفاق بیشترین بهره را ببرید و با بیان داستان های مختلف یا خاطره از خود، خنده را روی لب افراد بیاورید.
5. مراقب باشید به چیزی بی احترامی نکنید
دقت کنید که نمی توان با هر چیزی شوخی کرد؛ چون ممکن است یا به مخاطب به شدت بر بخورد و ناراحت شود و یا اصلاً جنبه خوبی نداشته باشد. درست است که قرار است مخاطبین را بخندانید، اما قرار نیست به برخی از مسائل توهین شود.
مثلاً با خدا، دین، مذهب، قومیت های مختلف، توهین به افراد و… به هیچ وجه شوخی نکنید. چرا که به احتمال زیاد با بازخورد منفی رو به رو خواهید شد.
6. غیر منتظره باشید
به این معنا که وقتی مخاطب انتظار یک اتفاق خاص دارد، آن حالت را نفی کنیم. مخاطب منتظر یک جمله مثبت است ولی ما آن را به حالت منفی می گوییم. منتظر انجام کاری است که ما کاری که انتظار آن را ندارد را انجام می دهیم.
برای مثال داستان عمل بینی یک نفر را تعریف می کنید. می گویی: از او پرسیدم این عمل چه فایده ای داره؟ او هم گفت که باعث زیبایی میشه، صبر کردیم بعد عمل رفتیم ملاقاتش و دیدیم چقدر زیبا شده!!! چشمها باد کرده و صورت کبوده و چیزی از بینی نمونده… در این جالت چون از شما انتظار می رفت در مورد زیبایی فرد مورد نظر صحبت کنید اما برخلاف تصور صحبت کرده اید و چیزی عادی نبوده ، پس مخاطب هم می خندد چون برایش جالب است.
7. مبالغه بر صحبت ها در موقعیت دیگر
چیزی را که از شخص مورد نظری شنیده اید را تحت شرایط دیگری با مبالغه بیان کنید. کمی بزرگنمایی به طنز روح بیشتری می بخشد. البته شوخی ها از چارچوب خارج نشوند و آن را تا جایی ادامه ندهید که بی مزه بشود و کسی را به خنده نیاندازد. یک مثال برای این موضوع هم این است : کسی به شما گفته که وجود سگ نگهبان در خانه باعث امنیت است، اما وقتی به خانه او می روید می بینید آن سگ انقدر خشمگین و وحشتناک است که حتی زنجیر آن را باز نگذاشته اند! بنابراین می توانید بگویید: این سگ که بسته شده چطور باعث امنیته؟ با وجود چنین حیوون وحشتناکی دیگه امنیت می خوای چه کار؟ و این موضوع می تواند برای خود آن شخص و دیگران شوخی بامزه ای به نظر برسد.
8. شوخی با خودمان
مثلا اگر زیادی چاق یا زیادی قدبلند هستیم ، خودمان ،خودمان را دست بگیریم .مثلا وقتی وارد جایی میشیم. یا بگیم: نردبون اومد! سقفتون واسه من کوتاهه! یا اگر یکی از دوستانمان به ما گفت : تو چقدر خنگی! بگوییم :قربان شما! مخلصیم!
چنین کاری به دیگران اجازه می دهد که به صمیمیت ما بخندند چون خودمان هم میتوانیم به خودمان بخندیم. این کار از شخصیت ما نمی کاهد بلکه نشان دهنده عزت نفس بالای ما است. ما را فردی معرفی می کند که نقطه ضعف های خود را پذیرفته ایم و از گفتن آنها ترسی نداریم. یکی از فواید این کار این است که دیگران را نسبت به تمسخر ضعفهایمان خلع صلاح می کند. آنها متوجه می شوند که تمسخر راه درستی برای آزردن شما نیست پس از کارشان دست بر می دارند. همچنین با وجود این توانایی، دوست داشتنی و قابل اعتماد به نظر می رسیم.
9. ارتباط مجازی شوخ طبعانه
پیام های خشك و تهی برای دوستانتان نفرستید. گاهی از طنزهایی که در شبکه های اجتماعی می بینید استفاده کنید تا فضای بین خود و مخاطبتان را برای ارتباط حقیقی هم تلطیف کنید. وقتی كه با دوستان، کارمندان یا شاگردان خود صحبت می كنید، سعی كنید خاطرات شاد و شیرین خود را به جای درد دلهای شكایت آمیز یا غیبت های منفی تعریف كنید. در طول غذا خوردن هم از مسایل شاد و مسرت بخش صحبت كنید. از دیگران بخواهید كه آنها هم قصه های خنده دار خود را برای شما تعریف كنند. شما هر چیزی كه بخواهید به دست خواهید آورد، اگر شادی و نشاط می خواهید آن را طلب كنید.
” بهترین كاری كه می توان در حل یك مشكل پیدا كرد، پیدا كردن كمی شوخی و مزاح در آن است.” فرانك ای كلارك
10. شوخی ها را یادآوری کنید
در پایان هر روز از خودتان بپرسید:” امروز چه چیزهای خنده داری برای من اتفاق افتاد؟ امروز چه كاری كردم كه خنده دار بود؟ چه موارد خنده داری دارم كه برای دیگران تعریف كنم؟ “
تجربیات، پیشامدها و تمام موارد مربوط به شوخ طبعی را می توانید در یك دفترچه یادداشت كنید. هرگز از جمع آوری قصه ها و جملات خنده دار باز نایستید. این کار باعث می شود ذهنتان برای شوخی آماده باشد و البته در مواقع سخت و اندوه بار خود می توانید آنهارا بخوانید و شادی هایتان را یادآور شوید. بــه خودتان اجازه دهید كه یك آدم شوخ جلوه كنید، بگذارید آدم بزرگی باشید كه خصوصیات كودكی اش را هنوز حفظ كرده است. گه گاهی هم احساسات و شادی خود را نشان دهید. وقتی كه به دنبال چیزهای خنده دار و جالب می گردید، افكار مضحك و جملات بامزه ناگهان به ذهن تان خطور می كند، آنها را به خاطر بسپارید و برای شاد كردن دیگران از آنها استفاده كنید.
شوخ طبعی در محیط کار
محیط کار مفرح و توام با سرگرمی که در آن شوخ طبعی تشویق میشود، میتواند منجر به نیروی انسانی شادتر، سالمتر، کم استرستر، و بهرهورتر شود. چنین محیط کاری موجب ارتباطات بهتر اجتماعی بین کارکنان و مدیران میشود. همچنین می تواند تفکر خلاقانه و حل مساله را رشد دهد. در محیط کار خود هم با حفظ حدود شوخ طبع باشید. می توانید از مراحل زیر برای شوخ طبعی در محیط کار استفاده کنید:
- ریسک کنید. بیمخاطره عمل نکنید
- اشتباه کنید. سعی نکنید از اشتباهات پرهیز کنید
- آغازگر باشید. منتظر دستور نباشید
- انرژی خود صرف راهحلها کنید نه عواطف
- کیفیت را بالا ببرید. استانداردها را پایین نیاورید
- روی فرصتها تمرکز کنید نه مشکلات
- خودتان مسئولیت اصلاح امور را به عهده بگیرید. اگر از چیزی خوشتان نمیآید دیگران را سرزنش نکنید
- آزمایش کنید. آسانترها را آزمایش کنید نه سختترها را
- خونسرد باشید
- لبخند بزنید
- خوش بگذرانید
شوخ طبعی در اسلام
پیامبر(ص) می فرماید: هیچ مومنی نیست مگر اینکه شوخ طبع باشد.
در روایات بسیاری داریم که شوخی، دشنام کوچک است، دشمنی میآورد و … یعنی باید مراقب باشیم شوخیهایمان ناشی از بدخواهی نباشد، از وقارمان نکاهد، توهینآمیز نباشد، تمسخر نداشته باشد و کینه به وجود نیاورد. شوخی نشاندهنده باطن ماست و هر شخصیتی متناسب با شخصیتی که دارد، شوخی سازنده یا آزاردهنده انجام میدهد. اسلام، شوخي را تا زماني تأييد کرده است که با گناه ديگري مانند تحقير، تمسخر، افترا، غيبت و مانند آن همراه نباشد. رسول گرامي اسلام که با معرفی خداوند در قرآن که اسوه نیکوی جهانیان هستند، با سفارش ياران خود به شوخ طبعي، به مقدار ضرورت، خود نيز با آنان شوخي ميکردند.
پیامبر اکرم (ص) می فرماید: منافق، اخموی عصبانی است ولی مومن اهل صمیمیت و شوخطبعی است.
شوخ طبعی در رواشناسی
روانشناسان همیشه با مساله شوخ طبعی درگیر بوده اند چون هیچ کدام رمز آن را نمی دانستند. زیگموند فروید فکر می کرد شوخ طبعی ناشی از احساس برتری یا ناسازگاری است. اما مارک تواین ریشه این رفتار را خوشی نمی دانست بلکه راز شوخ طبعی را در اندوه می دید. اکنون دانشمندان نظر نهایی شان را اعلام کرده اند و گفته اند شوخ طبعی ناشی از تخطی آرام و بی خطر از مسیرهای معمولی زندگی است و آدم های شوخ طبع کسانی هستند که قوانین دنیا را بدون آن که کسی آزرده شود، نادیده می گیرند.
ما اصولا زمانی موضوعی را خنده دار می بینیم که آن موضوع برخلاف شیوه ها و شکل های پذیرفته شده معمولی زندگی مان به نظر برسد. اما به شرطی که این تفاوت بی خطر باشد و زننده به نظر نرسد.
شوخ طبعی خوب است یا بد؟
بهتر است این موضوع را با در نظر گرفتن انواع سبک های شوخ طبعی بیان کنیم تا موضوع به درستی روشن شود. به طور کلی شوخ طبعی چهار سبک دارد:
شوخ طبعی پرخاشگرانه: ممکن است خود گوینده هم متوجه این موضوع نباشد اما در این سبک شوخی، گفته ها و رفتار فرد باعث تحقیر طرف مقابل می شود. به عبارتی این نوع شوخی به نحوی باعث آزار و تحقیر مخاطب می شود. در حال حاضر بعضی از شوخی هایی که در شبکه های اجتماعی رد و بدل می شوند از این نوع هستند.
شوخ طبعی خودشکنانه: در این سبک شوخی که نقطه مقابل شوخ طبعی پرخاشگرانه است، فرد به تحقیر خود می پردازد تا جمع را بخنداند. در واقع فرد خود را مضحکه مردم قرار می دهد تا دیگران بخندند.
شوخ طبعی خودارزنده ساز: حتما لازم نیست مخاطبی وجود داشته باشد؛ بلکه ممکن است فرد با مشکل و مساله ای مواجه شود و با آن شوخی کند تا از استرس و فشار ناشی از آن بکاهد، با این هدف که بهتر با مساله مواجه شود.
شوخ طبعی پیونددهنده: فرد برای این که رابطه اش با جمع صمیمانه تر شود به این شوخی می پردازد. هدف سرگرم کردن و خنداندن دیگران بدون تحقیر یا بی ارزش کردن خود و دیگری است. فرد شخصیت خود را تحقیر نمی کند و از طرفی حواسش هست که شوخی اش باعث رنجش کسی نشود.
دو سبک اول یعنی سبک های پرخاشگرانه و خودشکنانه، سبک های ناسالم شوخی و دو نوع بعدی یعنی سبک های پیونددهنده و خودارزنده ساز، سبک های سالم شوخی هستند. شوخی های پرخاشگرانه و خودشکنانه برخلاف تصوری که همگان از شوخی دارند، نه تنها سلامت روان را پیش بینی نمی کنند، بلکه با اضطراب، افسردگی و استرس رابطه دارند. افرادی که از این سبک استفاده می کنند، معمولا افرادی خشمگین هستند. می توان گفت که این سبک شوخی ها، مخصوصا شوخی های پرخاشگرانه، ریشه در عقده حقارت دارند. بعضی مواقع، افراد برای مبارزه با عقده حقارت خود و کاستن از آن به این شوخی ها می پردازند. در سوی دیگر افرادی که شوخی های خودارزنده ساز و پیونددهنده را انجام می دهند، سلامت روان بالاتر و اضطراب، افسردگی و خصومت کم تری دارند. این ها روابط بهتری با اطرافیان دارند و در روابط اجتماعی خود ثبات هیجانی بالایی نشان می دهند.
این را در نظر داشته باشید که از هرچیزی می توان به نحو درست استفاده کرد و همینطور برعکس. شوخ طبعی هم همینطور است که طبق توضیحاتی که دادیم اگر از نوع سازنده و مثبت آن استفاده شود، تمام فواید خود را حفظ می کند. اگر از نوع مخرب آن استفاده کنید مسلما اثار بدی برجای خواهد گذاشت.
رابطه شوخ طبعی با هوش و سلامت روان
شوخی ها موجب خودشکوفایی و در عین اینکه فلسفه آن به گونه ای است که به کل انسانها باز می گردد، غالباً طنزی است آموزنده و علاوه بر خنداندن، نکته ای در آن هست. شوخی طنزی است که افراد متفکر به جای خنده بلند و قهقهه، به لبخند و سرتکان دادنی که نشان دهنده فهم و ادراک است ، بسنده می کنند. این گونه طنز، تنها مورد تحسین کسانی قرار می گیرد که به همان پایه، از سلامتِ روان برخوردار باشند.
پژوهش های اخیر، ثابت کرده است که شوخی های سالم، یکی از بهترین راههای مقابله با فشارهای زندگی است. خنده، بر فعالیّت سازنده قلب می افزاید، امواج مغزی را نظم می بخشد، دریچه های تنفّسی را اصلاح می کند و ادراک از درد را کاهش می دهد. شوخی و خنده ای که از انگیزه های سالم بر می خیزد، تراوش هورمونهای مربوط به فشار روانی را کم می کند و توان سیستم ایمنی بدن را بالا می برد. از این رو، حتی در بیماری های وخیم و مهلک، شوخ طبعی کمک می کند تا بیمار با شادی و آرامش بیشتری زندگی خود را سپری کند.
بذله گویی، خندیدن و خنداندن، راههای مثبتی برای ابراز هیجانهای خوشایند، و عواملی موثر برای غلبه بر ترس و تردیدها هستند. با شوخ طبعی متعادل و درست، می توان با دیگران پیوند دوستی برقرار کرد. با شوخ طبعی می توان از خشم، جلوگیری کرد؛ چون غیر ممکن است که خنده و خشم را همزمان داشته باشیم و در حال بذله گویی، بر سر کسی فریاد بکشیم! بنابراین مزاح و خنده تا این اندازه بر سلامت روان، تاثیر مثبت دارند.
کتاب شوخ طبعی
کتاب درامدی به طنزپژوهی
نویسندگان: راد مارتین، جان موریل، آرتور آسا برگر، الیوت ارینگ، ویلیبالد روخ
در این کتاب به طنز از دیدگاه روانشناسی، مطالعات فرهنگی، انسانشناسی، نشانهشناسی و کاربردهای آن پرداخته می شود. همچنین به بررسی تعریف طنز، چهار عنصر اساسی فرایند طنز و ارتباط هر یک با روانشناسی طنز، انواع مختلفی از طنز که در زندگی روزمره به آنها برمیخورید و تغییر چشمگیر تصورات و فرضیات متداول دربارۀ طنز و خنده میپردازد. سر فصل های کتاب درامدی بر طنز پژوهی:
طنز و روانشناسی آن
جهان شمولی طنز و خنده
طنز چیست
بافتار اجتماعی طنز
فرایند شناختی _ ادراکی در طنز
جنبه های عاطفی طنز
خندیدن به مثابه ابراز عاطفه شادی
صورت های گوناگون طنز
لطیفه ها
طنزهای بداهه گویان
طنز خود آیند
کاربردهای روانشناختی طنز
و…
کتاب هنر شوخ طبعی
نویسنده: پاتریک کینگ
به کمک این هنر شما یاد خواهید گرفت که چگونه گفتوگو و جمله ماهرانهای بسازید و آن را به سرعت به دیگران منتقل کنید و شوخطبعی از شما شخصی میسازد که ارزش توجه و صحبت کردن داشته باشد.
اگر شما الگوها و رفتارهای هدفمند را بشناسید؛ پس با تمرین زیاد قادر به توسعهی آنها هستید. با تمرین مناسب و کافی، این رفتارها و الگوها، شکل غریزه و عادت به خود میگیرند و به آسانی وارد وجودتان میشوند چون آنها طبیعت دوم شما هستند. کتاب هنر شوخطبعی (The Art of Witty Banter) یکی از بهترین ابزارها برای کسانی است که به دنبال مهارت و تخصص در هنر شوخطبعی هستند.
این کتاب به شما میآموزد که چگونه موجب آرامش مردم شوید، چگونه به راحتی در هر موقعیتی با افراد ارتباط برقرار کنید، چگونه ارتباط چشمی مناسبی با دیگران برقرار کنید، چگونه در هر موقعیت اجتماعی قرار بگیرید، چگونه به عنوان فردی خلاق ظاهر شوید و هرگز بدون حرفی برای گفتن نباشید.
کتاب شوخ طبعی در روانشناسی
نویسنده : راهله سیاهکمری
در روانشناسی امروز شوخ طبعی به عنوان ویژگی افراد کارآمد و کامل عنوان شده است. در اطراف ما هستند افراد شوخ طبعی که هم خود از شاد بودن لذت می برند، هم دیگران از وجود آنها لذت می برند و در کنار آنها شاد می شوند. این صفت انسان ها را دوست داشتنی تر میکند نه منفور. با پیشرفت چشمگیر علم روانشناسی ، نظریه های روانشناسانی را میبینیم که بر خیلی از امور صدق می کند و استفاده از انها قطعا خالی از لطف نیست. در این کتاب به معرفی دیدگاه های روانشناسان در مورد شوخ طبعی پرداخته می شود.
برخی سوالات متداول درباره شوخ طبعی
شوخ طبعی چه فوایدی دارد؟
شوخ طبعی فوایدی مثل ایجاد سلامت روان، راهکاری برای مقابله با فشارهای زندگی است و موجب علاقه مندی و جذب دیگران میشود. و موارد دیگری که در مقاله به آن اشاره خواهیم کرد.
شوخ طبعی نشانه چیست؟
افراد شوخ طبع می دانند که چه موقع چه چیزی را به چه شکلی بیان کنند که موجب خنده دیگران شوند و البته آنها را آزرده هم نکنند. چنین چیزی به معنای بالا بودن هوش کلامی آنهاست.
آیا کتاب هایی در رابطه با شوخ طبعی وجود دارد؟
بله، کتاب هایی که موضوع شوخ طبعی را می توانند به خوبی برای شما روشن کنند. با سه مورد از بهترین کتاب ها و سرفصل های آن در این مقاله آشنا می شوید.
شوخ طبعی ذاتی است یا می توانیم آن را در خود ایجاد کنیم؟
ممکن است در بعضی افراد ذاتی باشد اما قطعا می توانیم آن را در خود ایجاد کنید. و موضوع اصلی ما در این مقاله راهکارهایی برای همین منظور است
آیا می توانیم در محیط کار هم خوش طبع باشیم؟
بله حتما شوخ طبعی یکی از شاخصه هایی است که باعث بهره وری بهتر در انجام کار می شود اما اصولی دارد که باید رعایت شود تا موجب دردسر نشود.
بهترین راه تقویت مهارت شوخ طبعی
یکی از راه های فوق العاده خوبی که برای تقویت فن بیان و صحبت کردن و مهارت های مرتبط با آن مثل همین شوخ طبعی معمولاً پیشنهاد میشود، شرکت در کلاس های مرتبط با فن بیان است. اگر در این کلاس ها به صورت حضوری شرکت کنید که چه بهتر! اما اگر وقت یا حوصله این کلاس ها را ندارید، پیشنهادی که برایتان دارم این است که در کلاس های غیرحضوری فن بیان شرکت کنید. در این کلاس ها علاوه بر این که مطالب فوق العاده درجه یکی یاد میگیرید، تمرین های عملی نیز به شما داده میشود که با انجام دادن آن ها، شک نکنید بهترین اتفاقات برایتان رقم خواهد خورد.
موسسه گام برتر سال هاست به صورت تخصصی روی موضوع فن بیان در حال فعالیت است و اکنون، دوره ای غیر حضوری برای تقویت فن بیان شما تدارک دیده که زبان بدن یکی از دروس تخصصی آن نیز محسوب می شود و با استفاده از آن، میتوانید به بهترین شکل ممکن فن بیان و مهارت های کلامی و غیر کلامی در ارتباطات خود را تقویت کنید. برای مشاهده توضیحات این دوره و تهیه آن، روی دوره فن بیان کلیک کنید.
موفق باشید…
22 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام … وقتتون بخیر
ممنون .. تبدیل به انسان شوخ طبعی شدن کار کمی سختیه و جای کار داره … اما عالیه و خیلی جاها به همین دلیل به راحتی کارت راه می افته. 😉
سلام و عرض ادب
بسیار خوشحالم که مقاله چگونه شوخ طبع باشیم برای شما مفید و کاربردی بوده است و رضایت شما را جلب کرده
آرزوی بهترینها را برای شما داریم
سلام وقت بخیر مقاله جالبی بود.این مورد برای سخنرانان و مدرسان هم نکته مهمی هست که با شوخ طبعی به جا و جذاب جو کلاس را بانشاط نگه دارند و قطعا صحبت های سخنران ببیشتر در ذهن شنونده باقی میمونه.
سلام خداقوت
شادی و خندیدی ذاتا دلنشین ترین ، زیباترین و باحالترین حسیه که خدا در انسان قرار داده و حال هر کسی که بتواند اینکار را در حق دیگری انجام دهد و این حس زیبا و ذاتی خوشایند را تحریک کند ، ببین چه شخص محبوب و باحالیه.
سلام و خسته نباشید
مثل همیشه عالی. دقیقا چیزی که باعث خندیدن مخاطب میشه همین غیر منتظره بودنه.
امیدوارم همیشه موفق باشید.
مقاله خیلی فوق العاده و پر محتوایی بود
از نظر من یکی از موارد تاثیرگذار دیگری که سبب داشتن الگویی مناسب در شوخ طبعی و هم افزایش میزان طنز کلام ما خواهد سد، دیدن نمونه های شوخ طبعی از کمدین های معروف است.
وقتی که اجراهای خنده دار فراوان آنها را می بینیم آنگاه می توانیم از فن های طنزآوری در مکالمه های خود استفاده کنیم
سلام. وقت شما بخیر
بله این راه هم می تونه تاثیرگذار و مناسب باشه
خیلی ممنون از نظر خوبتون
موفق باشید…
درود برشما
طنازی هنری قابل تحسین است. علاوه بر موارد فوق طنز ازنوع اجتماعی میتواند بسیار سازنده باشد طنزهایی که مشکلات تلخ جامعه را به روشی آرام وجذاب به تصویر میکشد. طنزهایی که بعد ازلبخند تلخی عمقش تو رابه تفکر وا میدارد وچه بسا به اتخاذ تصمیمی درست.
طنز مجله گل اقا که دردهه 60و70 چاپ میشد ازاین دست بود.
باتشکر ازتیم گام برتر
وقت شما بخیر
ممنون از نظر زیبا و خوش حستون
موفق باشید…
راستش مطلبتون خیلی مفید بود؛ برای من مواقعی پیش میاد که شوخ طبع باشم..
اما گفتنش، واکنش مخاطبان و اینکه آیا شوخی بجا هست یا نه؟.. مشکل ایجاد میکنه🤦♀️دچار تردید میشم و درآخر سکوت میکنم.
بسیار عالی و کاربردی
متشکر از سایت خوبتون 🙏
به شخصه داستان های طنز خوب می تونم بنویسم، اما نمی تونم به اون خوبی که می نویسم اونا را تعریف کنم. چند تکنیک حرفه ای می گید که باعث خنداندن دیگران بشه؟
ممنون بابت آموزش خوبتون. الان درحدی هستم که آموزش خندادن دیگران را به دوستام بودم😋
سلام
چه خوب، به این کار ادامه بدهید تا هم حال خودتان را خوب کنید و حال دوستانتان را
تکنیک های شوخ طبعی که گفتید واقعا جالب بودن. راهکار سومتون که گشتن با افراد شوخ طبع بود رو امتحان کردم. واقعا ادم نمک گیرشون میشه😅
بله، نظرتان درباره تکنیک های دیگر چیست؟
آنها را هم امتحان کردید؟
اگه داخل مقالتون یکسری جملات شوخ طبعی هم میگفتید که نور علا نور می شد
حال کردم باهاش. مرسی که هستین
سلام
انشا الله در آپدیت بعدی مقاله حتما جملات شوخ طبعی را قرار می دهیم
کتاب درباره اینکه چگونه شوخی کنیم نداریم!!؟؟؟
سلام
کتاب هایی در این زمینه داریم مثل: کتاب هنر شوخ طبعی اثر پاتریک گینگ و کتاب عناصر شوخ طبعی و رمز شوخ طبعی اثر پیتر گرا.
اگر هیچ کدام از اینها را نخواندید، توصیه میکنم اول با کتاب هنر شوخ طبعی شروع کنید که مطالب جامع و کامل تری را در اختیار شما قرار میدهد.
به نظرم نقطه ضعفی که مقالتون داره، مثال نداشتن هستش. راهکارهایی که گفتید مثل مدرسه در تئوری هستند، ای کاش یکسری تمرین شوخی و جملات شوخی استفاده میکردید.
من آدم شوخی نیستم و فکر میکردم که با خواندن مقاله شما میتوانم یک کم محبوبیت بین دوستام پیدا کنم، اما حیف وقتی که گذاشتم…😒😢
سلام
میشود دقیقا بگویید که با کجای مقاله مشکل دارید؟
فکر میکنم که کمبود مثالها باعث شده است که شما حس خوشی را نسبت به این مقاله نداشته باشید.
نگران نباشید، در آپدیت بعدی این مقاله حتماً متن شوخی و خاطره شوخی را به آن اضافه میکنیم.
البته این نکته را هم به شما بگوییم که فقط دیدن مثال درباره این موضوع نمیتواند کارساز باشد، شما باید مطالعات بیشتری را در این زمنیه داشته باشید. توصیه میکنم که به کتاب های عناصر شوخ طبعی و هنر شوخی کردن سری بزنید. این کتابها خیلی میتوانند در این زمینه مفید باشند