جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

درس گرفتن از اشتباهات

اشتباهات چیزی است که هر فردی در زندگی آن را بارها و بارها تجربه کرده است اما نکته مهم آن این است که بسیاری از افراد همان اشتباه را دوباره تکرار می‌کنند. هر دفعه به خودشان قول می‌دهند که دیگر این اشتباه را تکرار نمی‌کنند اما باز آن را انجام می‌دهند. دلیل آن این است که نمی‌دانند چطور از اشتباهات درس بگیرند و مانع از تکرار آن شوند. برای اجتناب از تکرار اشتباهات با ادامه این مقاله همراه باشید.

به نظر شما بدترین کار بعد از اینکه اشتباه و خطایی مرتکب می‌شویم چه کاری است؟ در دید شما اشتباه کردن چقدر بد و ناراحت کننده است؟ اگر از شکست و اشتباه کردن متنفر هستید باید بگویم : بعضاً کارهایی انجام می‌دهیم که به شدت بد تر از خود اشتباه است. برای اینکه بدانید چه کاری بدتر از خود اشتباه است ویدئو زیر را مشاهده کنید.

چرا اشتباه می‌کنیم؟

شکست خوردن و اشتباه کردن نشان از آن دارد که شما در حال رشد و حرکت هستید. چرا که بدون انجام کار قطعاً شکستی هم نخواهد بود. همانند ضرب المثل معروف: ” املای نا نوشته، غلط ندارد ” پس خوشحال باشید از اینکه شکست و اشتباهی را تجربه می‌کنید.

قطعاً هر فردی در زندگی خود مرتکب خطاها و اشتباهاتی می‌شود و این بسیار طبیعی است چراکه ما انسانیم همچنین معصوم نیستیم که عاری از هرگونه خطا و اشتباه باشیم.

قطعاً همه ما می‌دانیم که باید از اشتباهات درس گرفت اما در عمل به اینگونه رفتار نمی‌کنیم و قسمت ناخشنود آن این است که، شکست ها و اشتباهات ما تکرار بشوند و ما از آن‌ها درس نگیریم.

درصورتی که همین اشتباهات و شکست ها هستند که درس هایی را به ما یاد می‌دهند و بیشترین تاثیر را در موفقیت و بهترین شدن ما دارند.

اشتباهات یعنی در مسیر رشد هسید
اشتباهات یعنی در مسیر رشد هسید

ترس از اشتباه

در واقع یکی از عواملی که ممکن است افراد را از اهدافشان دور کند و بی خیال موفقیتشان بشوند، همین ترس از شکست و اشتباه کردن است. ترس از اشتباه باعث می‌شود انسان حرکتی نداشته باشد و ساکن بماند.

در اصل این ترس مانع از تلاش و ریسک کردن می‌شود و اگر این تلاش نباشد دیگر انتظاری نمی‌رود تا به موفقیت های کوچک و بزرگی دست پیدا کرد.

در حقیقت توجه داشتن به این مسئله که اشتباه کردن و شکست خوردن امری طبیعی است که از یک انسان می‌تواند رخ بده، کمک بسیاری در کاهش این ترس می‌کند.

در این مقاله سعی داریم دید افراد را نسبت به اشتباه تغییر بدهیم و باز گو کنیم که اشتباه کردن چه سودی برای افراد دارد و چقدر می‌تواند مفید واقع شود.

موفقیت
زندگی

چرا باید از اشتباهات گذشته درس بگیریم؟

اشتباه کردن ضررهای زیادی دارد البته همان طور که گفتیم هیچ کس از اشتباه کردن مصون نیست ولی اگر از آنها درس نگیریم باعث می‌شود که دوباره آنها را تکرار کنیم.

تکرار اشتباهات این تبعات را به دنبال خود می آورد:

  1. انرژی مان هدر می‌رود
  2. وقتمان هدر می‌رود
  3. رشد مان متوقف می‌شود
  4. باعث ناراحتی و خشم درونی می‌شود
  5. اعتماد دیگران را از دست می‌دهیم

1. انرژی مان هدر می‌رود

هر بار که خطا و اشتباهی را تکرار می‌کنیم انرژی مان بیهوده هدر می‌رود و شارژمان خالی می‌شود. دوباره کاری و اشتباه، دو قاتل تلف کردن انرژی هستند. انرژی نیز عامل مهم حرکت کردن به سمت موفقیت است. پس اینجا اهمیت درس گرفتن از اشتباهات زندگی روشن می‌شود.

درس گرفتن از اشتباهات به این معنا نیست که شما دیگر اشتباه نخواهید کرد بلکه به این معنا است که با انجام ندادن اشتباهات تکراری‌ از به هدر رفتن انرژی و کم شدن انگیزتان جلوگیری می‌کنید.

معنای درس گرفتن از اشتباهات
معنای درس گرفتن از اشتباهات

2. وقتمان هدر می‌رود

اشتباه کردن می‌تواند خوب و مفید نیز باشد چرا که می‌تواند درس هایی را برای ما داشته باشد اما زمانی این اشتباهات زندگی ما را مختل می‌کنند که، تکراری باشند. ضرب المثلی را به یاد دارم که می‌گویند: “مومن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی‌شود” این دقیقاً به ما می‌گوید که نباید یک اشتباه را دوبار تکرار کنیم.

ما نه وقتمان و نه عمرمان اجازه می‌دهد که دائم در حال تکرار اشتباهات گذشته باشیم بنابراین باید با هوشمندی کامل اشتباهات را مورد بررسی قرار بدهیم و از آن درس هایی را فرا بگیریم تا از تکرار آن جلوگیری کنیم.

تکرار اشتباهات چیزی جز اتلاف وقت ارزشمند ما نیست.

3. رشدمان متوقف می‌شود

اگر هیچ وقت اشتباه نکرده اید یعنی هیچ وقت کاری انجام نداده اید!

جمله بالا به ما نشان می‌دهد که اشتباه کردن یعنی رشد کردن، زمانی اشتباه می‌کنید که کاری انجام داده باشید، بنابراین اگر هیچ اشتباهی نداشته اید یعنی شما کاری انجام نداده اید و رشدی نداشته اید. البته این نگاه و دید را باید نسبت به اشتباه و شکست داشته باشید. یعنی آن را صرفاً به دید یک شکست نبینید و آن را پلی برای موفقیت خودتان بدانید.

همانند ادیسون مخترع بزرگ که می‌گوید من هزار بار شکست نخوردم بلکه هزار راه پیدا کردم که به موفقیت نمی‌رسد. این دید به شکست ها و اشتباهات، دید رشدی است و با این دید است که بعد از هر شکست و اشتباهی رشدی بزرگ برایتان رخ می‌دهد.

موفقیت
اشتباه

4. باعث ناراحتی و خشم درونی می‌شود

بعد از هر بار شکست و اشتباه، با خودتان چگونه صحبت می‌کنید؟ از چه الفاظی استفاده می‌کنید؟

ممکن است بعد از  شکست و اشتباهی که انجام داده اید خشمگین و عصبی شوید. این تا یه مقداری طبیعی است اما زیاده روی و کنترل نکردن آن آثار سوء بسیاری می‌تواند داشته باشد از جمله اینکه عزت نفس و اعتماد به نفس شما را به شدت کاهش می‌دهد و حس ارزشمند بودن را از شما می‌گیرد.

بنابر این توجه مان باید به واکنش و عملکردی که بعد از هر اشتباه داریم بیشتر شود و به یک خود کنترلی مناسبی دست پیدا کنیم.

اشتباه تکراری باعث افزایش استرس و خشم درونی ما می‌شود. به یاد بیاورید زمانی را که اشتباهی را تکرار کردید، چقدر خودتان را سرزنش کرده اید؟

5. اعتماد دیگران را از دست می‌دهیم

چقدر حاضر هستید امانتی را به دوستی بسپارید که بارها در امانت داری خیانت یا کوتاهی کرده است؟ اگر شما کتابی به دوست خودتان داده اید تا مطالعه کند اما او، کتاب را پاره شده تحویل شما داده است، و این کار دفعه بعدی نیز تکرار کرده است، باز حاضر هستید برای سومین بار کتاب خودتان را به او بدهید؟ یا شیء ارزشمندی که اگر در نگهداری آن کوتاهی کند ممکن است خسارت جبران ناپذیری را بزند.

چقدر حاضر هستید به همچین فردی اعتماد کنید؟ قطعاً بعد از تکرار آن شما اعتماد خودتان را از دست خواهید داد و حتی در خیلی از موارد در اولین اشتباه دیگران اعتمادشان سلب می‌شود پس نباید به همین راحتی اشتباه کرد و باید با استفاده از درس هایی که گرفته ایم مانع از رخ دادن اشتباهات تکراری شویم.

نکته مهم این است که قرار نیست همیشه خودمان اشتباهی کنیم تا از آن درسی بیاموزیم بلکه می‌توانیم از اشتباهات دیگران نیز درس بگیریم تا ما نیز اشتباه او را مرتکب نشویم.

اگر درس نگیریم اشتباهات را تکرار می‌کنیم
اگر درس نگیریم اشتباهات را تکرار می‌کنیم

اشتباه کردن چه چیزهایی به ما می‌آموزد؟

  1. شناخت بهتر از خودمان
  2. مسیر درست را مشخص می‌کنند
  3. مسئولیت پذیرمان می‌کنند

1. شناخت بهتر از خودمان

در واقع اشتباه کردن یعنی مقایسه چیزی که ما انتظار داشتیم اتفاق بیافتد با چیزی که اتفاق افتاده است. در این حالت ما با این دید باید بنگریم که نقص های ما چه چیزی هایی بوده است و تلاش کنیم برای بهبودی آن نقص ها تا اتفاقی که انتظار داریم را رقم بزنیم و تکرار اشتباه نداشته باشیم.

در حقیقت اشتباه کردن ما باعث شناخت بهتر ما از خودمان می‌شود و به ما نشان می‌دهد که در چه چیز هایی ضعف داریم تا بتوانیم آن را رفع کنیم. 

ممکن است به طور طبیعی سر پوش روی اشتباهاتتان بگذارید و سعی کنید آنها را مخفی کنید و شاید دلتان بخواهد پاک کنی داشته باشید تا شکست ها و اشتباهاتتان را به وسیله آن پاک کنید.

اما باید نسبت به اشتباهات صداقت داشته باشیم و آنها را بپذیریم که در این صورت دریچه رشد و پیشرفت ما فراهم می‌شود. مانند زمانی که شما در مقابل آینه می‌ایستید و حقیقت خودتان را میبینید، پس با شناخت بهتر از خودتان زمینه رشدتان را بیشتر و بهتر می‌کنید.

2. مسیر درست را مشخص می‌کنند

زمانی که اشتباهی از شما رخ می‌دهد متوجه این می‌شوید که چه کارهایی نتیجه بخش هستند و چه کار هایی نتیجه بخش نیستند. چه کارهایی باعث اشتباه و شکست ما می‌شوند و چه کارهایی برای رسیدن به موفقیت ما موثر هستند. با این مدل شناخت، درصد خطاها و اشتباهات بعدی ما کاهش می‌یابد. زمانی که اشتباهات ما کمتر بشود عزت نفس و اعتماد به نفس ما رشد بیشتری می‌کند.

تجربه هایی که با خطاها و اشتباهات بدست می‌آوریم ما را پخته تر از قبل می‌کند که در نتیجه آن مسیر حرکت خودمان را دقیق تر انتخاب می‌کنیم و احتمال رسیدن هدف و موفقیت را بیشتر می‌کند.

موفقیت
اشتباه

3. مسئولیت پذیرمان می‌کنند

ممکن است بعد از هر اشتباهی، به دنبال مقصر باشید تا اشتباه و خطا را به گردن کس دیگری بیاندازید و از آن شانه خالی کنید و بگویید که اصلاً این اشتباه ربطی به شما نداشته است.

در واقع پذیرش اشتباه قدرتمند بودن شما را نشان می‌دهد و مسئولیت پذیری شما را افزایش می‌دهد به این صورت که وقتی قبول می‌کنید اشتباه کرده اید، سعی در پیدا کردن نقاط ضعف خود می‌شوید تا بهبود ببخشید.

در صورتی که اگر مسئولیت پذیر نباشید هرگز به نقاط ضعف خود فکر نخواهید کرد و قطعاً شما با این شرایط مسیر رشد فردی خود را متوقف کرده‌اید.

برای مثال ممکن است اشتباهی به خاطر نداشتن خود کنترلی رخ دهد و ما به شدت خشمگین شویم. اگر بپذیریم و مسئولیت پذیر باشیم متوجه این ضعف خواهیم شد که ما زود از کوره در می‌رویم. بنابر این به سراغ یادگیری مهارت کنترل خشم می‌رویم که همین امر باعث بهبود صبر ما و رشد اخلاقی ما می‌شود.

در تعامل با دیگران نیز موفق تر خواهیم بود و اطرافیانمان از بودن در کنار ما بیشتر از قبل لذت می‌برند.

یا زمانی که اشتباهی را مرتکب می‌شوید، به خاطر اینکه نمی‌توانید «نه» بگویید؛ درخواست اطرافیان را به راحتی قبول می‌کنید که ممکن است با انجام درخواست آن ها  اشتباه بزرگی را مرتکب شوید. بنابر این متوجه می‌شوید که شما ضعف در «نه» گفتن دارید و باید قدرت «نه» گفتن خود را افزایش دهید.

موفقیت
اشتباه

دیدتان را به اشتباه کردن عوض کنید و با درس گرفتن از اشتباهاتتان مانع تکرار آن شوید تا قدرت یادگیری خودتان را افزایش دهید و زندگی شادی داشته باشید.

چطور از اشتباهات درس بگیریم؟

  1. ریشه آن را پیدا کنید
  2. برنامه داشته باشید
  3. خوش بین باشید
  4. اشتباه را مرور کنید

1_ ریشه آن را پیدا کنید

بعد از هر اشتباه زمانی را به فکر کردن اختصاص دهید که ریشه این اشتباه و خطا از کجا بوده است؟ گاهاً ما اشتباهی را مرتکب می‌شویم و می‌پذیریم که اشتباه کرده ایم اما از آن درس نمی‌گیریم چون به ریشه و علت آن توجه نکرده ایم.

به عنوان مثال: فردی هر روز صبح با تاخیر از خواب بیدار می‌شود و قبول می‌کند که عادت ندارد صبح به موقع و سر وقت از خواب بیدار شود اما باز روز های بعد نیز به همین شکل ادامه پیدا می‌کند. به نظر شما اشکال کار از کجاست؟

او با اینکه اشتباهش و کاری که می‌کند را پذیرفته اما تغییری در او ایجاد نشده است چراکه علت آن را فراموش کرده او همیشه دیر به رخت خواب می‌رود و همین باعث می‌شود که صبح نتواند به راحتی از خواب بیدار شود. بنابر این پیدا کردن ریشه و دلیل خطا می‌تواند مارا در تکرار آن کمک کند.

به دنبال ریشه اشتباهات باشید
به دنبال ریشه اشتباهات باشید

2_ برنامه داشته باشید

حال که فهم عمیقی از ریشه و علت اشتباه رسیدید وقت آن رسیده که برنامه عملی برای خودتان بنویسید. برنامه ای که شما را در جلوگیری از تکرار اشتباه کمک کند.

با خودتان بپرسید که بعد از این اشتباه باید چه کار هایی را به نوع دیگری انجام دهم؟

زمانی را بگذارید و فکر کنید که دیگران چطور این مسیر را رفته اند و شما برای شروع باید چه کنید؟ زمان کوتاهی برای رسیدن به پاسخ این سوالات کمک بسیار زیادی در اجتناب از تکرار اشتباه می‌کند. و در آخر برنامه عملی خودتان را گام به گام یادداشت کنید تا طبق همان برنامه پیش بروید.

برنامه ریزی کنید برای دوری از تکرار اشتباهات

3_ خوش بین باشید

همانطور که گفته شد با دید مثبت به اشتباهات خودتان نگاه کنید و خوش بین به آینده باشید نترسید از اینکه چقدر این اشتباه آینده شما را تحت تاثیر قرار داده است ما همه قادر به تغییر شرایط خودمان هستیم. برای شروع کار ترس از اشتباه و خطا نداشته باشید و خوش بین به نتیجه کارتان باشید.

این خوش بینی دید شما را در فکر کردن به آن و همچنین درس گرفتن باز تر خواهد کرد. فرض کنید دوستی قرار است ماشینی را به شما هدیه بدهد که ارزش آن یک میلیارد تومان است اما او ماشین دیگری را به ارزش 300 میلیون به شما هدیه می‌دهد.

در اینجا شما چه واکنشی نشان می‌دهید آیا به خاطر اینکه به ماشین یک میلیاردی دست پیدا نکرده اید؛ ماشین 300 میلیونی را رها می‌کنید؟ قطعاً اینطور نخوهد بود و این حکایات شکست ها و اشتباهات ما هستند درست است مانع رسیدن ما به هدف شده اند اما بی فایده نبوده اند.

4_ اشتباه را مرور کنید

همانند یک فیلم اشتباه خود را مرور کنید آن را در ذهن خودتان حلاجی کنید. رفتار ها و واکنش های خودتان را مورد بررسی قرار دهید. این کار نه تنها به شما کمک می‌کند تا ابعاد مختلف اشتباه را متوجه شوید بلکه می‌تواند یک استراتژی را  برای شما بسازد تا دیگر تکرار آن صورت نگیرد.

اشتباهتان را مرور کنید و از آن تجربه کسب کنید. سعی کنید به پاسخ این سوال برسید که این اتفاق چه چیزی برای من دارد؟ نیمه پر لیوان را پیدا کنید. افراد موفق همیشه سعی می‌کنند علاوه بر شکست های خودشان از اشتباهات و شکست های دیگران نیز بیاموزند با پرسیدن این سوال که این اتفاق چه درسی می‌تواند برای من داشته باشد؟

اشتباهات را مرور کنید
اشتباهات را مرور کنید

چه کنیم دوباره اتفاق نیافتد

قطعاً با انجام کارهای بالا و یادداشت کردن آن درصد و احتمالِ تکرار اشتباه را به شدت کاهش داده اید. اما این نکته را به خاطر داشته باشید که این راه ها برای اشتباه نکردن نیست بلکه تنها می‌خواهیم از تکرار آن جلو گیری کنیم پس نگران نباشید اگر اشتباهی انجام داده اید. فکر نکنید که دنیا به آخر رسیده است و دیگر شما هیج کاری را نمی‌توانید انجام دهید.

مجتبی مصطفایی | مدرس و مدیر مجموعه گام برتر

مجتبی مصطفایی | مدرس و مدیر مجموعه گام برتر

مدرس استعدادیابی و مهارت های موفقیت و مدیر موسسه گام برتر

16 Comments

Join the discussion and tell us your opinion.

  • سلام. ممنون از مطلب مفیدتون
    برای اشتباهات جبران ناپذیر که مسیر آینده مون رو به شدت تحت تاثیر قرار دادن واقعا باید چی جوری می تونیم‌با خودمون کنار بیاییم؟

  • دیروز متوجه شدم که در آخرین ایمیلی که برای استاد راهنمام ارسال کرده ام مرتکب اشتباهی بزرگ شده ام که ناشی از کم دقتی من بود و همش نگران این بودم که استاد راهنمایم چه دید منفی ای بخاطر این اشتباه نسبت به من پیدا خواهد کرد.
    با خواندن این مطلب آرام شدم و اشتباهم را می پذیرم و سعی می کنم با تلاش بیشتر خودم را به استاد راهنمام ثابت کنم و نشان بدهم که این اشتباه در مسیر پیشرفت من تاثیر منفی نمیگذارد و فقط من را قوی تر و مصمم تر کرده تا سعی کنم در آینده اشتباهات و خطاهایم را کمتر و کمتر کنم.
    ممنون از شما

    • ممنون از نظر لطف شما.

      بسیار خوشحالیم که مطالب ما تونسته بهتون در این مورد کمک کنه

      امیدوارم مشکل خاصی در این رابطه براتون پیش نیاد. موفق باشید

  • سلام اگه همه ما از اشتباهات درس می گرفتیم که باز این همه مشکل وجود نداشت. این یعنی ما هنوز از اشتباهات عبرت نگرفتیم

  • با سلام حاج مهدی عالی بود مشکلی که امروزه بسیاری از مردم با ان دست و چنجه نرم می کنند.
    انشا الله به امید ان روزی که سر افرازی در راه اهداف را ببینیم.
    Rabert#

  • واقعا ما باید از هراشتباهمون درسی بگیریم تابتونبم به سمت موفقیت قدم برداریم
    مقاله ی خوبی بود ممنون?

  • سلام
    به نظر من با کمی تامل روی این مقاله متوجه میشیم که همه این مشکلات رو دارن امیدوارم همگی مون از تهدیدات فرصتی برای موفقیت بسازیم
    ممنون آقای حسین نژاد از مقاله ی خوبتون

  • سلام
    ما تا از اشتباهاتمون درس نگیریم پیشرفت نمی کنیم و راه هایی که به موفقیت نمی رسد را
    شناسایی نمی کنیم
    ممنون برادر عزیزم بابت مقاله خوبی که نوشتی

دیدگاهتان را بنویسید