۷ تکنیک شگفت انگیز تصمیم گیری + فیلم

تصمیم گیری ، چیزی استکه ما خیلی از اوقات برای انجام آن بر سر دوراهی یا چند راهی قرار می‌گیریم و نمی‌دانیم باید کدام تصمیم را اتخاذ کنیم. یا حتی گاهی اوقات اصلاً انتخابی نداریم که آن را برگزینیم. این جور مواقع معمولاً دچار سردرگمی یا کلافگی می‌شویم و اصلاً نمی‌دانیم باید چه کار کنیم. اما بگذارید خیالتان را راحت کنم. ما تا مهارت تصمیم گیری را بلد نباشیم، نمی‌توانیم تصمیمات درستی بگیریم. در فایل صوتی زیر، به چند نکته شگفت انگیز در رابطه با تصمیم گیری اشاره شده است، حتماً آن را گوش دهید و ذهنتان را برای اتفاقتی که در پیش رو داریم تیز کنید.

این مسائلی که گفته شد، مهم ترین مباحث مقاله تصمیم گیری هستند. برای اینکه درباره هر کدام از این مطالب بیشتر بدانید، پیشنهاد می‌کنم حتماً این مقاله را تا انتها مطالعه کنید…

تصمیم گیری چیست ؟

فکر می‌کنم لازم است همین اول به شما بگویم که تصمیم گیری درست چیست و چگونه ما را به موفقیت می‌رساند.

تصمیم گرفتن یعنی ما چند انتخاب داشته باشیم و بخواهیم بین آن انتخاب ها، یکی را برگزینیم. ما در طول روز مدام در حال تصمیم گرفتن هستیم. مثلاً تصمیم می‌گیریم الآن بخوابیم یا بیدار بمانیم؟ غذا بخوریم یا نخوریم؟ به کسی تلفن بزنیم یا نزنیم؟ چه کاری انجام دهیم؟ و…

پس باید مهارت تصمیم گیری را به خوبی بلد باشیم تا بتوانیم با تصمیم هایی که می‌گیریم، بهترین ها را برای خودمان و البته اطرافیانمان رقم بزنیم. بگذارید تفاوت یک تصمیم خوب و بد را با یکدیگر بررسی کنیم تا بهتر متوجه این موضوع شوید. 

دیدید افرادی را که همه فکر می‌کنند فوق العاده با استعداد هستند و می‌توانند در آینده به یکی از موفق ترین افراد کشور و حتی دنیا تبدیل شوند؟ خود این افراد دو دسته هستند. دسته اول که با تصمیم گیری راهبردی از استعداد خود بهترین استفاده ممکن را می‌برند. و دسته دوم که معمولاً هم بیشتر هستند، همان هایی هستند که با تصمیم های اشتباه، زندگی و استعداد خود را به نابودی می‌کشانند.

فکر می‌کنم از افراد دسته دوم زیاد دیده باشید. چه در بین دوستانتان، چه در بین دیگران و حتی چه در فوتبالیست های جوان با استعداد و…

این است تفاوت تصمیم گیری خوب و بد. تصمیم خوب شما را به موفقیت می‌رساند و تصمیم بد به ناکجا آباد!

چرا تصمیم گیری مهم است ؟

وقتی شما نتوانید تصمیم های خوبی برای زندگی و انتخاب های خود بگیرید، مسلماً اتفاق های خوبی هم برایتان نخواهد افتاد. به مثالی که در بالا زدم دوباره توجه کنید. فوتبالیستی که جوان است و پر از استعداد، می‌تواند با یک تصمیم نادرست، کل استعداد و آینده خود را به نابودی بکشاند. از این دست فوتبالیست ها در این چند سال اخیر در کشور خودمان زیاد داشتیم. یا یک محصل فوق العاده درس خوان و خوب، با انتخاب رفقای ناباب، می‌تواند به راه های خلاف و بد کشیده شود. یا کلی از این مثال های دیگر که می‌شود کلی درباره‌شان صحبت کرد.

البته قرار نیست همیشه اتفاقات تا این حد بد برای ما بیفتد. ممکن است گاهی اتفاقات کوچکی در حد دیر رسیدن به جایی، عدم موفقیت در کار کوچکی یا مثال هایی شبیه این بیفتد. اما بازهم با تصمیم گیری اشتباه، آن اتفاقات خوبی که می‌توانست برایمان بیفتد، رقم نمی‌خورد…

مهارت تصمیم گیری

همه اتفاقاتی که در پاراگراف قبل برایتان توضیح دادم را برعکس کنید. حتی یک فرد بی استعداد و شاید عجیب و غریب هم می‌تواند به موفقیت برسد. البته در صورت داشتن مهارت تصمیم گیری و گرفتن تصمیم های درست. شک نکنید اگر توانایی و مهارت تصمیم گرفتن را داشته باشیم، موفقیت از همیشه به ما نزدیک تر خواهد بود.

مشکل اصلی ما که باعث شده تصمیم گرفتن را به خوبی یاد نگیریم، این است که نمی‌توانیم بین خوب و خوب تر و یا حتی بد و بدتر انتخابمان را انجام دهیم و همین موضوع، باعث می‌شود که درنهایت، تصمیم های خوبی را اتخاذ نکنیم. برای شناخت راه های تصمیم گیری درست، حتماً در ادامه مقاله با من همراه باشید چون قرار است کلی راه جذاب و البته مهم، برای درست تصمیمگرفتن را بیان کنم. راه هایی که می‌تواند در ادامه زندگیتان خیلی برایتان مفید و حیاتی باشد. اما پیش از آن انواع تصمیم گیری را بررسی خواهیم کرد.

اصول تصمیم گیری

تصمیم گرفتن هم مانند هر مهارت دیگری، نیاز به یک سری مراحلی دارد تا طی شود شما هم با گذراندن آن موارد می‌توانید از تصمیم گیری های سخت و پر خطر جان سالم به در ببرید.

مثلاً فرض کنید که در جایگاه رئیس جمهور یک کشور هستید و باید برای مقابله رکود شرایط اقتصادی کشور تصمیماتی را بگیرید. در این جایگاه بایستی تصمیم استراتژیکی را اتخاذ کنید که به سود ملت شما باشد. یک حرکت اشتباه یا به عبارتی انتخاب مسیر اشتباه، باعث شکست شما در پست و مقامتان خواهد شد. به دلیل همین، باید یکسری از راهکارهایی را یاد بگیریم که به عنوان مدیر خانواده خود چگونه بتوانیم شرایط را به خوبی هرچه تمام‌تر مدیریت کنیم. اما هنوز برای یاد گرفتن زود است. برای همین این موارد را اینجا نمی‌گویم. 

دلیل این کار این است که، برای انجام تصمیم‌گیری مناسب، لازم است که انواع تصمیمات را بشناسیم و بعد از آن به مقابله با آن بپردازیم. روی همین حساب مقاله را تا انتها مطالعه کنید. اول انواع تصمیم گیری را یاد بگیرد و بعد از آن، در بخش در موقع تصمیم گرفتن چه نکاتی را باید رعایت کنیم را بخوانید تا مهارت تصمیم گیری و حل مسئله را به خوبی یاد بگیرید.

انواع تصمیم گیری

مهارت تصمیم گیری، انواع بسیار زیاد و مختلفی دارد و نمی‌توان به همه آن ها در این مقاله کوتاه اشاره کرد. اما اکنون قصد دارم ۴ مورد از مهم ترین انواع آن را برایتان بیان کنم.

۱. تصمیم گیری فردی

مهم ترین نوع تصمیم گرفتن، همین تصمیم گیری فردی است. تصمیمی که فقط ما در آن دخالت داریم و نمی‌گذاریم دیگران هیچ دخل و تصرفی در آن داشته باشند. حواستان باشد که شما مهم ترین انسان زندگی خودتان هستید و نباید بگذارید دیگران در تصمیمات مهمی که می‌گیرید دخالت کنند.

دخالت دیگران نوع دیگری از گرفتن تصمیم است که در ادامه به آن اشاره خواهم کرد. اما در تصمیمات فردی فقط خودتان مهم هستید، نه شخص دیگر. باید به خواسته دل خودتان گوش دهید.

۲. تصمیم گیری تحمیلی

گفتم که تصمیم گیری تحمیلی، نوعی از تصمیم گرفتن است که دیگران آن را به شما تحمیل می‌کنند. یعنی همان نوعی که دخالت دیگران را در تصمیم های شما به همراه دارد.

نگذارید دیگران به خودشان اجازه دهند که به راحتی در تصمیم های شما دخالت کنند. چون آنها علایق و شرایط شما را نمی‌دانند و ممکن است با سلیقه خودشان برایتان تصمیم بگیرند. این گونه شما دیگر مهارت تصمیم گرفتن را یاد نخواهید گرفت و طبق نظرات و خواسته های دیگران زندگی خواهید کرد.

پس این را بدانید که هیچ کس، تکرار می‌کنم هیچ کس، حق دخالت در تصمیمات شما را ندارد.

۳. تصمیم گیری احساسی

این نوع از تصمیم گیری برای زمانی است که شما در شرایط خاصی قرار می‌گیرید. مثل زمانی که انگیزه بسیار بالایی دارید، عصبانی هستید، دیگران بر شما تسلط دارند و…

گرفتن تصمیم در این جور مواقع بزرگ ترین اشتباه ممکن است و باید خودتان را کنترل کنید. چون امکان این که تصمیم اشتباهی بگیرید بسیار زیاد است.

اگر شما جز آن دسته افرادی هستید که تصمیمات هیجانی زیادی می‌گیرید، اصلاً نگران نباشید. چرا که در ادامه به راه هایی اشاره خواهم کرد که چگونه از گرفتن این تصمیم ها اجتناب کنیم.

۴. تصمیم گیری مشورتی

از تأثیر مشورت کردن با دیگران هیچ گاه نمی‌شود غافل شد. در هر کاری می‌توان با مشورت کردن، رشد و پیشرفت زیادی کرد. البته نه مشورت با همه، بلکه با افرادی که دلسوز و نگران ما هستند.

مسلماً مهارت تصمیم گیری هم از این قائله مستثنی نیست. اصلاً مشورت کردن برای این است که در تصمیم هایمان بتوانیم انتخاب های درستی داشته باشیم. پس تا می‌توانید از نظرات خوب و مثبت دیگران استفاده کنید و در نهایت، خودتان تصمیمی را بگیرید که فکر می‌کنید درست است.

در موقع تصمیم گیری به چه نکاتی توجه کنیم ؟

خب، حالا که با تعریف و ۴ نوع از مهم ترین انواع تصمیم گیری آشنا شدیم، فکر می‌کنم زمان  آن رسیده باشد که برویم سراغ راه های گرفتن یک تصمیم درست. پس شروع می‌کنیم…

۱. حواستان به عواقب آن باشد

اولین راهی که برای افزایش مهارت تصمیم گرفتن  به شما پیشنهاد می‌کنم، این است که هنگام تصمیم گرفتن به عواقب بعد از آن توجه کنید. یعنی ببینید کاری که مدنظرتان است، چه اتفاقات بد و چه اتفاقات خوبی را برایتان رقم خواهد زد و آیا اصلاً گرفتن آن تصمیم، سودی برای شما دارد؟

این راه فکر می‌کنم مهم ترین گام برای یاد گرفتن مهارت درست تصمیم گرفتن خوب باشد.

البته درباره این نکته در ادامه مقاله به شما بیشتر توضیح خواهم داد ولی قبل از توضیح آن، لازم دانستم بگویم که فکر کردن به عواقب آن تصمیم، می‌تواند به شما مقدار قابل توجهی در تصمیم گیری کمک کند.

۲. اطلاعاتتان را زیاد کنید

فرض کنید می‌خواهید برای مسافرت به شهری بروید که نه تا به حال به آنجا رفته اید و نه نقشه ای برای سفر کردن به آنجا دارید. آیا امکان دارد که به مقصد و لذتی که می‌خواهید برسید؟ مسلماً خیر. اما می‌توانید با داشتن فقط یک نقشه ساده، راهتان را پیدا کنید و در نهایت به مقصدی که می‌خواهید برسید.

حالا چطور توقع دارید که بدون داشتن اطلاعات کافی درمورد موضوعی، تصمیم درستی را اتخاذ کنید؟ این توقع دقیقاً شبیه همان مسافرت رفتن بدون شناخت و نقشه است.

پس حتماً قبل از تصمیم گیری استراتژیک، نسبت به موضوع تصمیمی که می‌خواهید بگیرید، اطلاعات کافی را جمع آوری کنید تا در میانه راه، دچار شک و تردید نشوید.

۳. از خودتان سوال بپرسید!

یک گام مهم دیگر برای مهارت تصمیم گیری، سوال پرسیدن از خودتان است! بله درست است، باید از خودتان سوال بپرسید!

برای مثال می‌توانید از خودتان بپرسید که:

• آیا این تصمیم با ارزش هایم سازگار است؟
• اگر این تصمیم را بگیرم در نهایت پشیمان خواهم شد؟
• این تصمیم، می‌تواند باعث موفقیت من شود؟
• آیا الآن دارم تحت تأثیر دیگران این تصمیم را می‌گیرم؟
• علایق من این تصمیم را تأیید می‌کنند؟
• و کلی سوال خوب و مهم دیگر که نسبت به هر فرد تغییر می‌کند.

پیشنهاد می‌کنم همین الآن شروع کنید به تهیه چک لیستی از این سؤالات که در هنگام تصمیم گرفتن فردی، به این چک لیست نگاهی بیندازید تا مهارت تصمیم گیری سریع را به طرز عجیبی افزایش دهید.

۴. نگذارید مغز عاطفی، منطق شما را نابود کند

نمی‌دانم با این دسته بندی مغز آشنایی دارید یا نه. ولی این نوع دسته بندی که می‌خواهم به شما بگویم، یکی از چند دسته بندی مغز است که خیلی هم مهم است.

در این دسته بندی، مغز ۳ بخش دارد:

1. مغز خزنده: این بخش سعی دارد تا ما را از خطر دور نگه دارد و همین، اغلب باعث تنبلی ما می‌شود. (که البته در این مقاله کاری با این بخش نداریم.)
2. مغز عاطفی: این بخش مغز، همان طور که از اسمش پیداست مسئول عواطف و احساسات ماست. احساساتی که اگر نداشته باشیم، حتی هیچ حسی نسبت به غذاها و خوراکی ها هم نداریم! چه برسد در تصمیماتمان
3. مغز منطقی: فکر نمی‌کنم لازم باشد که درباره این بخش توضیحی دهم. فقط بگویم همان بخشی است که همه به آن می‌گویند مغز!

مشکل بزرگ ما این است که معمولاً بین مغز منطقی و عاطفی می‌مانیم و نمی‌دانیم باید پیشنهاد کدامشان را قبول کنیم! مغز عاطفی پیشنهاد جذاب می‌دهد و مغز منطقی، حواسش به آینده و موفقیت ماست.

پس حواستان به این نکته باشد که در هنگام تصمیمات مهم، مغز عاطفی شما، مغز منطقیتان را شکست ندهد و منطقتان بر احساس شما پیروز شود.

۵. تا می‌توانید تصمیم هیجانی نگیرید!

گرفتن تصمیم های هیجانی، معمولاً نه از روی احساس است و نه از روی عقل و منطق! همان طور که گفتم ما هنگام گرفتن این تصمیمات، معمولاً تحت تأثیر جو و یا دیگران هستیم. می‌بینید که اصولاً تصمیم های هیجانی، تصمیم های خوبی هم از آب در نمی‌آیند.

برای زمان هایی که حس می‌کنید امکان دارد دچار تصمیم های هیجانی شوید، پیشنهاد من این است که به خودتان زمان بدهید. از بچگی هم به ما آموخته اند که هنگام عصبانیت از ۱۰ تا ۱ را برعکس بشماریم و یا حالتی که ایستادیم را عوض کنیم و یا…

این راه ها فقط برای این هستند که شما به خودتان زمان بدهید. اگر امکان دارد کمی صبر کنید و ببینید که آیا گرفتن آن تصمیم به نفع شما هست یا نه؟ آیا دارید این تصمیم را از روی هیجان می‌گیرید یا نه؟ آیا بعداً از آن پشیمان خواهید شد یا نه؟ و خلاصه همان سوالاتی که در چک لیست سوالات تصمیم نوشتید را از خودتان بپرسید…

۶. اگر بر سر دوراهی ماندید، جدول T بکشید

جدول T کشیدن، بر خلاف اسم عجیب و غریبش کار اصلاً سختی نیست! یادتان هست که چند پاراگراف قبل تر گفتم در ادامه به موضوع مهمی خواهم پرداخت؟ این همان موضوع مهم است…

وقتی بر سر دوراهی تصمیم گیری قرار می‌گیرید، برای خودتان یک جدول شبیه حرف T طراحی کنید و در یک طرف آن مزایا، و در طرف دیگر معایب آن تصمیم را بنویسید. این گونه می‌توانید بفهمید تصمیمتان بیشتر به نفعتان است یا به ضررتان. در نهایت با این روش می‌توانید بهترین تصمیم ممکن را بگیرید.

۷. نترسید و تصمیمتان را بگیرید

حالا که ۷ راه بالا را انجام دادید، وقت آن رسیده که تصمیمتان را قرص و محکم بگیرید. هیچ نگرانی نداشته باشید. شما همه جوانب را بررسی کرده اید و حالا شک نکنید که دارید تصمیم درست را می‌گیرید.

اصلاً مگر می‌شود با وجود انجام دادن این همه کار، بازهم تصمیم اشتباه بگیرید؟ من که فکر نمی‌کنم.

پس با قدرت تصمیمتان را بگیرید و به سمت عملی کردن آن تصمیم پیش بروید.

راستی، در انتهای راه های گرفتن تصمیم درست هم یک پیشنهاد ویژه برایتان دارم. آقای تام گریفیتس هم درباره مهارت تصمیم گیری ۳ پیشنهاد عالی داده است که می‌توانید آن را در کلیپ پایین مشاهده کنید.

بازی مهارت تصمیم گیری

اگر شما پدر یا مادر باشید، قطعاً این دغدغه را دارید که چگونه مهارت تصمیم گیری را به کودکتان آموزش دهید. بهترین روش برای آموزش مهارت تصمیم گرفتن، انجام بازی های جذاب و هیجان انگیز است. مثل هر کار و آموزش دیگری که بازی بهترین روش فهماندن آن است.

شما می‌توانید با واگذاری تصمیمات به کودکتان، شرایط را طوری مهیا کنید که کودک چاره ای جز انتخاب کردن نبیند. حتی اگر او تصمیم اشتباهی بگیرد، باز هم سود زیادی برده است. چون به مرور این تصمیم های اشتباه، تجربه او را بالا می‌برد و کم کم تصمیم هایش رو به پختگی می‌رود.

فقط دقت کنید که انتخاب های او را تا حدی زیاد نگذارید که گیج شود. چون ممکن است از تصمیم  گرفتن نااُمید شود.

تصمیم گیری به پایان رسید

به شما تبریک می‌گویم. چون شما با موفقیت یک تصمیم مهم و درست گرفته اید و اکنون دیگر مهارت تصمیم گیری را دارید.

پس از این به بعد با این راه ها، دیگر نگران تصمیم ها و دوراهی های مهم زندگیتان نباشید و خیالتان بابت این تصمیم ها راحت باشد. با قدرت به سمت موفقیت پیش بروید و شک نکنید که می‌توانید.

امیدوام روی قله های موفقیت شاهد شما دوستان عزیز باشم.