راه های فوق العاده موثر برای تقویت حافظه

تقویت حافظه ، یکی از مهم ترین راه ها برای موفقیت و افزایش درجه افراد در جامعه است. چون شما با داشتن یک حافظه قدرتمند، زودتر یاد می‌گیرید، سریع تر به یاد می‌آورید و سرعت عملکرد مغزتان بیشتر از بقیه خواهد بود. فکر کنم کسی در دنیا وجود ندارد که دوست نداشته باشد به محض شنیدن یا خواندن مطلبی بتواند آن را به راحتی در ذهن خود نگه دارد. من در این مقاله سعی کردم مهم ترین مباحثی که درباره تقویت حافظه وجود دارد را با شما در میان بگذارم و بهترین تکنیک آن را برایتان بیان کنم. قرار است در این مقاله با موارد زیر آشنا شویم

تعریف حافظه

هنگامی که در مورد حافظه صحبت می‌کنیم ممکن است در نگاه اول به یاد منبعی بیفتیم که تمام خاطرات ما در آن ذخیره می‌شود. شما هرگاه که به خاطره‌ای نیاز داشته باشید، آن را از منبع‌اش و یا همان حافظه فراخوانی می‌کنید. با نگاهی دقیق‌تر در می‌یابیم که ما به همه خاطرات و اطلاعاتی که در زندگی تجربه کرده‌ایم دسترسی نداریم.

حافظه نوعی فعالیت ذهنی است که به ما امکان می‌دهد حالات خودآگاهی از قبیل لذات، دردها، تمایلات، خواسته ها، احساسات، دریافت های حسی، اندیشه ها و قضاوت ها را حفظ کرده و آنها را مجدداً در ذهن خویش بازیابیم. حافظه امکان بازشناسی و مراجعه به گذشته را به ما می‌دهد.

حافظه نوعی فعالیت ذهنی است که باید بدانیم برای تقویت حافظه چه بخوریم و بهترین خوراکی تقویت حافظه چیست….

برای مثال من خاطرات اولین روزی را که به محیط کار جدیدم رفتم، با تمام جزئیات و احساسات آن روز به یاد می‌آورم ولی شماره تلفن فروشگاهی را که دیروز با آن تماس گرفتم به یاد نمی‌آورم. وقتی به گذشته نگاه می‌کنیم و خاطرات‌مان را مرور می‌کنیم آنهایی را به یاد می‌آوریم که برایمان مهم‌تر بوده‌ است.

مغز ما به گونه‌ای طراحی شده که اطلاعات کم اهمیت را حذف می‌کند. اگر همه خاطرات در مغز شما نگهداری می‌شد، الان انباری از داده های غیر ضروری را در سرتان حمل می‌کردید. شاید گاهی از این همه اطلاعات اضافی عصبی می‌شدید و نمی‌توانستید خاطرات را به درستی بازیابی کنید.

انواع حافظه چیست ؟

در این مطلب سعی کردیم انواع حافظه را بیان کنیم تا بتوانیم با شناخت همه آنها به راحتی از آن ها استفاده کنیم. مطمئناً شناخت بهتر انواع حافظه کمک بسیار خوبی به ما می‌کند تا بدانیم که حافظه برتر ما کدام است تا بتوانیم استفاده بهتری از آن داشته باشیم. برای حافظه از لحاظ زمانی و زیستی تقسیم بندی های گوناگونی وجود دارد.

تقویت حافظه امری شدنی است، بهتر است قبل از ورود به راه های تقویت حافظه، بدانیم که حافظه دقیقاً چگونه عمل می‌کند تا بهتر بتوانیم با این فرایند ارتباط برقرار کرده و آن را فرا بگیریم.

طبق نظریه اتکینسون و شیفرن، حافظه ما به سه بخش تقسیم می شود.

1. حافظه حسی

در این نوع حافظه، اطلاعات از طریق حواس ما مثل دیدن یا شنیدن وارد مغز ما می‌شود که مدت باقی ماندن آن در ذهن چند ثانیه بیشتر نخواهد بود. مثل زمانی که با ماشین از کنار تابلویی رد می‌شویم و دقت چندانی به آن نمی‌کنیم. مغز ما اجازه نمی‌دهد که این اطلاعات مدت زیادی در مغز بماند، چرا که اگر قرار بود ما هرچه می‌شنویم و یا هر چه می‌بینیم، در ذهنمان باقی بماند احتمالا دچار جنون می‌شدیم.

2. حافظه کوتاه مدت

این حافظه مدت زمان بیشتری اطلاعات را در مغز نگه داری می‌کند و این زمانی است که ما با دقتِ آگاهانهِ بیشتری به وقایع توجه می‌کنیم. این اطلاعات مدت زمان حدود 20 تا 30 ثانیه در ذهن باقی خواهد ماند و اگر تکرار شود وارد حافظه بلند مدت خواهد شد و در غیر این صورت از حافطه پاک خواهد شد.

3. حافظه بلند مدت

در این حافظه اطلاعات، مدت زمان بیشتر و شاید همیشگی در مغز باقی می‌ماند. به طور کلی می‌توان گفت وقتی ما چیزی را می‌بینیم یا می‌شنویم، ابتدا وارد حافظه حسی می‌شود، سپس اگر کمی به آن دقت کنیم وارد حافظه کوتاه مدت و اگر آن را تکرار کنیم وارد حافظه بلند مدتمان خواهد شد.

البته میزان تکرار و ماندن اطلاعات در ذهن بستگی به قدرت حافظه ما دارد که من در این مقاله راه هایی را برای تقویت این موضوع بیان خواهم کرد.

آیا تقویت حافظه ممکن است؟

شاید این سؤال ذهن بعضی از افراد را درگیر خودش کرده باشد که آیا اصلاً ما در تقویت حافظه خودمان می‌توانیم تأثیری داشته باشیم؟ یا اینکه تقویت حافظه امری خدادادی است و ما هیچ دخل و تصرفی در آن نخواهیم داشت؟

اولین و مهم ترین دلیل برای امکان یک چیز، وقوع آن چیز است، یعنی وقتی ما می‌بینیم که افراد زیادی توانسته‌اند قدرت حافظه خودشان را تغییر دهند و قدرت حافظه شان کم یا زیاد شده، نشان می‌دهد که این امر شدنی است و حافظه، فرایندی متغیر است که با کارهایی که ما در طول زندگیمان انجام می دهیم دائماً در حال تغییر است.

دلیل دیگر برای این موضوع این است که ما می‌بینیم بسیاری از متفکرین و همچنین در بین دستورات دینی ما این موضوع را مطرح شده که می‌توان برای تقویت حافظه کارهایی را انجام داد تا این امر محقق بشود.

تقویت حافظه کوتاه مدت

حافظه کوتاه مدت که حافظه‌ی اصلی یا فعال نامیده می‌شود، حافظه‌ای است که در مدت ۳۰ ثانیه تا چند روز تولید می‌شود. از آنجایی‌ که حافظه کوتاه مدت باید در مدت زمان کمتری به خاطر آورده شود، توانایی مغز برای ذخیره‌ی این نوع حافظه محدودتر است.

حافظه کوتاه مدت و حافظه بلندمدت در نقاط متفاوتی از مغز ایجاد می‌شوند. حافظه کوتاه مدت در لوب پیشانی قشر مغز ایجاد می‌شود، درحالی‌که حافظه بلندمدت در هیپوکامپ ایجاد و برای ذخیره‌ی همیشگی، به قسمت‌هایی از مغز منتقل می‌شود که مربوط به زبان و ادراک هستند.

برای فعال نگه‌داشتن حافظه کوتاه مدت، فرایند یادگیری باید دائماً تکرار شود و اگر اطلاعات فوراً در مغز پردازش و تکرار نشوند، به‌ سرعت از خاطر محو می‌شوند. امّا در حافظه‌ بلندمدت اطلاعات به‌صورت دائمی ثبت می‌شوند و توانایی فرد برای به‌خاطر آوردن آن ها به سرنخ‌های مختلف بستگی دارد. یادگیری بهتر هم مستلزم یکسری تمرینات و بازی‌های خاصی است که آن‌ها را نمی‌دانید.پس برای این بتوایند این دو حافظه را فعال نگه دارید و بهتر بتوانید مباحث را یاد بگیرید، پیشنهاد می‌کنم حتماً نگاهی هم به مقاله راه‌های افزایش قدرت یادگیری مغز  را مطالعه کنید. 

تقویت حافظه بلند مدت

حالا که با سه بخش مهم حافظه آشنا شدید، شاید متوجه شده باشید که وقتی از تقویت حافظه حرف می‌زنیم منظور، تقویت حافظه بلند مدت است. چون ما در فرایند یادگیری و مطالعه خودمان می‌خواهیم که مطالبی که مثلاً مطالعه می‌کنیم، آن را مدت زمان بیشتری در مغز خود نگه داریم.

اما باید این نکته را متوجه باشید که مهم ترین عامل در تقویت حافظه بلند مدت تکرار آن مطلب است. چرا که هرچه قدر حافظه ضعیف باشد، می‌شود با تکرار، آن موضوع را در ذهن خود تثبیت کرد. بنابراین هدف ما از ارائه راهکارهای تقویت حافظه این است که در کمترین زمان، بیشترین مطلب را به مدت طولانی تری در ذهن خود نگه داریم.

جالب است بدانید که حافظه‌ کوتاه مدت و بلندمدت بسته به نوع اطلاعات، متفاوت عمل می‌کنند. برای نمونه، حافظه کوتاه مدت بیشتر کمیت‌های فیزیکی مثل چیزهایی را که می‌بینیم  و می‌پوشیم. اما در رابطه با حافظه بلند مدت، باید بگویم که این نوع حافظه بیشتر احساسات را به یاد دارد. احساساتی که از تصاویر، صداها، رویدادها و گفت و گوهایتان به دست می‌آورید. 

افزایش حافظه و مغز

بُعد روحانی ما، خیلی خیلی قو‌ی‌تر از وجه جسمانی ما است و قدرت بسیار زیادی برای تقویت حافظه دارد. ساده‌تر بگوییم، قدرت و اکثر اوقات دیده شده که مسائل روحی، تاثیرات فراوانی بر روی جسم افراد گذاشته است.

مثلاً شخصی که دارای جسم معلول و ضعیفی بوده با کار کردن بر روی روح خود چنان قدرتی پیدا کرده که قادر به انجام اموری است که شاید افراد سالم از پس آن بر نیایند و همین طور بالعکس این موضوع، افرادی که دارای جسمی سالم بودند و چون از لحاظ روحی ضعیف بودند، از پس کارهای ساده هم بر نیامده اند.

پس وقتی ذهن قوی داشته باشیم، جسم قوی هم پیدا می‌کنیم. شاید با خودتان بگویید که چون ما ذهن قوی نداریم نمی‌توانیم حافظه قوی داشته باشیم، اما اصلاً آنطور که فکر می‌کنید نیست. جالب است بدانید که هیچ کسی از روز تولد حافظه قوی نداشته است، فقط با تلاش و تمرین تکنیک‌هایی که آن‌ها را در مقاله کنترل ذهن برای شما توضیح داده‌ایم توانسته‌اند به موفقیت برسند.

چگونه حافظه خود را تقویت کنیم ؟

1. ذهن آرام و تقویت حافظه

ذهن شلوغ و نا آرام همچون انبار به هم ریخته ای است که اگر بخواهیم وسیله جدیدی در آنجا دهیم شاید به راحتی ممکن نباشد و اگر بخواهیم آن را به زور جا کنیم، احتمالاً یا درست جا نمی‌شود و یا کل وسایل دیگر انبار بر سرمان خراب خواهد شد. پس خیلی بهتر است که ابتدا وسایل انبار را مرتب و به صورت منظمی در قفسه ها بچینیم. این موقع است که خواهیم دید کلی فضای خالی برای وسایل جدید هم باز خواهد شد.

پس سعی کنید حتماً قبل از شروع یادگیری یا مطالعه خودتان، ذهن خود را از مسائل دیگر خالی کرده، چند نفس عمیق کشیده و شروع به مطالعه کنید. با این کار مطمئناً مطالب مدت زمان بیشتری در ذهن شما خواهد ماند و در غیر این صورت مطالب وارد حافظه کوتاه مدت شما می‌شود و بعد از گذشت دقایقی از ذهن شما خارج خواهد شد.

2. اهمیت تمرکز در تقویت حافظه

وقتی ما کاری را با تمرکز و دقت بیشتری انجام می‌دهیم، هم راحت تر و هم مدت زمان بیشتری مطالب در ذهن ما باقی می‌مانند.

تمرکز واقعی یعنی این که هر وقتی یا زمانی که بخواهید، توجه خودتان را به یک موضوع خاص جلب کنید. نه این که روی هر موضوعی که دوست داشتید تمرکز کنید. برای این که تمرکز واقعی را یاد بگیرید باید تکنیک‌هایی را آموزش دیده باشید که این مسیر را برایتان هموار می‌سازد. انجام این کار به تنهایی کار سختی است، اما خوشبختانه ما در مقاله افزایش تمرکز این مشکل را به خوبی حل کرده‌ایم. مقاله‌ای نوشته‌ایم که دارای 22 تکنیک ویژه برای تمرکز کردن است. تازه، علاوه بر آن یکسری خوراکی‌هایی به شما معرفی می‌شود که می‌تواند تمرکز شما را به شکل معجزه آسایی بالا ببرد.

3. قدرت تخیل و تصویر سازی در تقویت حافظه

بسیاری از کسانی که در حوزه تقویت حافظه کار می‌کنند، معتقدند که وقتی نیم کره راست مغز فعال شود، مطالب بیشتری در حافظه باقی می‌ماند و و باعث افزایش خلاقیت ما خواهد شد و همین طور که می‌دانید تصاویر در سمت راست مغز پردازش می‌‌شوند.

پس چقدر خوب است ما از این قابلیت مغز استفاده کنیم و کلمات و عبارات را به صورت تصاویر درآورده و به ذهن بسپاریم. هر چه قدر که این تصاویری که می‌سازید منحصر به فردتر و عجیب تر باشند، مدت زمان بیشتری در حافظه باقی خواهند ماند. پس خلاقیت به خرج دهید و سعی کنید به به خاطر سپردن کدها و رمز ها را تبدیل به بازی کنید. حتماً فکر می‌کنید این کار غیر ممکن است، اما اگر مقاله افزایش خلاقیت را بخوانید، دیدگاهتان نسبت به این موضوع کاملاً عوض می‌شود و می‌توانید چیزهایی را ببینید که دیگران نمی‌توانند ببینند. 

دقت کرده‌اید وقتی کسی به شما چیزی را می‌گوید سعی می‌کنید از آن یک تصوری برای خودتان بسازید؟ چرا که تأثیر تصور کردن در حافظه ما 50 درصد است. یعنی به مدت بیشتری مثل دو یا سه ماه در یاد و خاطر شما می‌ماند. پس تا جایی که می‌توانید تصور کنید. چرا که تصویرسازی موضوعی باعث می‌شود که دائماً ذهنتان درگیر آن باشد. 

۴. حافظه فعال و مدیتیشن

حافظه فعال تقریباً شبیه دفترچه یادداشت مغز شماست، جایی که اطلاعات جدید موقتا نگهداری می شوند. هنگامی که نام کسی یا آدرسی که می خواهید بروید را می شنوید، این اطلاعات را در حافظه فعالتان نگه می‌دارید تا اینکه کارتان با این اطلاعات تمام شود. اگر این اطلاعات بیشتر از این برایتان استفاده ای نداشته باشد، مغزتان اجازه می دهد به کل پاک شوند. اما اگر استفاده داشته باشند، به حافظه بلند مدت سپرده می شوند. آنجا می توانند تقویت شده و بعداً به یاد آورده شوند

حافظه فعال چیزی است که هر روز استفاده می کنیم. پس اگر قوی تر باشد، زندگی روزانه ما را خیلی راحت تر می کند. در اکثر بالغین این حافظه در حدود حداکثر ۷ مورد را می تواند در خود نگه دارد. اگر شما از ظرفیت حداکثری حافظه تان استفاده نمی کنید، مدیتیشن می تواند شما را در تقویت حافظه یاری دهد.

تحقیقات نشان داده شرکت کنندگانی که قبلاً هیچ تجربه ای در مدیتیشن نداشتند، تنها در ۸ هفته توانستند حافظه فعالشان را بهبود ببخشند. مدیتیشن با قدرت خود به ما کمک می کند تمرکز کنیم. همچنین پس از ۲ هفته اثرات مثبت اثبات شده ای روی نمرات آزمون های استاندارد و حافظه فعال داشته است.

چرا مدیتیشین برای حافظه مفید است؟ درطول مدیتیشن مغز شما در پردازش اطلاعات مانند حالت عادی فعال نیست. بنابر این در این زمان استراحت کوتاهی به مغز شما داده می شود که ذهن خود را خالی کنید. در این حالت نه تنها استرس کمتری را احساس خواهید کرد بلکه چیزهای بیشتری هم به یاد می آورید.

۵. از حافظه تان کار بکشید

وایلا ثارپ، رقصنده‌ و طراح رقص مشهور آمریکایی، در زمینه‌ی تمرین حافظه به نتایج جالبی دست یافته است. وی می‌گوید هر وقت پای تماشای اجراهایی که خودش طراحی کرده می‌نشیند، سعی می‌کند ۱۲ تا ۱۴ مورد از اصلاحاتی را که قصد دارد بعدتر با گروهش در میان بگذارد، حفظ کند. چنانچه فکر می‌کنید حفظ کردن این تعداد اصلاحات، کار شاقی نیست، سخت در اشتباه هستید! ثارپ در کتاب عادت خلاق ادعا می‌کند اغلب مردم فقط می‌توانند حداکثر سه مورد از اصلاحات را به یاد بیاورند.

مقصود ثارپ این است که یاد بگیرید نکات مورد نظرتان را یادداشت نکنید، بلکه به ذهن بسپارید و سپس سعی کنید هر نکته را از حفظ با دیگران به بحث بگذارید. پژوهش‌هایی که پیرامون قدرت مغز انجام شده‌اند نیز به تأثیر مثبت این تمرین اذعان دارند. فعالیت‌های ذهنی، به ویژه فعالیت‌هایی که عملکرد مغز را در تمامی سطوح (دریافت، یادآوری و تفکر) تحریک می‌کنند، موجب بهبود بهره‌وری مغز می‌شوند.

بدیهی است که هرچه بیشتر از مغزتان کار بکشید، عملکرد مغز بهبود می‌یابد. مثلاً یادگیری یک ساز جدید موجب خواهد شد در تبدیل اطلاعات دیداری (نُت موسیقی) به یک کار عملی (نواختن ساز) مهارت بیشتری پیدا کنید. یا یادگیری یک زبان جدید، مغزتان را با طرز تفکری متفاوت مواجه خواهد کرد و ناگزیرتان می‌کند خودتان را به شیوه‌ دیگری ابراز کنید.

۶. فعالیت جدید یاد بگیرید.

وقتی خودتان را به انجام مداوم یک کار جدید عادت می‌دهید، مسیرهای عصبی جدیدی در مغز شکل می‌گیرند که موجب می‌شوند در انجام کارهای جدید، کارآمدتر و پرسرعت‌تر ظاهر شوید.

یک کودک سه ساله به طور حتم آنقدر بزرگ شده که بتواند قاشق و چنگال دست بگیرد. اما فقط کافی است کودک دلبندتان را موقع غذا خوردن به حال خودش رها کنید تا ببینید چه افتضاحی به بار می‌آورد. کودکان در این سن اگرچه می‌توانند قاشق و چنگال دست بگیرند، هنوز قادر نیستند با قاشق و چنگال، شبیه بزرگ‌ترها غذا بخورند، اما سعی می‌کنند با تکرار مداوم این رفتار که البته در تمرین‌های اولیه چیزی جز کثیف‌کاری نیست، روش صحیح غذا خوردن با قاشق و چنگال را یاد بگیرند. با تکرار مداوم این رفتار، مسیرهای عصبی جدیدی در مغز کودک شکل می‌گیرند و موجب می‌شوند کودک در نهایت یاد بگیرد شبیه بزرگ‌ترها غذا بخورد.

حتما دل‌تان می‌خواهد بدانید بزرگسالان چطور می‌توانند مغزشان را به تشکیل مسیرهای عصبی جدید وادار کنند؟ قدم اول این است که انجام هیچ کاری را به تعویق نیندازید. شاید بگویید عادت به تعویق انداختن امور چنان در رفتارتان ریشه کرده که نمی‌توانید ترکش کنید. اما برای اینکه موتورتان راه بیفتد، پیشنهاد می‌کنیم کاری را انتخاب کنید که معمولا طرفش نمی‌روید. سپس به انجام قسمت کوچکی از این کار مشغول شوید. از آنجایی که این کار کوچک در راستای تکمیل همان کار بزرگ‌تری است که معمولا طرفش نمی‌رفتید، تشکیل مسیرهای عصبی جدید در مغز به تدریج آغاز می‌شود.

مثلا چنانچه عادت ندارید میز تحریرتان را مرتب کنید و همیشه انجام این کار را به تعویق می‌اندازید، می‌توانید با مرتب کردن فقط یک برگ کاغذ شروع کنید. یعنی از بین انبوه وسایلی که روی میز تحریرتان جمع شده است، یک برگ کاغذ بردارید و همان یک برگ را سر جایش قرار دهید. حتی می‌توانید برای شروع، بدون اینکه به کاغذ مورد نظر دست بزنید، فقط تصمیم بگیرید چه بلایی سرش بیاورید: آیا لازم است این کاغذ را دور بریزید یا داخل کِشو قرار دهید؟

در این مرحله، نیازی نیست کاغذ مورد نظر را در سطل آشغال بیندازید یا به داخل کِشو منتقل کنید، فقط کافی است در موردش تصمیم بگیرید. با همین اقدام خیلی خیلی کوچک می‌توانید دست به کار شوید و مطمئن باشید تشکیل مسیرهای عصبی جدید در مغز به تدریج آغاز می‌شود. با ادامه‌ی این روند، به تدریج از فردی تنبل که عادت دارد انجام هر کاری را به لحظه‌ی آخر موکول کند، به فردی زبر و زرنگ تبدیل خواهید شد که هر کاری را به وقتش انجام می‌دهد.

۷. مسائل ریاضی را به طور ذهنی حل کنید

با هر شغلی که دارید و در هر شرایطی که هستید، مطمئناً طی روز بار ها پیش می آید که حساب کتاب هایی انجام دهید. سعی کنید تا جایی که می شود آنها را بدون ماشین حساب و به صورت ذهنی و یا حداقل با قلم کاغذ حساب کنید. بدون مداد و کاغذ یا ماشین حساب در ذهنتان فعل و انفعالاتی انجام می شود که همانند یک تمرین عالب برای مغز است.

۸. وب گردی کنید.

بر اساس یافته های دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس، دست کم یک ساعت در روز را به وب گردی و مطالعه مطالبی اختصاص دهید که به آنها علاقه مند هستید. به طور مثال، پیدا کردن مناطق گردشگری برای تعطیلات. این کار باعث تحریک قسمت قدامى مغز می شود که وظیفه کنترل حافظه کوتاه مدت را به عهده دارد.

هنگام وب گردی و جست و جو در اینترنت، مدارهای عصبی موجود در تصمیم گیری، دید سه بعدی و مهارت های زبانی بسیار فعال می شوند. البته منظور، جست و جوهای بی فکر و بی هدف نیست. هر چقدر مسائلی که در اینترنت به دنبال آنها می گردیم سخت تر پیدا شوند، تاثیر بیشتری روی فعالیت بیشتر مغز می گذارند و موجب افزایش اکسیژن دریافتی توسط مغز می شود.

۹. افزایش ارتباطات اجتماعی

جالب است بدانید که تعاملات اجتماعی مداوم از بروز هرگونه بیماری روحی و ذهنی پیشگیری می‌نماید و همچنین موجب تقویت حافظه نیز می شود. گوشه‌گیری از اجتماع موجب می‌شود تا علاقه‌مندی‌ها و تحریکات مغزی تا اندازه زیادی کاهش پیدا نمایند.

ازاین‌رو به بیماری‌ها و اختلالات روحی همانند افسردگی منجر می‌شود. صحبت کردن با دیگران کمک می‌کند تا مسائل مختلفی را به یاد آورده، از منطق و خلاقیت خود استفاده نموده، ارتباط‌های احساسی را تقویت کرده و دانش و تفکرات خود را افزایش دهید. ارتباط اجتماعی با کارکرد مغز و میزان شادی انسان‌ها ارتباط مستقیم دارد.

۱۰. تمرین های تقویت حافظه را انجام بدهید

حافظه ما مثل عضلات بدنمان است. هرچقدر بیشتر از آن کار بکشیم و ورزشش دهیم، قدرت و عملکردش بیشتر خواهد شد.

تمرین ها و بازی های فراوانی وجود دارد که کمک زیادی به تقویت حافظه ما می‌کند. مثلاً حل کردن معما، چیستان و حفظ کردن اشعار، بازی با کلمات و اعداد، رنگ آمیزی و نقاشی تمرین هایی هستند که کمک می‌کنند حافظه ما به تحرک وادار شود و هرچه بیشتر این تمرین ها و بازی ها انجام دهیم، حافظه ما قوی تر خواهد شد.

11. جدول حل نکردن

هر وقت حرف از راهکارهای تقویت حافظه می‌شود، بسیاری از ما به فکر جدول حل کردن می‌افتیم. جدول حل کردن موجب تقویت فصاحت و روانی کلام می‌شود، اما مطالعات نشان داده است این فایده به تنهایی برای تقویت حافظه کافی نیست. جدول حل کردن اگرچه فعالیت سرگرم‌کننده‌ای است، در تقویت حافظه آنقدرها هم که تصور می‌شود، مؤثر نیست. البته، چنانچه از روی سرگرمی به جدول حل کردن روی آورده‌اید، پس حتما به این فعالیت مفرح ادامه دهید. اما چنانچه به امید تقویت حافظه جدول حل می‌کنید، بهتر است به فعالیت دیگری مشغول شوید که در تقویت مغز کارآمدتر باشد.

12. آشپزی و تقویت مغز

یاد بگیرید یک غذا درست کنید. با آشپزی حواس لامسه، بویایی، بینایی و ذائقه به کار می‌افتند. شناخت این حواس، به شما کمک می‌کند که حافظه فعال خود را تقویت کنید و مغز خودتان را تیز حس‌تر کنید. مهم نیست غذایی که درست می‌کنید ساده باشد یا سخت، به مرور زمان مهارت خود را بالا می‌برید و می‌توانید غذاهای پیچیده‌تری را درست کنید. 

13. ورزش و تقویت حافظه

ورزش کردن باعث بهتر شدن جریان خون در بدن می‌شود و جریان خون بهتر به شما کمک می‌کند که ذهن فعال‌تری را داشته باشید. تحقیقات نشان داده که ورزش‌های صبحگاهی کوتاه مدت مانع از ابتلای شما به آنزایمر می‌شود. البته توجه داشته باشید که این ورزش باید دائمی باشد و به صورت روزانه باید صورت بگیرد. 

خانم وندی سوزوکی در سخنرانی خود به ما توضیح می‌دهد که ورزش کردن چه تاثیر مهمی بر عملکرد مغز دارد.

14. تاثیر خواب بر تقویت حافظه

روانشناسان دریافته اند که استراحت های کوچک در بین مطالعه و یا در زمان یادگیری تأثیر بالایی در بهبود به خاطرسپاری مطالب دارد. محقق ایرانی دانشگاه نیویورک خانم لیلا دواچی طی مقاله ای در مجله معتبر نورون بررسی کرده که زمانهای کوتاهی که صرف نوشیدن یک فنجان قهوه می شود، (coffee break) حتی اگر برای چند دقیقه کوتاه باشد می‌تواند در دوره فعالیت کار و یا تحصیل برای یادگیری و قدرت حافظه بسیار مفید باشد. 

مغز ما هم مثل جسممان نیاز به استراحت دارد. پس برای اینکه از قابلیت های مغزمان بهتر بهره ببریم، لازم است بعد از گذشت مدتی از مطالعه و یادگیری خودمان دقایقی به مغز استراحت بدهیم تا جان تازه ای بگیرد. خواب کافی شبانه تأثیر مهمی در بهبود عملکرد مغز در صبح روز بعد دارد.

15.خوابیدن وقت تلف کردن نیست!

افرادی که دچار کم خوابی هستند به شدت تمرکز و قدرت یادگیرشان کاهش می‌یابد. پس برای این که بتوانید مطالب را بیشتر  و بهتر در ذهن خود نگه دارید حتما حواستان به خواب خودتان باشد.

تحقیقی بر روی موش ها انجام شد و دانشمندان سعی داشتند که حفظ تعادل روی میله را به موش ها آموزش بدهند. بدین منظور آنها دو گروه از موش ها را پرورش دادند: یک گروه از موشها چرخش بر روی میله را یاد گرفتند و بعد از آن به مدت 7 ساعت خوابیدند. گروه دوم نیز مانند گروه اول آموزش دیدند ولی تا 7 ساعت بعد از یادگیری بیدار ماندند. موشهایی که بعد از یادگیری نخوابیدند به طور چشمگیری پاسخ های عصبی کمتری را نسبت به گروه دیگر داشتند.

این تحقیق نشان می‌دهد که حتی خوابیدن بعد از یادگیری هم دارای اهمیت بالایی است.

تقویت حافظه برای درس خواندن

وقتی که موقع امتحانات فرا می‌رسد، اکثر دانش آموزان دست پاچه می‌شود و نمی‌دانند چه کار کنند که بتوانند امتحانات خودشان را خوب پشت سر بگذارند. پس به دنبال راه های تقویت حافظه برای درس خواندن می‌گردند. خب، دروسی رشته‌هایانسانی را با این راهکارهای تقو.یت حافظه می‌توان به خاطر سپرد و حفظ کرد، اما در رابطه با دروس دیگری مثل ریاضی، هندسه، فیزیک و شیمی چنین حرفی را نمی‌توانیم بزنیم.

نمی‌خواهم بگوییم که تقویت حافظه برای درس خواندن کار درستی نیست، اما این دروس مفهومی هستند و با حفظ کردن فرمول‌های آن‌ها نمی‌توانیم نمرات خوبی را در امتحان به دست بیاوریم. چرا که هر سری سؤالات متفاوت خواهند بود و چالش‌ها متفاوت.

ممکن است که بسیاری از دانش آموزان نگرفتن نمره بالا را گردن حافظه ضعیف خود بیندازند، اما در جواب آن‌ها باید بگوییم که هیچ یک از آن‌ها حافظه ضعیفی ندارند، این اتفاقات فقط به خاطر ندانستن تکنیک‎های شب امتحان اتفاق می‌افتد که خوشبختانه مقاله‌ای جامع و کامل به نام شب امتحان را برای دوستان دانش آموز آماده کردیم که می‌تواند تغییرات خوبی را در شما به وجود بیاورد. 

تقویت حافظه بزرگسالان

تقویت حافظه مسئله ایست که دو بال دارد. یکی مسائل جسمی  و دیگر روحی که من در این مقاله سعی کردم اجمالاً این دو بال را برای شما شرح دهم و امیدوارم که با رعایت راهکار های عملی این مقاله حافظه قدرتمندی برای خود بسازید.

توجه داشته باشید که تقویت حافظه فرایندی مداوم است و باید روی برنامه تمرین‌های آن را انجام داد، چرا که اگر طبق برنامه پیش نروید، حافظه قوی وجود نخواهد داشت و نمی‌توانید کارها را به خوبی که هست پیش ببرید. ساده‌تر بگوییم، اگر بهترین تکنیک‌ها برای تقویت حافظه را رعایت کنید، به آن چیزی که از تقویت حافظه می‌خواهید نخواهید رسید!

همانطور که فهمیدید، بدون برنامه ریزی و نظم و اهمیت بسیار مهمی برخوردار است. البته بعضی از افراد بزنامه ریزی می‌کنند ولی برنامه ریزی درستی انجام نمی‌دهند. قدرت این مسئله را دست کم نگیرید، فرصت را الکی تلف نکنید و سریع بروید سراغ خواندن مقاله چگونه برنامه ریزی کنیم ؟ تا از حرکت کردن در مسیر اشتباه خودداری کنید. چرا که تنها این مهارت است که فرشته نجات شما برای تقویت حافظه است.

بازی های تقویت حافظه

به طور کلی، انسان‌ها دوست دارند از پروسه کاری که انجام می‌دهند لذت ببرند. گاهی اوقات سعی می‌کنیم فقط به هدفی که داریم برسیم، اما بعد از مدتی از کاری که انجام می‌دهیم دلسرد می‌شویم. فقط و فقط به خاطر این که آن کار، برایمان سرگرم کننده نیست. برای این که بتوانیم به راحتی هرچه تمام‌تر حافظه خودتان را تقویت کنیم، لازم است انجام دادن کارهای مان را لذت بخش کنیم. به عبارت ساده‌تر، تکنیک را تبدیل به بازی کنیم. خوشبختانه، در این قسمت از مقاله بازی‌هایی را برای تقویت حافظه معرفی کرده‌ایم که می‌تواند تغییرات بزرگی را در زندگی شما به وجود بیاورد

فراموش نکنید، کسانی که فعالیت‌های ذهنی انجام می‌دهند، 78 درصد کمتر از کسانی که بازی ریاضی انجام نمی‌دهند در خطر ابتلا به انزایمر هستند. بنابراین بهتر است هرچه سریع‌تر سراغ این بازی‌ها بریم تا جزوه 22 درصد کسانی که مبتلا به فراموشی هستند نباشیم.

1.داستان 7 کلمه‌ای

داستان گویی برایتان سخت است؟ نمی‌توانید داستان بگویید؟ بدانید که این بازی خیلی برایتان جذاب خواهد بود. این بازی حتی بهترین داستان نویسان را هم به چالش می‌کشد و آن‌ها را تحدید می‌کند. برای این که این بازی را انجام بدهید، کافی است که یک قلم و کاغذ بردارید و هفت کلمه بر روی آن بنویسید، بعد از آن سعی کنید با آن 7 کلمه داستان بنویسید. دقت داشته باشید که شما فقط مجاز به استفاده 7 کلمه هستید و اگر تعداد آن بیشتر یا کمتر شود بازی را باخته‌اید. راستی، اگر نتوانستید این بازی را انجام بدهید، اصلاً شگفت زده نشوید، اولش حتی حرفه‌ای ها هم نمی‌توانستند آن را انجام بدهند.

به علاوه، این بازی برای خلاقیت شما به شدت مفید است. خلاقیتی که اگر در کنار تقویت حافظه رشد کند، سرعت شما در یادگیری را به طرز شگفت انگیزی بالا می‌آورد. شاید با خودتان بگویید که خلاق شدن کار غیر ممکنی است، ولی این مهارت هم مثل کارهای دیگر اکتسابی است و می‌توانید آن را با تکنیک‌هایی که در مقاله توضیح دادیم به شکل مؤثر بالا ببرید.

2. تفاوت‌ها را پیدا کن

بازی تفاوت‌ها را پیدا کن، یکی از آن دسته بازی‌های محبوبی است که بسیاری از ما با آن خاطره‌ها داریم. اگر به یاد داشته باشید، در این بازی دو تصویر با کمی تفاوت به شما داده می‌شد و شما می‌بایست تفاوت‌های بین آن‌ها را پیدا کردید. بازی‌ای سرگرم کننده و در عین حال مفید؛ چیزی که حافظه دیداری شما را به شکل وحشتناکی فعال می‌کند و به شما کمکم می‌کند سرعت عمل بیشتری در به خاطر سپری کارها داشته باشید.

3.دست مخالف

طبق تحقیحات پزشکان، نیمکره راست مغز ما فعالیت‌های قسمت چپ بدن را کنترل می‌کند و بالعکس. به زبان ساده‌تر، اگر با دست راست می‌نویسیم، در حقفیقت نیکره چپ مغز ما قوی تر است. اما همانطور که می‌دانید، برای این که بتوانیم حافظه قوی داشته باشیم به دو نیمکره مغز را لازم داریم. با این توصیفات، حتماً می‌گویید که تقویت حافظه غیر ممکن است و…، ولی اصلاً اینطور نیست. در حقیقت این ماجرا ما را به سوی چالشی هدایت می‌کند؛ چالشی به نام بازی با دست مخالف. در این بازی کسانی که راست دست هستند، بایستی کارهایی مثل مسواک زدن، نوشتن و بردن اجسام سنگین را با دست راست انجام بدهند و کسانی که چپ دست هستند با دست راست. کافی است فقط برای یک هفته اینکار را امتحان کنید و نتایج آن را ببینیم. این بازی مثل فرشته تقویت حافظه عمل می‌کند.

4. لوموسیتی (Lumosity)

Lumosity را می‌توانید به صورت کاملا رایگان از فروشگاهای iOS و Android Play Store دانلود کنید. Lumosity یکی از محبوب‌ترین بازی‌های تقویت مغز در خارج از کشور است که توسط بیش از 60 میلیون نفر در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. بعد از نصب این بازی،در ابتدا باید آزمون ذهنی 10 دقیقه ای را به صورت رایگان انجام دهید تا ببینید هوش و حواستان نسبت به سن‌تان در چه حد است؛ سپس با استفاده از بیش از 40 بازی از جمله بازی پازل،ریاضی،حافظه،حل مسئله و… ذهن خود را به چالش بکشید.

5. Brains Trainer

این برنامه به شما کمک می‌کند تا با دسترسی به 8 نوع بازی(تشخیص چهره‌ها، مهارت ریاضی، تمرکز، رنگ، جستجوی سریع و…)،حافظه و سرعت مغز خود را تقویت کنید. این برنامه به شکلی هوشمندانه طراحی شده است که هر چه جلوتر می‌روید، سخت‌تر می‌شود؛ به طوری که همیشه ذهن شما برای پیدا کردن جواب فعال است. Brains Trainer به صورت رایگان در Google Play و iOS App Store موجود است.

سوالات متداول درباره تقویت حافظه

1. آیا تقویت حافظه ممکن است؟

اولین و مهم ترین دلیل برای امکان یک چیز، وقوع آن چیز است، یعنی وقتی ما می‌بینیم که افراد زیادی توانسته‌اند قدرت حافظه خودشان را تغییر دهند و قدرت حافظه شان کم یا زیاد شده، نشان می‌دهد که این امر شدنی است و حافظه، فرایندی متغیر است که با کارهایی که ما در طول زندگیمان انجام می دهیم دائماً در حال تغییر است.

2. حافظه روحی یعنی چه ؟

بُعد روحانی ما، خیلی خیلی قو‌ی‌تر از وجه جسمانی ما است و قدرت بسیار زیادی برای تقویت حافظه دارد. ساده‌تر بگوییم، قدرت ذهن خارق العاده ما بسیار قوی تر از جسم ما است و اکثر اوقات دیده شده که مسائل روحی، تاثیرات فراوانی بر روی جسم افراد گذاشته است.

3. مواد غذایی چه تاثیری در تقویت حافظه دارند ؟

از آنجایی که جسم ما تأثیر به سزایی بر روی روح ما دارد، نمی‌توانیم از اهمیت مواد غذایی و نوشیدنی برای تقویت حافظه چشم پوشی کنیم. جسم ما مرکب ذهن و روح ماست، اگر مرکب ما خوب کار نکند بدون شک سوار را دچار مشکل خواهد کرد. همانطور که می‌دانید، ذهنی سالم در بدنی سالم است. تنها راه  داشتن بدنی سالم، تغذیه مناسب و تمرین بر روی خود است.