هوش طبیعت گرا
هوش طبیعت گرا چیست؟ آیا میتوانیم هوش طبیعت گرا را افزایش دهیم؟ انسان از آغاز خلقت با طبيعت در تماس بوده است؛ گاه از آن ترسيده، گاه از آن فرار کرده، گاه بر آن غلبه کرده و گاه با آن دست دوستی داده است. طبيعت همانقدر که بر جسم انسان تأثير دارد، بر روح، فکر و هوش او نيز تأثير دارد. من در این مقاله سعی کردم مهم ترین مباحثی که در رابطه با تقویت هوش طبیعت گرا وجود دارد را با شما در میان بگذارم و راهکارهای تقویت هوش طبیعت گرا را برایتان بیان کنم. پس با من همراه باشید…
هوش طبیعت گرا چیست؟
هوش طبیعت گرا (Naturalistic intelligence) هشتمین هوش معرفی شده در نظریه هوش های چندگانه هوارد گاردنر است که در مقاله هوش های گاردنر به طور کامل به آن ها پرداختیم و حتی تست آنلاینی هم برای شما آماده کردیم که بدانید شما کدام هوش از این ده هوش را دارا هستید که پیشنهاد میکنم حتماً سری هم به آن مقاله بزنید.
طبق این نظریه افرادی که هوش طبیعت گرا بالایی دارند به طبیعت علاقه فراوانی نشان می دهند. آن ها از گردش در طبیعت لذت می برند و در به خاطر سپردن گونه های مختلف گیاهان و جانوران مهارت دارند. هوش طبیعت گرا انسان ها را قادر می سازد تا ویژگی های مشخصی از محیط را شناسایی، دسته بندی و درک کنند. با کمک این هوش کودکان می آموزند که میان موجودات زنده (گیاهان و جانوران) و غیر زنده تمایز قائل شوند و نسبت به تغییرات طبیعی مثل ابری شدن هوا، زرد شدن برگ درختان و… حساس باشند.
این هوش به خصوص در گذشته که اکثر انسان ها به کشاورزی، شکار و دامپروری می پرداخته اند کاربرد فراوان داشته و امروزه نیز برای کسانی که به تحصیل در علوم طبیعی علاقمند هستند ضروری است.
ویژگی های افراد دارای هوش طبیعت گرا بالا
افراد دارای این نوع هوش تقریباً شباهت هایی به افراد با هوش اجتماعی دارند؛ یعنی بیش تر وقت خود را در خارج از منزل می گذرانند و به محیط طبیعت اطراف خود توجه زیادی نشان می دهند. این افراد با طبیعت ارتباطی قوی برقرار می کنند و با عناصر طبیعی احساس یکپارچگی می کنند. از حضور در محیط های طبیعی نظیر جنگل، بیابان، دریا، رودخانه ها و… انرژی می گیرند. گونه های مختلف طبیعی را می شناسند و از یادگرفتن نام این گونه ها احساس رضایت خاطر دارند.
افراد با هوش طبیعت گرای بالا محیط اطراف خود را با دقت مشاهده می کنند، دوست دارند در طبیعت به کند و کاو بپردازند و عناصر طبیعی را با دستان خود لمس کنند. آن ها پدیده های طبیعی مثل طوفان و فوران آتش فشان را به خوبی می شناسند و می توانند درباره آن ها توضیح دهند. به داشتن حیوان خانگی علاقه دارند و اغلب به حیوانات خیابانی و زخمی کمک و رسیدگی می کنند.
ویژگی های کودکان دارای هوش طبیعت گرا بالا
این کودکان هوشیاری همراه علاقه مندی نسبت به تغییرات حتی بسیار کوچک پیرامون خود دارند و این به دلیل سطوح بسیار ارتقا یافته حواس ادراکی و دریافتی آن ها است. این حساسیت فوق العاده به آن ها کمک می کند که بسیار سریع تر از دیگران متوجه شباهت ها، تفاوت ها و تغییرات محیط اطراف خود شوند. سایر ویژگی های آن ها عبارتند از:
1. از کودکی به بازی در باغچه یا به اصطلاح خاکبازی علاقه و میل دارند.
2. در نقاشیها بیشتر کوه، درخت، حیوانات و منظره را ترسیم میکنند.
3. کتابها و قصههایی را که در آنها شخصیتهای داستانها حیوانات هستند یا اتفاقات داستان در جنگل و کوه باشد، بیشتر دوست دارند.
4. وقتی از ایشان بپرسند در آینده دوست داری چه کاره شوی، بیشتر مشاغلی را که با طبیعت و حیوانات و گیاهان سر و کار دارند اعلام میکنند.
5. علاقهمندند مدت زمان زیادی کنار پنجره ماشین یا اتوبوس و هواپیما بنشینند و منظره بیرون را تماشا کنند.
6. در کلاسهای مدرسه دوست دارند کنار پنجره بنشینند تا بتوانند بیرون را تماشا کنند.
7. برنامهها یا فیلمهای مستند طبیعی مثل راز بقا و زندگی حیوانات و جانوران را با علاقه دنبال میکنند.
8. روشن کردن آتش را دوست دارند و انجام آن در پیکنیکها یا فضاهای آزاد یکی از سرگرمیها و علاقههای آنهاست.
9. درسهایی از فارسی، علوم و مطالعات اجتماعی را که در مورد طبیعت است، از سایر درسها بیشتر دوست دارند و تکالیف آنها را با انگیزه بیشتر انجام میدهند.
10. در انتخاب اسباببازی، حیوانات در اولویت انتخاب ایشان است.
پیشنهاد میکنم برای این که خیلی بهتر متوجه شوید کودک شما هوش طبیعت گرای بالایی دارد یا خیر، حتماً تست استعدادیابی کودکان را که برای شما به صورت رایگان آماده کرده ایم را هم انجام دهید.
بازی برای تقویت هوش طبیعت گرای کودکان
در کلیپ زیر که بخشی از محصول استعدادیابی و افزایش هوش کودکان است، چند بازی فوق العاده به شما معرفی کردیم که انجام آن میتواند تاثیرگذاری فوق العاده ای روی افزایش هوش طبیعت گرای کودکان شما داشته باشد، پیشنهاد میکنم حتماً آن را هم مشاهده کنید.
ضرورت آموزش هوش طبيعتگرا چيست؟
بايد توجه داشته باشيم که داشتن يک زندگي شاد و سالم، بدون ارتباط مناسب با طبيعت و محيط زيست و در نظر گرفتن واکنشهاي طبيعت و اکوسيستم امکانپذير نخواهد بود. اگر به طبيعت اطراف خود بيتوجه باشيم، هزينهي هنگفتي را براي خود، جامعه و آيندگانمان به بار خواهيم آورد. مواردي همچون آلودگيها، اختلال در لايه ازون، تغييرات جوي، گرم شدن زمين، کم شدن وسعت جنگلها از جمله مسائلي هستند که علاوه بر هزينههاي مشهود مالي، هزينههاي اجتماعي و رواني گوناگوني را به بار آوردهاند.
درنتيجه انسان بهعنوان جزئي از اين جهان، بايد با ديگر مخلوقات خداوند همکاري سازنده و پايداري داشته باشد. طبيعت و محيط زيست، محلي است که انسان در آن متولد شده، رشد و نمو کرده و در آن زندگي ميکند؛ به همين خاطر، بايد به گونهاي با آن رابطه برقرار کند که ضمن برخورداري از مزایای طبيعي، در حفظ سلامت و پايداري آن نيز بکوشد تا امانتدار خوبي نزد خدا باشد و به بهترين نحو اين نعمات را به نسلهاي آينده نيز منتقل کند.
خلقت هيچ پديدهاي بدون حکمت نيست و بدون شک در پس آن رازي پنهان است. هوش طبيعتگرا به کودک کمک ميکند تا دوستدار طبيعت باشد و حکمت خلقت هر پديده را درک کند و آرزوي نابودي هيچ کدام از مخلوقات خداوند را نداشته باشد.
راهکارهای تقویت هوش طبیعت گرا
حالا نوبت به این میرسد که چند راهکار درجه یک برای افزایش هوش طبیعت گرا به شما معرفی کنیم.
1. روزانه با طبیعت سر و کار داشته باشید
گاهی افراد تصور می کنند که برای افزایش مهارت های طبیعت گرای کودک خود لازم است به کلی زندگی شهری خود را کنار بگذارند و به دامان طبیعت پناه ببرند. اما چنین کاری در عمل ممکن نیست و فعالیت های فراوانی وجود دارد که می توانید در محیط زندگی فعلی خود انجام دهید تا هوش طبیعت گرای شما و کودکتان بهبود یابد.
اگر مایلید هوش طبیعت گرای خود و کودکتان را توسعه دهید لازم است قدم هایی آهسته و پیوسته در جهت آن بردارید. برای این کار می توانید کارهایی که به نوعی با طبیعت در ارتباط است را به طور روزانه انجام دهید. به عنوان مثال می توانید هر روز در پارک نزدیک به محل زندگیتان همراه فرزند خود قدم بزنید و ضمن قدم زدن به طبیعت اطراف خود توجه کنید یا چند گلدان کوچک بخرید و گیاهانی را درون آن ها با کمک فرزندتان بکارید.
2. مشاهده طبیعت را تمرین کنید
پیاده روی، کوه نوردی، کمپ کردن در جنگل و… کارهای سرگرم کننده ای هستند که علاوه بر ایجاد شادابی و نشاط می توانند آموزنده نیز باشند. در صورتی که با حضور ذهن به طبیعت توجه نشان دهید، طبیعت می تواند یک منبع الهام فوق العاده برای ذهن شما و کودکتان باشد. به جای آن که مدام ذهن خود را درگیر مشکلات زندگی نمایید، حواس خود را به طبیعت اطراف خود معطوف کنید و آن را آگاهانه مشاهده نمایید.
3. مشاهدات خود را بنویسید
دفتر یادداشتی را به نوشتن احساس روزانه خود و کودکتان از مشاهده طبیعت اختصاص دهید. وقتی آن چه دیده اید، شنیده اید، احساس کرده اید و به خاطر سپرده اید را می نگارید حافظه و هوش طبیعت گرا شما تقویت می شود.
همراه کودکتان به آخرین باری که برای تفریح به پارک رفته بودید فکر کنید… تا چه حد می توانید جزئیات حسی آن خاطره را به روشنی به یاد آورید؟ چه صداهایی در اطراف شما وجود داشت؟ آیا می توانید در ذهن خود به آن نقطه ای که ایستاده بودید بازگردید و منظره درختان و گیاهان را به یاد آورید؟ آیا حضور پرندگان را به یاد می آورید؟
پس از انجام این تمرین متوجه می شوید که بسیاری از جزئیات خاطره طبیعت گردی از ذهن شما پاک شده است. با نوشتن یادداشت های روزانه از این تجربه ها، حافظه حسی شما و کودکتان بهبود می یابد.
4. عجله به خرج ندهید
اگر علاقمندید یک انسان دارای هوش طبیعت گرای بالا باشید و یک کودک دارای هوش طبیعت گرا بالا داشته باشید، حفظ آرامش و عجله نکردن برای شما ضروری است. انجام تمام تمرینات گفته شده در بالا در صورتی برای شما موثر خواهد بود که ذهن آرامی داشته باشید و از عجول بودن پرهیز کنید و همواره با کودک خود به صورت مداوم تمرین کنید. بالا بردن مهارت گرایش به طبیعت با آرامش و باز بودن ذهن به تجربه های جدید میسر می شود. وقتی به طبیعت می روید لحظه ای بنشینید و در سکوت به صدای طبیعت گوش فرا دهید، حواس پنجگانه خود را به محیط معطوف کنید و لحظه ای دغدغه های زندگی روزمره را کنار بگذارید.
امیدوارم اگر میخواهید این هوش را در وجود خود تقویت کنید، با استفاده از راهکارهایی که گفتم بهترین اتفاقات را برای خود رقم بزنید و در این راه موفق باشید.
در پایان به شما پیشنهاد میکنم حتماً با مطالعه سایر مقالات ما درباره انواع هوش های گاردنر از جمله هوش فضایی با سایر هوش های هوارد گاردنر هم به خوبی آشنا شوید و با تقویت آن هوش ها هم از همیشه به موفقیت نزدیک تر شوید.
راستی بهترین زمان برای افزایش هوش طبیعت گرا زمان کودکی است، چرا که طبق تحقیقات علمی 80 درصد هوش افراد تا قبل از 8 سالگی شکل می گیرد. پس فرصت را از دست ندهید و همین الآن پکیج افزایش هوش کودکان و دوره استعدادیابی کودکان به همراه 9 هوش دیگر را که بخش کوتاهی از آن را در این مقاله مشاهده کردید تهیه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید