اعتماد به نفس کاذب
خودباوری، یکی از اصلی ترین ارکان، موفقیت انسان در زندگی می باشد. همچنین یکی از تأثیر گذار ترین عوامل در روابط اجتماعی افراد نیز محسوب می شود. این ویژگی، باعث جلب اعتماد اطرافیان، به وجود آمدن حس بسیار خوب در فرد و جلوگیری از انزوای او می گردد؛ اما اعتماد به نفس واقعی با اعتماد به نفس کاذب ، معنای کاملا متفاوتی دارد. کسانی که اعتماد به نفس کاذب دارند از دور انسان های خونگرم و جذابی به نظر می آیند اما اگر به آن ها نزدیک شوید به سادگی میفهمید که ارتباط گیری با آن ها واقعا سخت است.تا به حال آدم های زیادی را در اطراف خودم دیده ام که از این مشکل رنج میبرند اما حتی خودشان هم نمیدانند ریشه مشکلشان چیست. شاید حتی بعضی از آن ها خبر نداشته باشند چیزی که حس میکنند درست و واقعی نیست.اگر نمی دانید اعتماد به نفس کاذب چیست؟ اگر نگران این هستید که نکند خودتان یا اطرافیانتان دچار این مشکل باشند؛ این مقاله قرار است به شما کمک کند.
تعریف اعتماد به نفس
اعتماد به نفس به احساس خوبی که یک فرد به خودش و توانایی هایش در انجام یک کار مشخص دارد؛ میگویند. اگر بخواهم ساده تر برایتان توضیح دهم؛ کسی که در کاری اعتماد به نفس دارد؛ میداند میتواند موفق شود. این فرد با استفاده از تجربه و حس خوبی که دارد به بهترین شکل کارهای خودش را انجام میدهد و خودش را به سمت موفقیت میبرد . افرادی که اعتماد به نفس بالا و سالمی دارند در بیشتر موارد باعث ایجاد حس اعتماد در دیگران هم میشوند.همچینن شما میتوانید برای سنجش میزان اعتماد به نفس خود ، به مقاله تست اعتماد به نفس آنلاین مراجعه کنید.
تعریف اعتماد به نفس کاذب
درمورد اعتماد به نفس کاذب همه چیز برعکس است. کسی که این نوع از اعتماد به نفس را تجربه میکند در واقع اصلا خودش را باور ندارد. در بیشتر موارد حتی از خودش خوشش هم نمی آید. این فرد تنها چیزی را که به خوبی بلد است ادای اعتماد به نفس داشتن است. او میتواند در دیدارهای اول به شما این حس را القا کند که انسان بسیار قوی و توانایی است اما به مرور زمان امکان تغییر نگاه شما وجود دارد. به طور خلاصه اعتماد به نفس کاذب همان اعتماد به نفس پایین است فقط در ظاهر زیبا و گول زننده!
اعتماد به نفس کاذب و واقعی، دو نقطه مقابل هستند که یکی باعث سعادت و دیگری موجب شقاوت افراد می شود. خودشیفتگی( اعتماد به نفس کاذب )، اگر کنترل نشود، افراد را به تدریج به سوی نابودی می برد که عبارت است از:
نوعی خطای ادراکی که فرد در رابطه با موضوعات مختلف به قضاوت می پردازد و به درستی آنها اطمینان کامل دارد. این در صورتی است که این قضاوت ها فراتر از واقعیت می باشند. این نوع خودشیفتگی، مانند یک تله است که اگر در آن بیافتید، رهایی از آن کار چندان آسانی نخواهد بود. تحقیقات نشان داده است که بیشتر افراد نخبه خودشیفته هستند؛ چرا که در اکثر مواقع تصور می کنند که حق با آنان است. به مثال های زیر توجه کنید:
اعتماد به نفس واقعی: من فرد مهمی هستم، او مرا دوست دارد، با پس انداز کردن بسیار پولدار می شوم، انتقادات دیگران را می پذیرم و خودم را در آن جهت اصلاح می کنم.
اعتماد به نفس کاذب: من برای دیگران مهم هستم، او راهی جز دوست داشتن من ندارد چون به کس دیگری نمی تواند دل ببندد، همه پس اندازم را خرج می کنم چون یک بار بیشتر زندگی نمی کنم، به انتقادات دیگران اهمیتی نمی دهم چون من بهترینم.
ریشهی اعتماد به نفس کاذب چیست؟
اعتماد به نفس کاذب و ناآگاهانه میتواند حاصل عوامل مختلف و ترکیبی باشد اما یکی از عمدهترین دلایل آن مربوط به عوامل تربیتی است. تشویق بیشازحد والدین و خریدن بیشازاندازهی جایزه و انجام تشویق افراطی برای هر کاری که میتواند جزو فعالیتهای روزمرهی یک کودک طبقهبندی شود؛ به شکلگیری اعتماد به نفس کاذب در کودکان منجر میشود. گاهی نیز اعتماد به نفس کاذب ناشی از برخی حالتهای مرتبط با روح و روان انسان از قبیل «نارسیسیم» (Narcissism) یا همان خودشیفتگی است.
چند نوع اعتماد به نفس کاذب داریم؟!
شناختن افرادی که اعتماد به نفس قلابی دارند همیشه ساده نیست. اغلب آنها استعداد زیادی در جلبتوجه و قانع کردن دیگران دارند و تنها طی زمان یا وقوع موقعیتهای مختلف است که دستشان برای دیگران رو میشود. بهطورکلی، افرادِ دارای اعتماد به نفس کاذب به دو گروه تقسیم میشوند:
۱. افراد دارای اعتماد به نفس غیرحقیقی از نوع عادی: افرادی که دارای اعتماد به نفس کاذب در حد معمولی هستند؛ با وجود خودرأی بودن و خود برتری پنداری، چندان هم متمایل به تحقیر دیگران نیستند و در حقیقت میتوان گفت که اهمیتی که به خودشان میدهند در حد افراط نیست.
۲. خودشیفتگان (نارسیستها): شکل افراطی اعتماد به نفس غیرحقیقی در خودشیفتگان یا نارسیستها بروز میکند.
نارسیسم کلمهای است برگرفته از یک افسانهی یونانی که طی آن شخصیتی اسطورهای به نام «نارسیس» بر لب رود، تصویر چهرهی خود را در آب میبیند و آنقدر شیفتهی خود میشود که جان داده و تبدیل به گلی بر لب رود میشود. گاه در متنهای فارسی کلمهی نارسیس را معادل گل نرگس نیز میگیرند.
در اکثر موارد، علت خودشیفتگی، (برخلاف نوع اولِ دارندگان اعتماد به نفس کاذب که در کودکی بهصورت افراطی از سوی والدین و اطرافیان تشویق شدهاند) کمبود شدید محبت در دوران کودکی آنها است. چنین افرادی از تحقیر دیگران لذت برده و خود را صاحب شکوه و جلالی خاص و حتی گاه منتخب کائنات میدانند!
در ادامه بخوانید: زبان بدن افراد با اعتماد به نفس
معایب اعتماد بنفس کاذب چیست؟
حالا که متوجه شدیم معنی اعتماد به نفس کاذب چیست، باید به این نکته هم بپردازیم که چرا باید از آن دوری کنیم. اگر برای مدت طولانی اعتماد بنفس کاذب داشته باشید دچار مشکلات زیر خواهید شد:
- از دست دادن عزت نفس
- عدم داشتن رفتار قاطعانه
- ایجاد دلهره و دلشوره دائمی
- از دست دادن اعتماد دیگران
- از دست دادن وجهه اجتماعی
- عدم شناخت خود و توانایی های فردی
- و …
ویژگی افرادی که اعتماد به نفس کاذب دارند!!!
در اینجا چند مورد از مهم ترین ویژگی های افرادی که اعتماد به نفس کاذب دارند را به صورت فهرست وار ارائه خواهیم داد و در ادامه مطلب برخی از مهم ترین آن ها را توضیح مختصری خواهیم داد :
- این نوع افراد زیاد دروغ می گویند؛ چرا که می خواهند نقاط ضعفشان را بپوشانند.
- این افراد برای اینکه باهوش به نظر برسند از کلمات بزرگ در مورد خود استفاده می کنند.
- این نوع افراد دوست دارند همیشه رئیس باشند تا با آن حس حقارت شان را بپوشانند.
- همیشه در حال مقایسه خود با بقیه هستند و اشکالاتشان را توجیه می کنند.
- خودشان را بدون عیب می دانند و هنگامی که به واقعیت زندگی شان نزدیک شوید، عصبانی شده و جبهه می گیرند.
- این افراد برای اینکه خوب به نظر برسند از چیز های گران قیمت استفاده می کنند.
- برخی از این افراد سو استفاده گر هستند.
- این افراد در بیشتر مواقع ابراز ناراحتی می کنند.
- افراد با اعتماد به نفس کاذب خود را به بهترین شکل در جمع نشان می دهند.
- این نوع افراد به تصور خودشان از افکار بقیه خبر دارند.
- با خودشان و دیگران صادق نیستند.
- اکثر این افراد مغرور هستند و خودباوری واقعی ندارند.
- و …
در ادامه بخوانید : راه های افزایش عزت نفس
توضیح نشانه های اعتماد به نفس کاذب
حالا اگر میخواهید بهتر متوجه اعتماد به نفس کاذب شوید؛ باید نشانه های آن را بشناسید. در حالی که نشانه های زیر را میخوانید به زندگی خودتان و افراد کناریتان توجه کنید. ببینید آیا این نشانه ها درمورد شما هم صدق میکند یا نه.
۱. آن ها همیشه ظاهر خیلی خوبی دارند
چرا اینطور است؟ چون آن ها بیش از اندازه به این که در برابر دیگران چطور دیده میشوند توجه میکنند. آن ها نمیتوانند تحمل کنند یک انسان معمولی باشند. برای همین بیشتر وقت ها زمان زیادی را جلوی آینه می گذارنند.
۲. تایید دیگران برای آن ها اهمیت زیادی دارد
خیلی از کارهایی که این افراد میکنند به خاطر دیگران است. پس طبیعی است که پس از انجام هرکاری منتظر تشویق و نظر مثبت دیگران باشند. اگر بعد از انجام کارها تاییدی از سمت دیگران دریافت نکنند ناراحت میشوند و ممکن است دیگر آن کار را ادامه ندهند.
۳. ممکن است در روابط عاطفی خود احساس مالکیت زیادی داشته باشند
آن ها در حقیقت به خودشان و توانایی هایشان اعتماد ندارند. این نداشتن اعتماد باعث میشود همیشه نگران از دست دادن کسی که دوستشان دارند باشند. به همین خاطر احساس مالکیت در آن ها تقویت میشود و روی روابط اجتماعی و عاطفی آن ها تاثیر میگذارد.
۴. در جایگاه شغلی خود احساس عدم امنیت میکنند
آن ها همیشه میترسند یک نفر دیگر جایشان را بگیرد. به همکاران دیگر خود حسادت میکنند و حتی ممکن است پشت سر آن ها حرف بزنند. به جای تمرکز بر روی توانایی های خود همیشه به دیگران فکر میکنند و در حال مقایسه خودشان با آن ها هستند.
۵. آن ها دروغ زیاد میگویند
حقیقت برای آن ها چندان خوشایند نیست. چون اگر بود احساس خوبی نسبت به خودشان داشتند. در عوض برای اینکه ظاهر امر را زیبا نشان بدهند دروغ های زیادی میگویند. و سعی میکند انسان پر مشغله و شادی به نظر بیایند.
۶. آن ها وابستگی شدیدی به افراد مورد علاقه شان دارند
کسانی که اعتماد به نفس کاذب دارند نمیتوانند خودشان و زندگی را بدون بعضی از افراد تصور کنند. وابستگی شدیدی به آن ها حس میکنند و در نبود آن ها رفتار های عصبی شدیدی از خودشان بروز میدهند.
۷. ضعف های خود را نمی پذیرند
همه انسان ها ضعف هایی دارند و در همه زمینه ها خوب نیستند. این امر درمورد کسانی که اعتماد به نفس کاذب دارند هم صادق است. اما ان ها این حرف را قبول ندارند. آن ها فکر میکنند انسان های کاملی هستند که آسمان روی زمین افتادند.
۸. خودشان را در موقعیت رقابت و مبارزه قرار نمیدهند
کسانی که به خودشان در انجام کاری اعتماد ندارند سعی میکنند اصلا در شرایط مبارزه قرار نگیرند؛ مگر این که مطمئن باشند پیروز خواهند بود. ممکن است آن ها را همیشه در حال شانه خالی کردن از زیر رقابت های مختلف زندگی کاری و شخصی ببینید.
۹. به جای این که با مشکلات رو به رو شوند از آن ها فرار میکنند
آن ها فکر نمیکنند که بتوانند در برابر مشکلات پیروز شوند. و فقط به خاطر ترس از شکست از مشکل خود فرار میکنند. به تعویق انداختن کارهای سخت از نشانه های اعتماد به نفس کاذب است. یکی از راه حل های آسان آن ها برای فرار از مشکلات رو آوردن به موارد مخدر است.
۱۰. آن ها همیشه در حال انتقاد کردن هستند
کسانی که اعتماد به نفس کاذب و ضعیفی دارند معمولا انتقادهای دیگران را نمیپذیرند و به جای آن بیش از اندازه از دیگران انتقاد میکنند. این ویژگی میتوانئ روابط آن ها را با دیگران دچار مشکل کند.
در ادامه بخوانید: راه های افزایش اعتماد به نفس
چرا اسیر اعتماد به نفس کاذب می شویم؟
افرادی اسیر خودشیفتگی می شوند که عیب و نقصشان را نمی پذیرند و از واقعیت ها درک درستی ندارند. اصلی ترین علتی که باعث می شود افراد دچار خودشیفتگی شوند، نداشتن اعتماد به نفس واقعی و عزت نفس است. وقتی فرد شناختی از خود ندارد و فقط می خواهد توجه دیگران را به خود جلب کند و از زندگی بسیار نا امید است، اسیر خودشیفتگی می شود.
این فرد از آن پس شروع به مقابله با اطرافیان می کند؛ چرا که این تصور را دارد در گذشته این افراد او را تحقیر کرده و می خواهد با این کار نقاط ضعف و کاستی هایش را بپوشاند. افرادی که بیشتر به اعتماد به نفس کاذب مبتلا می شوند در گذشته توسط دیگران تحقیر شده اند و می خواهند با خودشیفتگی آن را جبران کنند.
چطور اعتماد به نفس کاذب را به اعتماد به نفس واقعی تبدیل کنیم؟
اگر اعتماد به نفس کاذب دارید می توانید آن را با روش های زیر به اعتماد به نفس واقعی تبدیل کنید:
۱. خودتان را با دیگران مقایسه نکنید!!!
هیچ کدام از ما شبیه همدیگر نیستیم. علایق متفاوتی از هم داریم و از زندگی چیزهای متفاوتی میخواهیم. قرار نیست زندگی شما شبیه دوستانتان باشد یا حتی توانایی های یکسانی داشته باشید. خودتان را بشناسید و به سمت چیزی بروید که واقعا میخواهید.
شبکه های مجازی و رسانه های مختلف باعث تقویت این مقایسه شده اند. در حالی که شما فقط گزیده زندگی دیگران را در شبکه های اجتماعی میبینید. سعی کنید استفاده خود را از شبکه های اجتماعی محدود کنید و تمرکزتان را روی خوشناسی بگذارید. با خودتان روراست باشید و ضعف ها توانایی هایتان را بشناسید.
۲. به خودتان سخت نگیرید!!!
لازم نیست شما همیشه در بهترین حالت خود قرار داشته باشید. همه ما انسان ها بی حوصلگی و ناراحتی را تجربه میکنیم. قرار نیست همیشه ظاهر عالی و مردم پسندی داشته باشید.چه دلیلی دارد که برای یک خرید جزئی از سوپر مارکت یک ساعت زمان جلوی آینه باشید؟ چرا باید به خاطر دیگران همیشه خودتان را شاد و جذاب نشان دهید؟ شما هم ضعف هایی دارید و یک سری چیزها را نمیدانید و نمیتوانید انجام دهید. پس خودتان را بپذیرید و اینقدر به خودتان سخت نگیرید.
۳. چالش های جدید را امتحان کنید!
معنای رقابت هیچوقت پیروزی صد در صد نیست. خیلی وقت ها شکست سرچشمه پیروزی ها و موفقیت های بعدی شما میشود. به جای این که به خاطر ترس از شکست، فرصت های زندگی خود را از دست بدهید؛ امتحانشان کنید. سعی کنید با چالش های کوچک شروع کنید. مهارت های جدید را امتحان کنید و سعی کنید آن ها را یاد بگیرید. با این کار هم حس خوبی دریافت میکنید هم اعتماد به نفس کاذب خود را درمان میکنید.
در ادامه بخوانید: اشتباهات اعتماد به نفس که نباید انجام دهید
۴. بپذیرید مشکلات قسمتی از زندگی هستند!
هرکسی در زندگی مشکلاتی دارد. داشتن مشکلات هرکسی را ناراحت میکند اما وجود آن ها به زندگی معنا میبخشد. اگر زندگی بدون هیچ مشکلی بود و ما برای هیچ چیزی تلاش نمیکردیم دیگر چه انگیزه ای برای ادامه دادن باقی میماند؟ تلاش برای حل مشکلات توانایی و قدرت شما را نشان میدهد. سعی کنید این بار که مشکلی جلوی راه شما قرار گرفت به جای فرار کردن دنبال راه حل بگردید. سعی کنید محکم باشید و از دیگران هم کمک بگیرید. اما بی خیال مشکلتان نشوید.
۵. از تنهایی خود لذت ببرید!
سعی کنید استعداد های خود را در زندگی کشف کنید و در زمان های تنهایی به آن ها مشغول شوید. شما بدون حضور افراد دیگر هم انسان ارزشمندی هستید و میتوانید زندگی شادی داشته باشید. سعی کنید عادت های مثبت را در تنهایی خود تقویت کنید. کارهای خلاقانه میتوانند گزینه خوبی برای شما باشند. یک تمرین خوب برای از بین بردن اعتماد به نفس کاذب، صحبت کردن با خود در آینه است. این صحبت ها باید جنبه مثبت و تقویت کننده داشته باشند. با خودتان روراست باشید و در تنهایی با ضعف ها توانایی های خودتان رو به رو بشوید.
بهترین راهکار درمان اعتماد به نفس کاذب
یکی دیگر از راه های فوق العاده خوبی که برای تقویت فن بیان و اعتماد به نفس و درمان اعتماد به نفس کاذب و در کل مهارت های مربوط به آن ها مثل همین زبان بدن و با اعتماد به نفس صحبت کردن معمولاً پیشنهاد میشود، شرکت در کلاس های مرتبط با این دو مهارت است. اگر در این کلاس ها به صورت حضوری شرکت کنید که چه بهتر! اما اگر وقت یا حوصله این کلاس ها را ندارید، پیشنهادی که برایتان دارم این است که در کلاس های غیرحضوری فن بیان شرکت کنید. در این کلاس ها علاوه بر این که مطالب فوق العاده درجه یکی یاد میگیرید، تمرین های عملی نیز به شما داده میشود که با انجام دادن آن ها، شک نکنید بهترین اتفاقات برایتان رقم خواهد خورد.
موسسه گام برتر سال هاست به صورت تخصصی روی موضوع فن بیان در حال فعالیت است و اکنون، دوره ای غیر حضوری برای تثبیت فن بیان شما تدارک دیده که با استفاده از آن، میتوانید به بهترین شکل ممکن فن بیان و مهارت های کلامی خود را تقویت کنید. برای مشاهده توضیحات این دوره و تهیه آن، روی کلاس فن بیان کلیک کنید.
سوالات متداول درباره اعتماد به نفس کاذب
1.تعریف اعتماد به نفس کاذب چیست ؟
اعتماد به نفس کاذب همان اعتماد به نفس پایین است فقط در ظاهر زیبا و گول زننده!
2.چرا اسیر اعتماد به نفس کاذب می شویم؟
اصلی ترین علتی که باعث می شود افراد دچار خودشیفتگی شوند، نداشتن اعتماد به نفس واقعی و عزت نفس است. وقتی فرد شناختی از خود ندارد و فقط می خواهد توجه دیگران را به خود جلب کند و از زندگی بسیار نا امید است، اسیر خودشیفتگی می شود.
3.ریشهی اعتماد به نفس کاذب چیست؟
اعتماد به نفس کاذب و ناآگاهانه میتواند حاصل عوامل مختلف و ترکیبی باشد اما یکی از عمدهترین دلایل آن مربوط به عوامل تربیتی است. تشویق بیشازحد والدین و خریدن بیشازاندازهی جایزه و انجام تشویق افراطی برای هر کاری که میتواند جزو فعالیتهای روزمرهی یک کودک طبقهبندی شود
اگر سوالی هم در رابطه با اعتماد به نفس کاذب دارید و یا حتی تکنیک دیگری برای این کار میشناسید، میتوانید در بخش نظرات آن را با ما در میان بگذارید تا در اسرع وقت، پاسخ آن را به شما بدهیم و یا از آن استفاده کنیم.
موفق باشید…
دیدگاهتان را بنویسید