اعتماد به نفس کاذب
خودباوری، یکی از اصلی ترین ارکان، موفقیت انسان در زندگی می باشد. همچنین یکی از تأثیر گذار ترین عوامل در روابط اجتماعی افراد نیز محسوب می شود. این ویژگی، باعث جلب اعتماد اطرافیان، به وجود آمدن حس بسیار خوب در فرد و جلوگیری از انزوای او می گردد؛ اما اعتماد به نفس واقعی با اعتماد به نفس کاذب ، معنای کاملا متفاوتی دارد. کسانی که اعتماد به نفس کاذب دارند از دور انسان های خونگرم و جذابی به نظر می آیند اما اگر به آن ها نزدیک شوید به سادگی میفهمید که ارتباط گیری با آن ها واقعا سخت است.تا به حال آدم های زیادی را در اطراف خودم دیده ام که از این مشکل رنج میبرند اما حتی خودشان هم نمیدانند ریشه مشکلشان چیست. شاید حتی بعضی از آن ها خبر نداشته باشند چیزی که حس میکنند درست و واقعی نیست.اگر نمی دانید اعتماد به نفس کاذب چیست؟ اگر نگران این هستید که نکند خودتان یا اطرافیانتان دچار این مشکل باشند؛ این مقاله قرار است به شما کمک کند.
تعریف اعتماد به نفس
اعتماد به نفس به احساس خوبی که یک فرد به خودش و توانایی هایش در انجام یک کار مشخص دارد؛ میگویند. اگر بخواهم ساده تر برایتان توضیح دهم؛ کسی که در کاری اعتماد به نفس دارد؛ میداند میتواند موفق شود. این فرد با استفاده از تجربه و حس خوبی که دارد به بهترین شکل کارهای خودش را انجام میدهد و خودش را به سمت موفقیت میبرد . افرادی که اعتماد به نفس بالا و سالمی دارند در بیشتر موارد باعث ایجاد حس اعتماد در دیگران هم میشوند.همچینن شما میتوانید برای سنجش میزان اعتماد به نفس خود ، به مقاله تست اعتماد به نفس آنلاین مراجعه کنید.
تعریف اعتماد به نفس کاذب
درمورد اعتماد به نفس کاذب همه چیز برعکس است. کسی که این نوع از اعتماد به نفس را تجربه میکند در واقع اصلا خودش را باور ندارد. در بیشتر موارد حتی از خودش خوشش هم نمی آید. این فرد تنها چیزی را که به خوبی بلد است ادای اعتماد به نفس داشتن است. او میتواند در دیدارهای اول به شما این حس را القا کند که انسان بسیار قوی و توانایی است اما به مرور زمان امکان تغییر نگاه شما وجود دارد. به طور خلاصه اعتماد به نفس کاذب همان اعتماد به نفس پایین است فقط در ظاهر زیبا و گول زننده!
اعتماد به نفس کاذب و واقعی، دو نقطه مقابل هستند که یکی باعث سعادت و دیگری موجب شقاوت افراد می شود. خودشیفتگی( اعتماد به نفس کاذب )، اگر کنترل نشود، افراد را به تدریج به سوی نابودی می برد که عبارت است از:
نوعی خطای ادراکی که فرد در رابطه با موضوعات مختلف به قضاوت می پردازد و به درستی آنها اطمینان کامل دارد. این در صورتی است که این قضاوت ها فراتر از واقعیت می باشند. این نوع خودشیفتگی، مانند یک تله است که اگر در آن بیافتید، رهایی از آن کار چندان آسانی نخواهد بود. تحقیقات نشان داده است که بیشتر افراد نخبه خودشیفته هستند؛ چرا که در اکثر مواقع تصور می کنند که حق با آنان است. به مثال های زیر توجه کنید:
اعتماد به نفس واقعی: من فرد مهمی هستم، او مرا دوست دارد، با پس انداز کردن بسیار پولدار می شوم، انتقادات دیگران را می پذیرم و خودم را در آن جهت اصلاح می کنم.
اعتماد به نفس کاذب: من برای دیگران مهم هستم، او راهی جز دوست داشتن من ندارد چون به کس دیگری نمی تواند دل ببندد، همه پس اندازم را خرج می کنم چون یک بار بیشتر زندگی نمی کنم، به انتقادات دیگران اهمیتی نمی دهم چون من بهترینم.
ریشهی اعتماد به نفس کاذب چیست؟
اعتماد به نفس کاذب و ناآگاهانه میتواند حاصل عوامل مختلف و ترکیبی باشد اما یکی از عمدهترین دلایل آن مربوط به عوامل تربیتی است. تشویق بیشازحد والدین و خریدن بیشازاندازهی جایزه و انجام تشویق افراطی برای هر کاری که میتواند جزو فعالیتهای روزمرهی یک کودک طبقهبندی شود؛ به شکلگیری اعتماد به نفس کاذب در کودکان منجر میشود. گاهی نیز اعتماد به نفس کاذب ناشی از برخی حالتهای مرتبط با روح و روان انسان از قبیل «نارسیسیم» (Narcissism) یا همان خودشیفتگی است.
چند نوع اعتماد به نفس کاذب داریم؟!
شناختن افرادی که اعتماد به نفس قلابی دارند همیشه ساده نیست. اغلب آنها استعداد زیادی در جلبتوجه و قانع کردن دیگران دارند و تنها طی زمان یا وقوع موقعیتهای مختلف است که دستشان برای دیگران رو میشود. بهطورکلی، افرادِ دارای اعتماد به نفس کاذب به دو گروه تقسیم میشوند:
۱. افراد دارای اعتماد به نفس غیرحقیقی از نوع عادی: افرادی که دارای اعتماد به نفس کاذب در حد معمولی هستند؛ با وجود خودرأی بودن و خود برتری پنداری، چندان هم متمایل به تحقیر دیگران نیستند و در حقیقت میتوان گفت که اهمیتی که به خودشان میدهند در حد افراط نیست.
۲. خودشیفتگان (نارسیستها): شکل افراطی اعتماد به نفس غیرحقیقی در خودشیفتگان یا نارسیستها بروز میکند.
نارسیسم کلمهای است برگرفته از یک افسانهی یونانی که طی آن شخصیتی اسطورهای به نام «نارسیس» بر لب رود، تصویر چهرهی خود را در آب میبیند و آنقدر شیفتهی خود میشود که جان داده و تبدیل به گلی بر لب رود میشود. گاه در متنهای فارسی کلمهی نارسیس را معادل گل نرگس نیز میگیرند.
در اکثر موارد، علت خودشیفتگی، (برخلاف نوع اولِ دارندگان اعتماد به نفس کاذب که در کودکی بهصورت افراطی از سوی والدین و اطرافیان تشویق شدهاند) کمبود شدید محبت در دوران کودکی آنها است. چنین افرادی از تحقیر دیگران لذت برده و خود را صاحب شکوه و جلالی خاص و حتی گاه منتخب کائنات میدانند!
در ادامه بخوانید: زبان بدن افراد با اعتماد به نفس
معایب اعتماد بنفس کاذب چیست؟
حالا که متوجه شدیم معنی اعتماد به نفس کاذب چیست، باید به این نکته هم بپردازیم که چرا باید از آن دوری کنیم. اگر برای مدت طولانی اعتماد بنفس کاذب داشته باشید دچار مشکلات زیر خواهید شد:
- از دست دادن عزت نفس
- عدم داشتن رفتار قاطعانه
- ایجاد دلهره و دلشوره دائمی
- از دست دادن اعتماد دیگران
- از دست دادن وجهه اجتماعی
- عدم شناخت خود و توانایی های فردی
- و …
ویژگی افرادی که اعتماد به نفس کاذب دارند!!!
در اینجا چند مورد از مهم ترین ویژگی های افرادی که اعتماد به نفس کاذب دارند را به صورت فهرست وار ارائه خواهیم داد و در ادامه مطلب برخی از مهم ترین آن ها را توضیح مختصری خواهیم داد :
- این نوع افراد زیاد دروغ می گویند؛ چرا که می خواهند نقاط ضعفشان را بپوشانند.
- این افراد برای اینکه باهوش به نظر برسند از کلمات بزرگ در مورد خود استفاده می کنند.
- این نوع افراد دوست دارند همیشه رئیس باشند تا با آن حس حقارت شان را بپوشانند.
- همیشه در حال مقایسه خود با بقیه هستند و اشکالاتشان را توجیه می کنند.
- خودشان را بدون عیب می دانند و هنگامی که به واقعیت زندگی شان نزدیک شوید، عصبانی شده و جبهه می گیرند.
- این افراد برای اینکه خوب به نظر برسند از چیز های گران قیمت استفاده می کنند.
- برخی از این افراد سو استفاده گر هستند.
- این افراد در بیشتر مواقع ابراز ناراحتی می کنند.
- افراد با اعتماد به نفس کاذب خود را به بهترین شکل در جمع نشان می دهند.
- این نوع افراد به تصور خودشان از افکار بقیه خبر دارند.
- با خودشان و دیگران صادق نیستند.
- اکثر این افراد مغرور هستند و خودباوری واقعی ندارند.
- و …
در ادامه بخوانید : راه های افزایش عزت نفس