داستان گویی
داستان گویی ، یکی از مهم ترین و اصلی ترین راه ها برای جذب مخاطب و داشتن فن بیان مناسب به شمار می آید و شما می توانید با استفاده از این مهارت بهترین نوع صحبت کردن را داشته باشید. چرا که همه افراد به شدت به داستان علاقه دارند و نسبت به آن واکنش مثبت نشان می دهند. در این مقاله قرار است تکنیک های بی نظیری درباره داستان گویی برای شما بیان کنیم تا بتوانید با استفاده از آن ها مخاطبینتان را مجذوب خود کنید.
اهمیت مهارت قصه گویی (داستان گویی)
همان طور که در ابتدا هم گفتم، داستان گویی می تواند هنگام صحبت کردن با دیگران و سخنرانی نقش بسیار پررنگی را ایفا کند و در کلام شما تأثیرگذار باشد. در ادامه با برخی از مهم ترین فواید آن آشنا خواهیم شد:
1. علاقه مخاطبین به داستان گویی
در کل داستان گویی بهترین راه جذب مخاطبان در سخنرانی حرفه ای و یا صحبت های معمولی است، چرا که همه افراد از همان دوران کودکی خود به داستان علاقه دارند و برای شنیدن آن مشتاق هستند. احتمالاً خود شما هم زمانی که داستان جذابی از یک نفر می شنوید، یا یک فیلم با قصه مناسبی می بینید و یا حتی کتابی با داستان قدرتمند مطالعه می کنید، به شدت مشتاق می شوید و واکنش های مثبتی از خود بروز می دهید.
دلیل این اتفاق هم این است که علاقه به داستان در ذات ما انسان ها قرار دارد و زمانی که آن را می شنویم، از خود بیخود شده و دوست داریم آن را تا انتها دنبال کنیم. پس اگر قرار باشد نکات آموزشی را در قالب داستان بشنویم، قطعاً نتایج بهتری خواهیم گرفت و آن نکات را به خوبی یاد می گیریم.
2. تحت تأثیر قرار دادن مخاطب
داستان، نیمکره راست مغز را تحت تأثیر قرار می دهد و وقتی هم این اتفاق رخ می دهد، مطالب خیلی راحت تر به ذهن افراد سپرده شده و توسط آن ها پذیرفته می شوند.
در واقع داستان می تواند یکی از مهم ترین محرک ها برای افراد باشد و به درگیر شدن نیم کره راست مغز کمک کند و احساسات طرف مقابل را تحریک کرده و بعد هم کاری انجام می دهد که مخاطب، آن تصمیمی را که شما می خواهید را بگیرد.
3. مخاطب با آن همذات پنداری می کند
تا کنون به خودتان دقت کرده اید که وقتی فیلمی تماشا می کنید یا کتاب جذابی می خوانید، خود را جای شخصیت ها قرار می دهید، با گریه آن ها گریه می کنید، با خنده شان می خندید، با سختی هایشان استرس می گیرید و…؟
این رفتار درست به این دلیل است که با داستان همذات پنداری می کنید! همه ما انسان ها همین طور هستیم. پس وقتی شما در مطالبتان از داستان استفاده کنید، مخاطب به خوبی با آن همذات پنداری می کند و شما هم به هدف خود می رسید.
حالا که اهمیت بالای داستان گویی را به خوبی متوجه شدید و دانستید که حتماً باید در کلام خود از آن استفاده کنید، نوبت به بیان تکنیک ها و راه های داستان گویی می شود که با استفاده از آن ها می توانید بهترین نوع داستان گویی را داشته باشید.
چگونه قصه گویی کنیم؟
تکنیک هایی که قرار است در ادامه به بررسی آن ها بپردازیم عبارتند از:
- با مخاطبین به خوبی ارتباط برقرار کنید
- به داستان خود مسلط باشید
- شخصیت های داستان را معرفی کنید
- جزئیات را تعریف کنید
- در داستان هیجان ایجاد کنید
- داستان شما باید مرتبط به موضوع باشد
- نتیجه گیری خوبی داشته باشید
1. با مخاطبین به خوبی ارتباط برقرار کنید
اگر مخاطب شما از خودتان راضی نباشد و نتواند با شما ارتباط خوبی برقرار کند، قطعاً با داستان شما هم این ارتباط را برقرار نمی کند، حتی اگر جذاب ترین داستان دنیا را هم تعریف کنید.
پس اولین مرحله این است که مخاطبان خود را به خوبی بشناسید و بتوانید با آن ها به خوبی ارتباط برقرار کنید. برای مخاطب شناسی در سخنرانی هم باید به یک سری ویژگی های مهم دقت کنید، از جمله:
- تعداد
- جنسیت
- شغل
- تحصیلات
- سن
- فرهنگ
و… که همه این موارد را به طور مفصل در مقاله مخاطب شناسی در سخنرانی به طور کامل برای شما بیان کرده ایم و پیشنهاد می کنم برای تسلط بیشتر روی این مهارت، حتماً آن مقاله را هم مطالعه کنید.
2. به داستان خود مسلط باشید
نکته ای که به شدت باید به آن دقت کنید، تسلط به داستانتان است. اگر این طور نباشد قطعاً شما با دستان خودتان جذابیت داستان را نابود کرده اید!
شما باید به خوبی بتوانید ماجرا را از صفر تا صد برای مخاطب تعریف کنید تا با آن ارتباط برقرار کند؛ در غیر این صورت نه تنها از داستان شما لذت نخواهد برد، بلکه ممکن است حتی بی حوصله هم شود و به سایر صحبت های شما هم دقتی نکند. چرا که اگر حتی یک قسمت از داستان را به خوبی متوجه نشود، موضوع آن از دستش خارج خواهد شد و ادامه آن را نخواهد فهمید. در نتیجه توجه خود را از شما می گیرد و معطوف به جای دیگری می کند و ممکن است این روند تا انتها هم ادامه دار باشد.
پس حتماً قبل از بیان داستانی از تسلط خود به آن اطمینان داشته باشید تا بتوانید آن را به بهترین شکل ممکن تعریف کنید.
3. شخصیت های داستان را معرفی کنید
نکته بعدی، معرفی شخصیت های داستان است. طبیعتاٌ مخاطب وقتی شخصیت های داستان را نشناسد، نمی تواند با آن ارتباط هم برقرار کند!
کمی به فیلم ها و سریال هایی که تا کنون تماشا کرده و به آن ها علاقه داشته اید دقت کنید؛ در آن فیلم ها چون شما شخصیت های اصلی را به خوبی می شناختید و با آن ها ارتباط برقرار کرده بودید، در همه حال همراهیشان می کردید؛ یعنی با خنده آن ها می خندیدید، با گریه شان اشک می ریختید، زمان نگرانی آن ها دچار استرس می شدید و…
حالا شما اگر بتوانید شخصیت های داستان خود را به طور دقیق به مخاطب معرفی کنید و کاری کنید که او همین قدر خوب با آن ها ارتباط برقرار کند، نیمی از راه داستان گویی را به خوبی طی کرده اید و آن را به خوبی در ذهن مخاطب خود جا انداخته اید. پس حتماً شخصیت ها و کاراکترهای داستان خود را با تمام جزئیات و ویژگی های برای مخاطبان بیان کنید.
4. جزئیات را تعریف کنید
جزئیات هم مانند شخصیت های داستان بسیار مهم هستند. یعنی شما باید با بیان جزئیات کاری کنید که مخاطب تمام آن ها را در ذهن خود تصویر سازی کند و در واقع خود را در فضای داستان شما تصور کند.
شما باید رنگ ها، صداها، زمان، مکان، اشیا، افراد و… داستان خود را به طور دقیق بیان کنید؛ مثلاً می توانید بگویید:
مدیری در دفتر خود که پر از میز و صندلی مشکی بود نشسته بود و به صدای دانش آموزان مدرسه خود در حیاط مدرسه گوش می داد.
در همین قسمت کوتاه که اکنون بیان کردم، رنگ ها (مشکی)، صداها (صدای دانش آموزان)، مکان (دفتر مدرسه)، اشیا (میز و صندلی) و افراد (مدیر مدرسه) را برای شما بیان کردم و حتماً آن را در ذهن خود تصویر سازی کردید. دقت کنید که هر چقدر جزئیات شما دقیق تر باشند، تصویر سازی مخاطب هم بهتر خواهد بود و در نتیجه با داستان شما بهتر ارتباط برقرار خواهد کرد.
پس حتماً در داستان گویی خود، جزئیات دقیقی از آن بیان کنید.
5. در داستان هیجان ایجاد کنید
طبیعتاً داستانی که هیچ فراز و نشیبی نداشته باشد و به مخاطب هیجان ندهد، به هیچ وجه جذاب نخواهد بود و به قول معروف به درد لای جرز دیوار هم نمی خورد!
زمانی داستان تاثیرگذار خواهد بود که مخاطب لحظه به لحظه آن را دنبال کند و منتظر اتفاقات جدیدی باشد؛ اما اگر یک نواخت و بی روح باشد قطعاً کمترین تاثیرگذاری ممکن را خواهد داشت.
پس یا داستانی تعریف کنید که هیجان داشته باشد و یا اصلاً تعریف نکنید! چون نتیجه ای نخواهد داشت.
6. به واکنش مخاطب دقت کنید
یکی از بهترین راه ها برای این که متوجه شوید مخاطب شما به داستانتان علاقه دارد و یا اصلاً در ماجرا شما هیجانی وجود دارد یا خیر، این است که به واکنش های مخاطب خود دقت کنید. یعنی ببینید اگر مخاطبتان خنده رو است، پر انرژی به صحبت های شما گوش می کند، تمام حواسش به شما است و… قطعاً داستان شما جذاب و تاثیر گذار است؛ اما اگر مخاطبان شما بی توجه بودند، با یکدیگر صحبت می کردند، اطراف را تماشا می کردند و… حتماً تغییری در روند داستان خود ایجاد کنید تا جذابیت را به آن برگردانید. در غیر این صورت مطمدن باشید تعریف کردن ادامه داستان شما بی تاثیر خواهد بود.
7. داستان شما باید مرتبط با موضوع باشد
تصور کنید در میان صحبت های خود که درباره سحرخیزی است، داستانی درباره انرژی هسته ای بیان کنید! آیا این ماجرای شما تاثیری خواهد داشت؟ مسلماً خیر؛ حتی اگر این داستان هم فوق العاده مثبت و درجه یک باشد، چرا که به موضوع صحبت های شما مرتبط نیست و به کلی ذهن مخاطب را منحرف می کند. اگر این اتفاق هم بیفتد قطعاً کارتان سخت تر هم خواهد شد. چرا که زمانی که تمرکز افراد از روی یک کاری برداشته شود و مجدداً به آن بازگردند، تا 80 درصد کاهش می یابد! در این صورت هم مشخص است که چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ مخاطب به ادامه صحبت های شما دقتی نمی کند و به کلی شیرازه صحبت هایتان از هم خواهد پاشید.
پس داستانی برای تعریف انتخاب کنید که مرتبط با موضوعتان باشد.
8. به زبان بدن خود توجه کنید
زبان بدن شما، یکی از مهم ترین ویژگی هایی است که باید در داستان گویی به آن توجه کنید. شما طبیعتاً نمی توانید داستانی پر هیجان را خیلی به آرامی و با خونسردی تمام تعریف کنید! مسلماً این طور بیان کردن داستان نه تنها اثرگذاری مناسبی روی مخاطب ندارد، بلکه ممکن است اثر منفی نیز بگذارد!
همیشه سعی کنید زبان بدن خود را با داستانتان هماهنگ کنید. یعنی اگر داستان شما غم انگیز است، با حالتی محزون و آرام آن را تعریف کنید، اگر داستان خنده دار است، طبیعتاً باید آن را با خنده و پر انرژی بیان کنید، اگر پر هیجان است، باید پر جنب و جوش و سرحال داستان خود را بگویید و در یک کلام؛ متناسب با داستان خود، زبان بدتان را هم تنظیم کنید.
پیشنهاد می کنم با مطالعه مقاله تکنیک های زبان بدن ، حتماً با ویژگی های یک زبان بدن مناسب آشنا شوید و بدانید در هر جایی باید چه رفتاری از خودتان بروز دهید.
9. نتیجه گیری خوبی داشته باشید
نتیجه گیری یکی از مهم ترین اجزای داستان به شمار می آید. چرا که شما قطعاً برای این که داستانتان را تعریف کنید هدفی داشته اید و می خواستید مطلبی را در قالب آن به مخاطب خود برسانید. دقت کنید که اگر نتوانید این بخش را به خوبی انجام دهید و نتیجه گیری مناسبی نداشته باشید، تمام صحبت های شما بی اثر خواهد شد و به هدف خود از بیان داستان نخواهید رسید.
پس در انتهای صحبت های خود حتماً به طور واضح نتیجه گیری را بیان کنید؛ به طور مثال بگویید: پس سحرخیزی به شما کمک می کند که …… در نتیجه سحرخیزی را در برنامه های خود قرار دهید.
10. شما چه نکته ای می دانید؟
در این مقاله سعی شد بهترین راه ها و تکینک های داستان گویی برای شما گفته شود تا بتوانید با استفاده از آن ها سخنرانی و صحبت های جذابی داشته باشید.
اگر شما هم تکنیک دیگری برای این کار میشناسید و یا حتی سوالی درباره آن دارید، میتوانید در بخش نظرات آن را با ما در میان بگذارید تا ما هم از تکنیک های شما استفاده کنیم.
اما نکته مهمی که درباره داستان گویی باید به شما بگویم هنوز باقی مانده است و در بخش بعدی به آن اشاره می کنم.
بهترین راه تقویت مهارت داستان گویی
یکی دیگر از راه های فوق العاده خوبی که برای تقویت فن بیان و در کل مهارت های مربوط به آن مثل داستان گویی معمولاً پیشنهاد میشود، شرکت در کلاس های مرتبط با فن بیان است. اگر در این کلاس ها به صورت حضوری شرکت کنید که چه بهتر! اما اگر وقت یا حوصله این کلاس ها را ندارید، پیشنهادی که برایتان دارم این است که در کلاس های غیرحضوری فن بیان شرکت کنید. در این کلاس ها علاوه بر این که مطالب فوق العاده درجه یکی یاد میگیرید، تمرین های عملی نیز به شما داده میشود که با انجام دادن آن ها، شک نکنید بهترین اتفاقات برایتان رقم خواهد خورد.
موسسه گام برتر سال هاست به صورت تخصصی روی موضوع فن بیان در حال فعالیت است و اکنون، دوره ای غیر حضوری برای تثویت فن بیان شما تدارک دیده که با استفاده از آن، میتوانید به بهترین شکل ممکن فن بیان و مهارت های کلامی خود را تقویت کنید. برای مشاهده توضیحات این دوره که حاضر جوابی یکی از درس های تخصصی آن نیز به شمار میآید و تهیه آن، روی دوره فن بیان کلیک کنید.
شاد، پیروز و سربلند باشید…
با سلام و عرض ادب بر اساتید گرانقدر
یکی از ابزارهای آموزش در همه زمانها تا به امروز قصه و قصه گویی بوده و انسان فطرتا به قصه علاقه مند است. و از آنجا که خداوند به تمام امورات انسان واقف است در بحث آموزش و یادگیری بندگانش در کلام پاکش از داستان استفاده نموده تا بدون واسطه به او بفهماند که نیازهایش چیست و راهکارهای کسب آنها چیست.
متن مطلب داستان گویی را مطالعه نمودم بسیار زیبا و شیوا و ران بود لطف خداوند شامل حال شما شود که در مسیر موفقیت جامعه گام برداشته اید و با تولید محتوا در بحث قصه گویی مسیر را برای آحاد جامعه هموار می کنید.
سلام و وقت شما بخیر
خیلی خوشحالیم که مثقاله داستان گویی برای شما مفید واقع شد
سلام
بزگترین و تاثیرگذار ترین کتاب مقدسما یعنی قرآن هم با کمک داستان هدایت ما انسانها رو بیان کرده است پس نتیجه می گیریم که ذات انسانها فی نفسه با داستان یادگیری قوی تر و موثرتری خواهد داشت
همان طور که احادیث اهل بیت علیهم السلام به طور واضح و شفاف و با ترسیم. راه و مسیر آنان چشم اندازی جذاب برای نوع بشر خلق کرده تا بهترین نسخه خودمان باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
بسیار عالی بود من همینهارو در بطن تدریسهای استاد مصطفایی دیدم و هضم تجربه کردم در شغل وکار خودم دارم استفاده میکنم. هم خودم لذت میبرم هم مخاطب با تمام وجود و لذت پای داستان مینشیند.
ممنونم از گام برتر که باعث شد مهمترین گام زندگیام را بردارم.
با سلام و خسته نباشید
ذهن انسانی با تصویرسازی عجین تر و راحتتر میتونه مسائلو درک کنه. داستان گویی چون باعث یک تصویرسازی ذهنی در ما میشه باعث درک بهتر مطلب میشه.
با تشکر
سلام دوست گرامی
ممنونم از نظر گران بهاتون در رابطه با داستان گویی
ممنون از گروه گام برتر بابت تک تک مقالات فوق العادشون.
از نطر من داستان یعنی یک واقعیتی که قبلا اتفاق افتاده به همین جهت ذهن به راحتی شروع به تصویر سازی و دیدن خود در اون مکان میکنه و بسیار عالی در ذهن مخاطب برای همیشه باقی میمونه.
چرا که ذهن احساسی فرق بین خیال یا واقعیت رو تشخیص نمیده و به عنوان یک اتفاق در زندگی خود انسان اون رو ذخیره میکنه.
واین علتیست که کودکان رو با داستان آموزش میدن.
سلام خدا قوت مثل همیشه عالی مطالب بله خود من هم با داستان مفهوم بیشتری رو درک میکنم..
سلام و عرض ادب
به نظر من هم داستان گویی کمک میکنه که خیلی ساده تر و با تاثیر و ماندگاری بیشتر مطلب خودمان را به دیگران ارائه کنیم.
به نظر من تنها داستان گویی صرف در سخنرانی جذابیتی نداره،اما اگر ما به داستانمان روح بدیم و با ذوق و شوق و متناسب با نوع داستان(احساسی،غمگین،طنز و …) از زبان بدن و لحن مناسب با داستان بهره بگیریم،این مسئله کمک می کنه که ما به هدف خودمان از بیان مطلبی خاص در سخنرانی بهتر و بیشتر برسیم.
سلام و عرض ادب.موضوعی که زمان داستان گویی تاثیر انرا چندبرابر افزایش میدهد استفاده از داستان های واقعی است. بطور مثال زمانی که موضوع سخنرانی مان پیرامون مسائل مربوط به توسعه فردی است داستان هایی از زندگی افراد موفق را بیان کنیم.
سلام
داستان گویی چالشی که همیشه پیش روی بنده بوده و چیدمان داستان و بهتر بگویم طراحی داستان یکی از مواردی است که نیاز به تمرین و قرارگیری در موقعیت های متفاوت می باشد، اما سوالی که برایم همچنان باقی مانده این است که چطور می توان داستانی جذاب و مرتبط با موضوع سخنرانی آماده کرد؟
با سلام خدمت گام برتری های عزیز
یکی از ویژگی های اساتید درجه 1 ، فراز و نشیب های حین سخنرانی می باشد. به این معنا که سخنرانی یکنواختی ندارند و فقط محتوا پشت سر هم محتوا به مخاطب نمی دهند زیرا این گون سخنرانی باعث بی حوصلگی مخاطب می شود. واقعا داستان گویی یک مهارت هست که هر فردی که خواهان روابط خوب محبوبیت است به آن نیاز دارد ، زیرا یکی از بهترین راه های ارتباط گیری با مخاطب است البته به شرط آن که با تسلط و جذاب تعریف شود
سلام وقتتون به خیر
مقاله مختصر و مفیدی بود ممنونم از زحمات شما؛ در باب اهمیت و تاثیرگذاری داستان گویی همین بس که خداوند بلند مرتبه در کتاب خود از این شیوه مکرر بهره گرفته؛ خالقی که ما را آفریده خیلی خوب میداند که در بیان و نویسندگی، بکارگیری چه شیوه ای ما را بیشتر جذب میکند. در مورد کسب مهارت این مهم، به نظرم نیاز به تمرین و مطالعه است و امیدوارم بتوانم به مرور در این زمینه مهارتم را تقویت کنم. با تشکر
سلام ، خداقوت خدمت همه دوستان گام برتری ، من اهمیت داستان و تاثیر خوبش رو میتونم با ، میزان علاقمندی که به دیدن سریالهای تلویزیون داریم که همشون محتوای داستان دارند ، میران علاقمندی که به مادربزرگهامون با قصه گویی هایی که داشتن ، خوابهای شیرینی که در کودکی با قصه های مادرامون داشتیم بیان کنم .بنا به این تجربیات شیرین در هر مجمع و محفل و کلاس درسی که در محتوایش داستان گفته شود دلچسب و شیرینه.